Festival, Ilısu Barajı’na karşı bir duruş olacak

Batman Belediyesi ve Hasankeyf’i Yaşatma Girişimi tarafından düzenlenecek olan 5. Batman Hasankeyf Kültür ve Sanat Festivali Türkiye’nin 1954 yılından bu yana gündeminde olup başta Hasankeyf olmak üzere bir çok tarihi bölgeyi sular altında bırakacak olan Ilısu Baraj Projesi’ne karşı bir tavıra dönüşecek.
Hasankeyf’i Yaşatma Girişimi Sözcüsü Ali Sarıpınar, festivalde yapılacak sempozyum, yürüyüş ve konserler ile bir kez daha Hasankeyf’e dikkat çekeceklerini belirterek, tarihe, doğaya, çevreye ve insana saygısı olan çevrelere festivale katılım çağrısı yaptı.
Ulusal ve uluslararası kamuoyunda sürekli gündeme gelen ve sular altında kalması durumunda insanlığın kaybedeceği vurgusu yapılan Hasankeyf, tarihteki tüm işgallere, talana ve savaşlara rağmen ‘her şeye inat’ kendisini koruyarak bugüne getirdi. Nice badireleri atlatan Hasankeyf bugün ise Ilısu Baraj Projesi’nin tehdidi altında. Tüm tepkilere rağmen hükümet Ilısu Barajı’nı hayata geçirmekte ısrar ederken, Batman Belediyesi ve Hasankeyf’i Yaşatma Girişimi'nin 2-5 Ekim tarihlerinde ortak düzenleyeceği 5. Batman Hasankeyf Kültür ve Sanat Festivali bir kez daha Hasankeyf’e adanarak, Ilısu Barajı’na karşı toplumun sesi olacak. Festival boyunca yapılacak sempozyum, yürüyüş, konser ve panellerle başta Hasankeyf olmak üzere bir çok tarihi bölgeyi sular altında bırakacak olan Ilısu Barajı’na karşı tavır ve tepki ortaya konulacak. Türkiye’nin 1954 yılından bu yana gündeminde olan ve son 15 yıldır 7’den 70’e herkesin tepkisine neden olan baraj projesine festival ile birlikte kitlesel tepkiler gösterilerek, “Baraj yapımına hayır” denilecek.
Kültürel değerler su altında kalacak
Konsorsiyum inşaat çalışmalarına başlarken, Ilısu Baraj Projesi’ne ilişkin araştırmalarda bulunan bilim insanları, baraj nedeniyle ortak miras olan en az 9 bin yıllık antik kent Hasankeyf başta olmak üzere, Dicle Vadisi’ndeki yüzlerce arkeolojik SİT alanı ve çok sayıda kültürel değerlerin su altında kalacağına dikkat çekiyor. On binlerce insanın Ilısu Barajı Projesi’nden dolayı etkilenip büyük oranda yerinden göç ettirilip kentlerde ekonomik, sosyal ve psikolojik sorunları artacağı kaydediliyor. Yine Dicle Vadisi, ekosistemi zengin bitki örtüsü ve canlı varlıklarla büyük zarara uğrayacağı vurgulanıyor.
Hasankeyf'i Yaşatma Girişimi kuruldu
Bugüne kadar, Hasankeyf için çok sayıda panel, seminer, yürüyüş, oturma eylemi, gibi etkinlikler düzenlendi. ‘İnsanlık sular altına kalacak’ denilen projeye karşı bu tepkiler Diyarbakır ve Batman merkezli Hasankeyf'i Yaşatma Girişimi kurularak 2006 yılında daha örgütlü hale getirildi. Ilısu Projesi’nin etkilediği illerden çok sayıda örgüt, belediyeler, mesleki kuruluşlar ve sendikaların bir araya gelerek kurduğu Hasankeyf’i Yaşatma Girişimi ve farklı demokratik kitle örgütleri bugüne çok sayıda eylem ve etkinlik düzenleyerek, baraja karşı tepkisini dile getirdi.
'İlk konsorsiyum projeden vazgeçti'
Türkiye’'nin çağdaşlık, enerji ve kalkınma adına gerçekleştirmek istediği Dicle Nehri üzerinde kurulmak istenen Ilısu Barajı ve Hidroelekrik Santralı (HES) Projesi’nin etüt çalışmaları ilk olarak 1954 yılında başladı. Proje 1982 yılında GAP (Güneydoğu Anadolu Projesi) çerçevesinde kabul edildi. Ilısu Projesi oldukça uzun bir süredir tartışılsa da, asıl olarak 1996-1997 yılında yatırım programına alındıktan sonra gündeme geldi. Projenin hayat bulması için Türkiye uluslararası kredi desteği arayışında bulundu ve 1999 yılında uluslararası kredi kuruluşlarının desteği ile oluşturulan birinci Ilısu Konsorsiyomu baraj çalışmalarına başladı. Ancak yürütülen geniş kampanyalar sonucu destek veren kuruluşlar kredi vermekten çekildi.
AKP Hükümeti baraj için ısrarlı
AKP Hükümeti 2004 yılında tekrar Nurol, Cengiz, Çelikler,Temelsu ve 6 Avrupalı şirket bir araya getirilerek Ilısu Konsorsiyumu oluşturularak tekrar baraj inşaatına devam edildi. Konsorsiyumun oluşmasının ardından DSİ, 2007 yılının başında daha finans sağlanmadan Ilısu ve Karabayır köyünde kamulaştırma faaliyetlerine başladı. 2007 yaz ve sonbahar arası yerel mahkemenin verdiği kararla ilk tazminat ödemelerini yaptı. Köylülerin hemen hepsi itirazda bulundu. Ilısu köyündeki inşaat alanının çevresine 2007 sonbaharında askeriye tarafından ‘güvenlik’ amaçlı 12 karakol kurulmasına başlandı. Konsorsiyum, 2008 ilkbaharından beri inşaat faaliyetleri yürütmekte. Ilısu’ya giden yolun genişlemesi ve Ilısu köyünde inşaat alanının kurulacağı yerlerde kepçelerle bazı çalışmalar söz konusu. (Batman/DİHA)
Mekiye Görenç