Reuters raporu: Türkiye’de haber kapalı gruplarda paylaşılıyor

Reuters raporuna göre Türkiye’de haberler WhatsApp üzerinden yayılıyor. Haberler sosyal medyadan takip ediliyor ama sosyal medyaya güven zayıf. Habere olan ilgide Avrupa’da birinci olan Türkiyeli kullanıcılar, haberden kaçınmada ise ikinci sırada.

Reuters Enstitüsü’nün bu yılki Dijital Haberler Raporu’na ek olarak Özel Türkiye Raporu yayınladı. Raporda dikkat çeken tespitler yer alıyor: İnsanlar, haberlere karşı yüksek düzeyde güvensizlik duyuyor, sosyal medya, haber paylaşım aracı olarak daha az kullanılıyor;  WhatsApp benzeri kapalı mesajlaşma sistemleri ise bu amaçla daha çok kullanılıyor. Online medyanın popülaritesi artıyor ve birçokları tarafından ana haber kaynağı olarak adlandırılıyor Haberlere yönelik yüksek bir ilgi var, ancak haberlerden kaçınma isteği de oldukça yüksek.

Journo’dan Emir Gürsoy’un Routers raporundan aktardığına göre, Türkiye’de haber medyasına yönelik güven ve güvensizlik oranları birbirine oldukça yakın: Sırası ile %40 ve %38. Buunun, ülkede kutuplaşmış bir toplum ve haber medyası olduğunun bir göstergesi olarak yorumlanabildiği belirtiliyor.

Katılımcıların %40’ı genel olarak haberlere güveniyor. %46’sı ise sadece kendi kullandıkları kaynaklara güveniyor. Ancak güvensizlik de bir hayli yüksek; katılımcıların %38’i haberlere güvenmiyor ve %31’i ise kendi kullandıkları kaynaklara dahi güvenmiyor.

Haberlere karşı olan güvensizlik televizyona karşı %33 ile en düşük iken, bu güvensizliğin en yüksek seviyelerine sosyal medya (%50) ve gazeteler (%44) sahip.

FACEBOOK VE TWİTTER GERİLEDİ

Rapora göre, Facebook’un haberler için kullanımının son yılda %10 azaldığı göze çarpıyor, Twitter’da ise %5’lik bir azalma var. Bu keskin dönüşün, devletin bu platformları sıkı bir gözetim altında tutması ve bunun getirdiği korkular olabileceği değerlendiriliyor.

WhatsApp gibi kapalı mesajlaşma sistemlerinin haber paylaşmak için kullanımının artmasına  (%17’den %25’e yüzde sekizlik bir artış gösterdi) dikkat çekiliyor. Bu artış, devleti sosyal medya üzerinden eleştirmenin tehlikeli bulunması ile bağdaştırılıyor.

Türkiyeli katılımcıların %56’sı haber paylaşıyor; %40’ı ise haberlerin altına yorum yapıyor. Türkiye, haber paylaşımı konusunda Avrupa ülkelerine göre en üst sırada yer alırken, Dünya sıralamasında ise beşinci. Latin Amerika ülkeleri (Breziyla ve Şili %64, Arjantin ve Meksika %63) dünyada üst sıraları paylaşıyor.

İnternet, sosyal medya da dahil olmak üzere, haftalık haber kaynaklarının en başında geliyor. Haftalık %89’luk bir erişim ile hemen arkasında TV (%77), basılı medya (%47), ve radyo (%36) ter alıyor. Ancak, ana haber kaynakları olarak bakıldığında, TV %47 ile birinci, internet, sosyal medya da dahil olmak üzere, %39 ile ikinci sırada. Basılı medya ve radyo burada ancak %6’şar paya sahip.

Raporda, sosyal ve dijital medyayı ana haber kaynakları olarak daha çok genç grupların kullanması daha olası görülürken, yaşlı gruplar büyüdükleri zamanların teknolojilerinden vazgeçemiyor (TV, radyo, gazete).

FOX ANA HABER BİRİNCİ

Hem haftalık kullanımda, hem de en çok tercih edilen birincil kaynak Fox TV, onun arkasından da CNN Türk, NTV ve Kanal D geliyor.
Hürriyet ve Sözcü en popüler gazeteler, ve CNN Türk, Mynet, Hürriyet ve Sözcü de en popüler online haber markaları arasında geliyor.
Sözcü, iktidarı eleştiren bir gazete olarak online mecrada da, ‘doğru ve güvenilir haber iletme’, ‘güçlü görüş/fikir sunma’ ve ‘komplike konuları anlamamda yardımcı olma’ kategorilerinde açık ara önde gelirken ikincil olarak CNN Türk takip ediyor.

Dijital medyadaki haber kaynaklarının neredeyse yarısı geleneksel medyanın, başlıca gazete ve televizyonların uygulamları ile web siteleri.
Kişilerin %57’si haberlere bakmak için akıllı telefonlarını yatakta ve %40’ı da telefonlarını tuvalette kullanıyor.

HABERDEN KAÇINMADA ARTIŞ

Haberlere olan ilgi Türkiyede çok yüksek, katılımcıların %81’i haberlere ‘çok’ veya ‘aşırı’ ilgi gösterdiğini belirtiyor. Bunun yanı sıra, haberlerden kaçınanların oranı da oldukça yüksek. Katılımcıların yarısından fazlası Türkiye’de (%57’si ‘çoğu zaman’ veya ‘bazen’) haberlerden kaçındıklarını söylüyor.

Türkiye ve Yunanistan (%57 ile) 36 pazarda, haberden sakınma listesinin başında yer alıyor.

Sol görüşlü katılımcılar (%66) sağ görüşlülere (%48) göre haberlerden ‘sık sık’ veya ‘bazen’ kaçındıklarını söyleme eğilimindeler.

18-24 yaş arası grupların ise açık bir şekilde diğer gruplardan çok daha az ilgili oldukları görüldü.

EVRENSEL E-GAZETE KAMPANYASI REUTERS RAPORUNDA

Reuters raporununn Türkiye özel ekinde Evrensel’in E-Gazete abonelik kampanyasına da yer verildi. Raporda, şu ifadeler yer aldı: “Çevrimiçi abonelik genellikle en iyi iş modeli gibi görünüyor. Ancak, Türkiye'de çevrimiçi haberlerin ödenmesi henüz oldukça nadir olduğundan, çalışıp çalışamayacağı konusunda büyük bir şüphe var. Basılı medya kuruluşlarının çoğu, PDF formatı e-gazetelerine abone olma veya web sitelerinde reklamsız içerik karşılığı ödeme yapma seçeneği sunarken, bu yaklaşımlar henüz başarılı olmuş değil. Belirli bir ideolojik duruşa sahip olan BirGün, Evrensel veya Düşünce gibi bazı yayınlar, okuyucularına hizmetlerini destekleme çağrısı yaptı ancak bu yaklaşım şimdiye kadar pek kullanılmadı. Hükümetin karşısında yer alan yayınların para kazanmak için çok az imkanı var ancak yetkililerin bu kaynaklara erişimi kısıtlama yolları oldukça geniş.” (MEDYA SERVİSİ)