Uyumsuz bir şaman hikayesi

Konuyu çok dağıtmadan Buket Uzuner’in son romanı bir dörtleme olarak planladığı, ‘Uyumsuz Defne Kaman’ın Maceraları’nın ilki ‘Su’dan bahsetmek istiyorum. Muhalif, çevreci ve şiddet karşıtı haberler yapan bir gazeteci Buket Uzuner’in roman kahramanı Defne Kaman. Hikaye, Defne Kaman’ın bir yaz akşamı bindiği vapurda kaybolmasıyla başlıyor. Ailesi tarafından “uyumsuz” olarak adlandırılan gazeteci kadın, küçük yaşlardan beri Umay Ninesi ve Korkut Dedesi’nden Şaman gelenekleriyle, efsaneleriyle büyüyor. Yaptığı haberlerle ve son olarak namus cinayetlerine ele aldığı yazı dizileri ‘birilerini’ ve çalıştığı gazetenin genel yayın yönetmenini rahatsız ediyor. Umay Nine, Defne Kaman’ın kaybolmasının bu rahatsızlıklarla bağlantılı olduğunu düşünüyor ve torununu bulmak için Kadıköy Karakolu’na gidiyor. Yıllık iznine son saatlerini sayan Komiser Ümit Defne Kaman’ı bulmak için görevlendiriliyor. 30’lu yaşlarında aşık olduğu kızla din farkı yüzünden evlendirilmemiş, hâlâ ailesiyle yaşayan Alevi bir polis olan Komiser Ümit, Gazeteci Defne Kaman’ın hayatıyla ilgili ip uçlarını yakaladıkça farklı bir dünyayla tanışıyor.

KADIKÖY REHBERİ

Kitapta yoğun olarak yer alan Şamanizm Umay Nine’nin bilge haliyle bütünleşiyor. Otacı, şifacı, masalcı, sağduyulu bu yaşlı kadın yukarıda bahsettiğim modern yaşamın tüm aralıklarından sağduyu ve sevgiyi hatırlatıyor. Komiser Ümit’in Umay Nine’de fark ettiği bu ‘başkalık’ hali onu bu hikayenin daha da  içine çekiyor. Kadıköy’deki sahafçılar çarşısında Sahaf Semahat’in kendisine kitaplardan oluşturduğu dünyasının içinde bu başkalığı aramaya başlıyor. Kadıköy sokaklarında gazeteci kadını arayan Komiser Ümit, hem bugün karşısına çıkanları hem de yıllarca içinde büyüdüğü dünyanın içinde sorgulamalar yaşıyor.
Buket Uzuner, ‘Su’ romanında bir Kadıköylü olduğunu çok açık belli ediyor. Geçtiğimiz günlerde kitapta da yer oldukça fazla olan Deniz Yıldızı Cafe’de Uzuner dostlarıyla buluştu. Çay ve ayçöreği ki ay çöreğinin de kitapta hayli yeri var. Ben de oradaydım. Buluşmamıza bir saati aşkın bir süre vardı ve ben de kitapta da adı geçen Baylan Pastanesi’nden İnegöl Köftecisi’ne, Hacı Bekir Lokumcusu’ndan eski kitapçılara, Brezilya kahvecisinden, Moda’nun sokaklarına gezme fırsatı buldum. Kadıköylü bir okurun gözünde bu roman nasıldır bilemem ama benim için hayli yoğun bir Kadıköy rehberi de oldu.
Kitabı elinizden bıraktığınızda, o kadar efsaneden, hikayeden, polisiye bir kovalamacadan geriye çok naif duyumsamalar kalıyor. ‘İddialı’ çıkışlardan başı dönen insanlara şifa niyetine…

SU
Uyumsuz Defne Kaman’ın Maceraları
Buket Uzuner
Everest Yayınları
2012, 344 sayfa, 18 TL.