Harvey: Türkiye Kürtlere karşı tehlikeli bir yol izliyor

Luiz Felipe ALBUQUERQUE*

Dünyaca ünlü Marksist Coğrafyacı David Harvey, Türkiye’nin, Kürtlerin Suriye, Irak ve kendi topraklarındaki gücünü ve siyasi etkisini zayıflatmaya çalıştığını söyledi.

Brezilya’ya ziyaretinde Brasil de Fato’ya konuşan Harvey, Türkiye ve IŞİD’in saldırıları altındaki Kürtlerin durumuna değindi. Harvey, bölgedeki gerginliğin sürekli arttığını ve Türkiye hükümetinin iç savaşla neticelenebilecek tehlikeli bir yol izlediğini söyledi. Harvey ayrıca Kürtlerin IŞİD’den ele geçirdiği bölgelerde “son döneme kadar hiç görülmemiş, demokratik ve sosyalist bir model” uyguladığını belirtti. İngiliz coğrafyacıya göre bölgedeki uluslararası güçlerin müdahaleleri sebebiyle tüm bu deneyim risk altında.

Türkiye’de neler oluyor?
Öncelikle ülkede çok uzun süredir Türk milliyetçiliğinin azınlık Kürt halkına yönelik saldırgan bir tutum içerisinde olduğunu bilmek gerekiyor. 20 yıla yakın devam eden bir savaş yaşandı. 2013’te azınlık Kürt halkının Türkiye’de huzur içerisinde yaşamasını sağlayabilecek bir çözümün bulunabilmesi ümidiyle ateşkes ilan edildi. Ancak sorunun bir parçası da şu ki Suriye ve Irak’ın kuzeyinde de yoğun bir Kürt nüfusu yaşıyor. Kürtler bağımsız bir Kürdistan için mücadele ettiler ancak daha sonra özerklik talep etmeye başladılar.

SALDIRGANLIK SEÇİMDEN SONRA ARTTI

Türkiye hükümeti neden Kürtlere karşı saldırgan?
Hükümetin Kürtlere yönelik saldırganlığı, özellikle seçim başarısı ve parlamentoda 80 milletvekilliği kazanarak siyasi bir güç olmalarından bu yana artıyor. Parlamentoya gelirken anayasayı değiştirerek, kendisine neredeyse diktatörlük yetkileri verecek bir başkanlık sistemi getirmeyi hedefleyen Recep Tayyip Erdoğan’a da güçlü bir muhalefet sergilediler.

HEDEF SURİYE’DEKİ KÜRT GÜCÜ

Kürtlerin diğer ülkelerdeki gücü Türkiye’yi etkiliyor mu?
Kürtlerin Suriye’nin kuzeyindeki gücü özellikle de IŞİD’e karşı savunmalarıyla epey arttı. İşler, ABD’nin IŞİD’e karşı Kürtleri hava saldırılarıyla desteklemesine kadar vardı. Ancak Washington’dan bildiğimiz kadarıyla Türkiye hükümeti 2 sebepten IŞİD’i destekliyordu. Birincisi uzun süredir Türkiye’nin düşmanı olan Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ı devirmek ikincisi de Türkiye’nin kendi ülkesinin birliğine tehdit olarak gördüğü Suriye’nin kuzeyindeki Kürt gücünü yok etmek. Bu strateji işe yaramadı çünkü Kürtler IŞİD’e direndi ve kontrollerinde bulunan Rojava dedikleri bölgeyi özerk bir yönetim haline getirdiler. Esad da devrilmedi zaten. Şimdi ABD ile Türkiye arasında yeni bir anlaşmaya varıldı buna göre Türkiye, IŞİD’le mücadeleye destek verecek ve ABD de Türkiye’deki hava üslerini kullanabilecek. Yani şimdi Türkler IŞİD’e karşı mücadeleye destek veriyor ama Türkiye Kürtlere müdahale hakkı olması gerektiğinde de ısrar ediyor.

ROJAVA İŞGAL EDİLİRSE İÇ SAVAŞ YAŞANABİLİR

Ve bu anlaşmayla birlikte Kürtlere yönelik şiddetin arttığı görülüyor.
Bu anlaşmanın ilk sonuçları Türk hava kuvvetlerinin Irak’taki Kürtlere saldırması ve Türkiye’de Kürtleri destekleyen çok sayıda kişinin gözaltına alınması oldu. Türkiye ayrıca Kürt parlamenterlerin dokunulmazlığını da kaldırmakla tehdit ediyor bu da Kürtlerin partisinin  katılamayacağı bir zeminde yeniden seçimlere gidilmesini getirebilir. Şu andaki strateji Suriye’deki Kürtleri tehdit eden Türkiye’nin, kendi ülkesindeki Kürtleri güçsüzleştirmesi. Suriye’deki Kürt iktidarı, yeni bir yönetim biçimi kurmasına dayanıyordu. Bu sosyalist, demokratik, konfedere bir model ve yakın zamana kadar hiç rastlanmamış bir şey. Rojava’yı böylece yeniden inşa ettiler ve Türkiye, Rojava’nın Suriye’den bağımsızlığını ilan etmesi ve Türkiye’deki nüfusun güneye gitmesinden korkuyor. Bugünkü mücadele bu. Ve Türkiye Kürtlere yönelik hava saldırılarını da sürdürüyor. Ancak korkulan Türkiye’nin Rojava’yı işgali. Türkiye, ABD ile Suriye içerisinde Rojava’yı da kapsayan 60 millik bir güvenli bölge konusunda  anlaşmaya vardı. Bana göre bu Rojava’nın Türk hakimiyetine geçmesi ve böylece burada kurulan yeni yönetimin yok edilmesi demek. Kürt halkı şu anda büyük bir tehdit altında ve Türkiye’deki Kürtlerin bir iç savaşa sebebiyet verebilecek ve Irak ile Kuzey Suriye’ye de yayılabilecek bir ayaklanmaya başlamasından endişe ediyorum. Türkiye hükümetinin izlediği yol çok tehlikeli ve şiddetli bir yol.

*Brasil de Fato