Peru'nun muhalif adayı

Peru seçimlerinde en yüksek oy oranını alması beklenen Ollanta Humala'nın açıklamaları ülkede farklı bir siyasi dönemin başlayacağını gösteriyor. Yabancı yatırımcılarla önceden yapılmış olan ihaleleri değiştireceklerini açıklayan Humala'nın bu vaadi ülkemizde de faaliyetini sürdüren Newmont, BHP Billiton, Phelps Dodge, Falconbridge ve Barrick gibi tekelleri hedef alıyor. Bu şirketler ülkeye ödemeleri gereken miktardan muaf tutuluyordu. Financial Times gazetesine konuşan Humala, "21. yüzyıl milliyetçiliğini" tanıştıracaklarını belirtirken Peru'nun Washignton'la yapacağını açıkladığı ticaret anlaşmasını da imzalamayacaklarını duyurdu. Şili'nin Peru'daki yatırımlarını ve Çin'den yapılan ihracatı da kısıtlayacağını ilan eden Humala, ABD'nin koka bitkisini yok etme programına da son vereceklerini söyledi.

Şirketlere vergi "Tüm ihaleleri gözden geçirmeyeceğiz ama vergileri ve ülkeye ödemeleri gereken payı ödemeyen şirketlerin anlaşmlarını kesinlikle değiştireceğiz" diyen Humala Newmont'un elinde bulunan Yanacocha maden şirketinin Peru'daki faaliyetlerini tekrar değerlendireceklerini belirtti. Seçim öncesinde yabancı şirketlerini hedef alan bir kampanya yürüten Humala, yasalar dışında hareket etmeyeceklerini söylüyordu. Peru'da 1990 kirizinin ardından devlete ait madenleri satın alan şirketler vergiden muaf tutuluyor. Gazete Humala'nın uluslararası maden şirketlerine 'beklenmedik vergi' getireceğini yazdı.

ABD'yi kızdıran aday Anketlere göre en yakın rakibinden 6 puan önde olan Humala Peru halkının yüzde 33'ü tarafından destekleniyor. Ancak bazı gözlemciler Humala'nın seçimleri yüzde 50 gibi bir oy oranı ile ilk turda kazanmasını bekliyor. ABD'nin uyuşturucu ticaretine karşı programının sonuç vermediğini söyleyen Humala'nın koka bitkisinin yeştirilmesine devam edilmesi ile ilgili planı ABD'yi şimdiden kaygılandırıyor. Peru'nun muhtemel başkanı, "Biz birlikte çalışmalıyız, endüsri ülkesi olmamazı ve koka ihracatı yapmamızı engelleyen uluslararası yaptırımlara karşı" diyor. Humala Washington ile bir ticaret anlaşması imzalamayı düşünmediğini de belirtiyor. Peru ve ABD arasında bir serbest ticaret anlaşması yapılmış ancak enüz imzalanmamıştı. "Biz serbest ticaret istiyoruz ama bizim ulusal çıkarlarımızı yansıtan bir serbest ticaret" diyen Humala, gündemdeki anlaşmasının değiştirilmesi gerektiğini vurguladı. Humala'nın "Peru'da yabancı askeri varlığına tahammül edemeyecekleri" açıklamasıyla da Washington'u kızdırması bekleniyor. Humala, böylece ABD'nin Kolombiya'da yaptığı gibi uyuşturucu ile savaş gerekçesi ile ülkesine askeri yığınak yapmasına izin vermeyeceğini açıkça ifade etmiş oldu.

21. yy milliyetçiliği "Mevcut anayasa yabancı şirketlere çok fazla yetki tanıyor. Bu da ekonomik büyüme sağlıyor ancak ekonomik gelişim sağlamıyor" diyen Humala, devletin ekonomideki rolünü kısıtlayan anayasayı değiştirmek istediğini duyurdu. Ekonominin stratejik alanlarında millileştirmeye gitmek istediklerini söyleyen Humala, devletin şirketlerden hisse alabileceğini belirtiyor. "Örneğin Şili şirketi LAN, Peru hava yollarında tam bir tekel. Bizim LAN'ın tekelini kırmak için ulusal bir havayolu şirketi kurmaya ihtiyacımız var. Bu devletin ait olduğu ya da devlet özel ortaklığında bir şirket olabilir. İşte bu 21. yüzyıl milliyetçiliği" diye konuştu. Seçimin güçlü adayı sık sık "yerel piyasanın korunması ve ekonımik gelişmeye pay ayırılmasına" vurgu yapıyor. Çin mallarının ülkede tekstil endüstrisine zarar verdiğini belirten Humala ithalatın sınırlandırılacağını duyurdu. Madencilik sektöründe devletin yer almasının gerekip gerekmediğinin sorulması üzerine ise Humala "28 Temmuz'da koltuğa oturduğumda cevap vereceğim" yanıtını verdi.