Bu "hapşuuu" başka "hapşuuu"

Bahar geldi. Güzellikleriyle beraber size armağanı gözde sulanma, kaşıntı, kızarıklık, hapşırık, öksürük, nefes darlığı, kaşıntı ise dikkat! Bahar alerjilerinden muzdarip olabilirsiniz.
Bahar mevsiminde alerjik hastalıkların görülme sıklığı artıyor. Nedeni ise havada yayılan çimen, ağaç ve çiçeklerin oluşturduğu polenler ve bazı mantarlar. Polenler veya mantarlar solunum yoluyla vücuda girdiklerinde, kişi alerjik bir bünyeye sahipse, vücutta salgılanan “histamin” maddesi solunum yolu, göz, burun zarı ve alt solunum yolu, bazen de cildin iltihaplanmasına yol açıyor. Bunun sonucunda da halk arasında “saman nezlesi” olarak bilinen ve uzun yıllar devam edebilen bir hastalık olan “alerjik rinit” ve “alerjik astım”, bazen de ciltte alerjik döküntüler ortaya çıkıyor.
Ülkemizde ağaç, çayır - çimen ve otsu bitkiler olmak üzere 3 ana bitkinin polenleri alerjik reaksiyonlara neden oluyor. Sıklıkla huş ağacı, fındık ağacı, kızıl ağaç gibi ağaç polenleri ilkbahar başlangıcında; çayır salkım otu, delice otu, parmak otu gibi çayır-çimen polenleri ilkbahar ve yaz mevsiminde; pelin, akkaz ayağı, yapışkan otu gibi yabani ot polenleri de sonbahar aylarında ortaya çıkıyorlar. Tabi bunlar yüzünden illa ki alerji olacaksınız diye bir kural yok. Bünyenize göre değişiyor, bu da tabi daha önce geçirdiğiniz hastalıklarla ve genlerinizle belirleniyor.

Nezle ile bahar alerjisini nasıl ayıracağım?
Halk arasında “saman nezlesi” ve “göz nezlesi” olarak bilinen, genellikle nöbetler halinde tekrarlayan hapşırık, burun akıntısı, gözde sulanma ve kaşıntı, burunda ve damakta kaşıntı, geniz akıntısı ile burun tıkanıklığı gibi belirlileri olan hastalık, nezle hastalığıyla aynı belirtileri gösteriyor. Her iki hastalığın belirtileri arasındaki önemli farklar ise; bahar alerjisi belirtilerinin 2 haftadan fazla sürmesi, ateşininiz olmaması, akıntınızın renksiz olması ve şikayetlerinizin sürekli olmayıp aralıklı krizler halinde olmasıdır. Doktorunuz alerjiden şüphelenirse kesin tanı için sizden alerjik deri testi, burun içine alerjen maddelerle yapılan uyarı testi veya kan tetkikleri isteyebilir.

Bahar alerjisi tedavi edilmezse ciddi sorunlara yol açabilir mi?
Bahar alerjisini hafife almayın, mutlaka tedavi edilmesi gerekiyor. Aksi halde üst solunum yollarında başlayan sorun zamanla alt solunum yollarına yayılabiliyor, bunun sonucunda astım atakları oluşabiliyor. “Aman, nasıl olsa geçecek” demeyin, bahar alerjisi tedavi edilmezse astıma dönüşebilir. Bir de doktora başvurmayıp, üstüne bir de sigara içmeye devam ederseniz risk daha da artıyor.
Bahar aylarında, duyarlı olduğum alerjenlerden korunmak için ne yapmalıyım?
Alerjik hastalığın tedavisinde temel kural, duyarlı olunan alerjenlerle teması önlemektir. Çünkü birçok alerjik hastalıkta yakınmalar, genellikle alerjenle temasın ardından ortaya çıkıyor. Dolayısıyla bu konuda çok dikkatli olmanız gerekiyor. Alerjenlerden korunmak için polenlerin yoğun olduğu dönemlerde pencerelerin kapalı tutun.  Özellikle polenlerin yoğun olduğu 10.00 – 16.00 saatleri arasında dışarı çıkmayın. Dışarı çıkmışsanız eve girer girmez kıyafetlerinizi değiştirin ve duş alın. Kıyafetlerinizi yatak odasında çıkarmamaya dikkat edin. Ağzınızı ve burnunuzu koruyan maske de kullanabilirsiniz.

 Bahar alerjisi nasıl tedavi ediliyor?
Alerjik hastalıkların tedavisinde yapmanız gereken ilk şey, duyarlı olduğunuz alerjenden korunmanızdır. Bahar alerjisinde ikinci adım olarak da ilaç tedavisine başvuruluyor. Günümüzde hastalığın bulgularını kontrol altına alarak sağlıklı şekilde hayatınızı sürdürebilmenizi sağlayan etkili ilaçlar mevcuttur. Yakınmalarınıza göre kullanılan ilaçların türü de değişiyor. Doktorunuzun önerdiği ilaçları, her yıl özellikle yakınmaların arttığı bahar dönemleri boyunca kullanmanız gerekiyor. İlaç tedavisi kesin çözüm sağlayamıyor, ama yakınmalarınızın hafiflemesine, yaşam kalitenizin artmasına ve hayatınızı sağlıklı olarak sürdürebilmenize yardımcı oluyor. Ülkemizde pek çok hasta, ilaçlarını doktorun önerdiği süre boyunca kullanmıyor, yakınmaları geçer geçmez yarıda bırakıyor. Oysa bahar alerjisinde ilaçlar, mutlaka doktorun önerdiği şekilde ve sürede kullanılmalıdır.

 Bahar alerjisi sadece yetişkinlerde mi görülüyor?
En sık 18-25 yaş döneminde görülmekle birlikte, yeni doğan ve bebeklik döneminden sonraki herhangi bir yaşta da görülebiliyor. Günümüzde çevresel koşullar bozuldukça yaş sınırı da ortadan kalktı. Ama söz konusu alerjinin yeni doğan dönemde oluşması için öncelikle, bebeğin en az bir bahar dönemi boyunca polenle karşılaşıp duyarlaşması gerekiyor. Onun dışında her yaşta görülebiliyor.