Tüm Köy Sen: Çay taban fiyatı 2.5 TL olmalı

Çay fiyatının her sene otomatik olarak 15-20 kuruş artırılmasına itiraz eden Tüm Üretici Köylüler Sendikası (TÜM KÖY SEN) maliyetlerin dikkate alınarak yaş çayın taban fiyatının bu yıl 2.5 lira açıklanmasını talep etti. Yaş çayda kampanya başlamış olmasına rağmen henüz bir fiyat açıklanmamış olmasını eleştirdi. 

Tüm Köy Sen Merkez Yönetim Kurulu tarafından yapılan açıklamada, “2013’te 1.35 lira, 2014’te 1.5 lira, 2015’te 1.70 lira ve nihayet 2016’da 13 kuruşluk destek ödemesi ile 1.90 lira fiyat verildi. Artış en fazla yüzde 12. Yani çay üreticisi ne harcarsa harcasın, ekmekten, elektrikten, çocuğun okul masraflarından, kiraya kadar gelen zamlarla harcamaları artsa da her sene artış 15-20 kuruş. Enflasyonu pinpon topundan hesaplayan devletle, zorunlu ihtiyaçları için harcama yapan çay üreticisinin enflasyonu aynı değil” denildi.

Açıklamada, toplanması, çay diplerinin açılması, temizliği, gübre verilmesi, neredeyse 120 liralık gübre fiyatına denk gelen gübrenin çaylığa taşınması, çaylığın budanması vb. çay üreticisinin masrafları ve harcadığı emek göz önüne alınarak çay taban fiyatının 2.5 lira olması talep edildi. 

ÇAYKUR DA ÇAY ŞİRKETLERİ DE KÂR EDİYOR

ÇAYKUR genel müdürü 2014’te 12 milyon olan kârın, 2015’te 22 milyon 672 bin liraya yükselerek yüzde 88 kâr edildiğini açıkladı. 
Söz konusu rakamların hatırlatıldığı TÜM KÖY SEN açıklamasında, ÇAYKUR’dan daha ucuza yaş çay alan özel çay şirketlerinin kârının daha fazla olduğu ve çay üreticisinin bu kârdan payına düşeni alamadığına dikkat çekildi.  

ALIM FİYATI DEĞİL TABAN FİYAT! 

Her sene çay kampanya döneminde Gıda, Tarım, Hayvancılık Bakanlığı çay fiyatını açıklıyor. Tarım Bakanı açıklanan fiyatın yaş çay alım fiyatı olduğunu üzerine basa basa vurguluyor. 

Bu tutumun, “ÇAYKUR’a açıklanan fiyattan, özel sektöre ise tutturduğun fiyattan al” demek olduğunu belirten Tüm Köy Sen yönetim kurulu açıklamasında şu ifadelere yer verdi:  “Bakanının özel sektöre seslenerek ‘üreticiyi mağdur etmeyin’ sözleri ise sadece hoş bir seda olarak kalıyor. Bakan da, başbakan da biliyor ki; açıklanan fiyat taban fiyat değil yaş çay alımında tavan fiyat olarak işlev görüyor. Çünkü özel çay şirketlerinin daha ucuza çay almaması için çay üreticisini koruyan bir düzenleme yok. “Taban fiyatı istiyoruz çünkü ÇAYKUR’un açıkladığı çay alım fiyatı aslında tavan fiyat olarak işlev görüyor. Çay şirketlerinin açıklanan fiyatın altında yaş çay alımının yasaklanarak engellenmesini istiyoruz”.

ÇAYKUR’UN FONA DEVRİ İPTAL EDİLMELİ

• Tüm Köy Sen Merkez Yönetim Kurulu açıklamasında diğer taleplerini şöyle sıraladı:
• ÇAYKUR’un Varlık Fonu’na devri iptal edilmeli, 
• Çayda ithalat yasaklanmalı
• ÇAYKUR’un özelleştirilmesine yol açacak tüm politikalardan vazgeçilmeli. 

PRİM ARTMALI

Destekleme primi yıllardır sadece 12 kuruş, 2016 yılı için 13 kuruş oldu. Mazota, gübreye ve işçiliğe zam geldi. Milletvekili maaşları arttı. Dolar yükseldi. Altın yükseldi ama çay desteklemesinin miktarı yerinde sayıyor. Destekleme primlerinin artırılmasını istiyoruz.
ÇAYKUR’un yaş çay alımlarında özel çay şirketlerinin ucuza çay almasını sağlayan kota, kontenjan uygulamalarına son vermesini ve çay üreticisinin teslim ettiği bütün çayları almasını istiyoruz.

ŞİRKETLER ÖRGÜTLÜ ÜRETİCİ DAĞINIK

ÇAY şirketlerinin, paketçi işletmelerin örgütlü ve bir arada olduklarına, dernekleri, borsaları ve birliklerinin var olduğuna dikkat çekilen TÜM KÖY SEN açıklamasında şu tespit yapıldı: 

“Konu çay olunca, çay üreticisi ya da çay işçileri olunca rekabeti de, siyaseti de bırakıp birleşiyorlar.  Çay üreticisi de, işçisi de örgütsüz ve partisine, ilçesine, köyüne göre bölünmüş durumda. Üreticinin bölünmüşlüğü şirketlerin işine yarıyor. Çay üreticisi bu durumdan ancak örgütlenerek kurtulabilir”.  (Rize/EVRENSEL)