Barolarda CMK krizi büyüyor

Hükümetin 1 Haziran'da yürürlüğe koyduğu yeni Ceza Muhakemeleri Kanunu (CMK) ile gönüllü avukat yardımının kapsamı genişledi. Sanıkların yanında mağdurlara, müştekilere ve 5 yıldan fazla hapis cezası öngörülen suçlarla ilgili de zorunlu müdafilik sistemi getiren hükümet, bu hizmet için ayırdığı ödenekte değişiklik yapmayınca, iş yükü 5 kat artan CMK avukatları, 6 aydır masraf dahi almadan çalışıyor. Türkiye Barolar Birliği'nin (TBB) gerekli duyarlılığı göstermediğini düşünen bir grup CMK avukatı, Türkiye CMK Avukatları Platformu girişimini oluşturdu. Girişimin Ankara sözcüsü Avukat Mehmet Horuş, mart ayı başında Ankara'da kitlesel "Büyük Savunma Yürüyüşü" düzenleyeceklerini açıkladı. Horuş'a yönelttiğimiz sorular ve yanıtları şöyle: Yeni yasal düzenlemeler neden bu kadar büyük bir sorun oluşturdu? 1 Haziran'da CMK'nın gelmesi ile hizmetin kapsamı 5 misli genişledi. Yasanın altyapısız faaliyete geçtiği, bir süre sonra tıkanacağı biliniyordu. CMK avukatlarının devletten kişi başı 3-4 milyarlık alacağı var. Sistem çökmek üzere. Bu çocuk yargılamasının, 5 yılın üzerinde hapis cezaları öngören suçlarla ilgili yargılamanın yapılamayacağı, hepsinden önemlisi karakol ve savcılıkta hazırlık işlemleri sırasında avukat görevlendirilemeyeceği, ifade alınamayacağı anlamına geliyor. Taleplerinizi nasıl sıralıyorsunuz? Öncelikli talebimiz hükümetin bu sorunu çözmesi. Avukatların iş alırken talep edecekleri ücretin alt sınırı TBB tarafından Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nde belirleniyor. Bu tarife ile yine TBB'nin belirlediği CMK ücret tarifesi arasında uçurum var. CMK ücret tarifesi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi düzeyine çekilmeli. Bir talebimiz de CMK hizmetlerinin daha iyi verilmesi için hem hakim ve savcılar, hem de avukatlar açısında formasyon eksikliğinin giderilmesi. Bir de Avukatlık Kanunu'nda da temel hak olarak düzenlenen reddetme hakkımız olmasını istiyoruz. Neden ayrıca bir platform ihtiyacı hissedildi? TBB, mevcut yeni yasanın savunma hakkı açısından getirdiği önemli kazanımlardan ekonomik gerekçeyle vazgeçilmesini öngörüyor. Böyle ele aldığı için Havana Kuralları'na, savunma hakkına, adil yargılanma hakkına, sanık haklarına aykırı biçimde çözüm bulmaya çalışıyor. Biz bu nedenle Ankara CMK inisiyatifi kurduk. TBB 50 bin avukatın üyesi olduğu bir hukukçu örgütüne düşen görevi göstermek yerine sorunu ücret pazarlığı ile çözmeye çalışıyor. TBB'nin hizmet durdurma görüşüne de katılmıyoruz. Çökertmeyelim, çözelim diyoruz. Çünkü hükümet istediğinde bir günde çözebilecek durumda. Biz Ankara'da Türkiye Yürüyüşü yapmayı düşünüyoruz.

---

TBB 5 Nisan'ı bekleyecek TBB, barolardan gelen yakınmaların artması üzerine sorunu çözüme kavuşturmak için baro başkanları ile Ankara'da bir toplantı yaptı. TBB'nin bugüne kadar sorunun çözümü yolunda yeterli adımları atmadığı yönünde eleştirilerin yapıldığı toplantıda, bazı baro başkanları tarafından CMK ile genişletilen savunma hakkından geri adım atılmaması dile getirilirken, kimi başkanlar sadece soruşturma evresinde avukat yardımının zorunlu kılınması ile sorunun çözümlenebileceğini savundular. Zor şartlar altında çalışıldığını ifade eden başkanlar, "siyasi iktidara süre verilmesi", "hizmetin durdurulması", "CMK ücretlerinden gelir vergisi ve KDV'nin kaldırılması" gibi öneriler getirdiler. TBB'nin elinde bulunan, toplam ödenekten kalan 33 milyon YTL'nin, Toplantıda, hükümet sorunu 5 Nisan 2006'ya kadar çözmezse hizmeti durdurma önerisinin yaşama geçirilmesi sonucuna v arıldı.