30 Ocak 2005 23:00

Güdümlü seçime kan bulaştı

Irak'ta Amerikan işgali altında yapılan seçime intihar saldırıları ve açılmayan seçim merkezleri damgasını vurdu. Alınan olağanüstü önlemler ve araçların trafiğe çıkmasının yasaklanması nedeniyle birçok kişi oy kullanmaya gidemezken düzenlenen saldırılarda 30'dan fazla kişi öldü. Irak'ta Ulusal Meclis, il meclisleri ve Kürtlerin bölge parlamentosu üyelerinin belirleneceği seçimlerde oy kullanma işlemleri, Türkiye saati ile 06.00'da başladı. Seçimlerin başlamasının ardından ise Irak'ın her tarafından saldırı haberleri gelmeye başladı. Seçime ilginin olmadığı Sünni kentlerinin birçoğunda ise sandıkların hiç açılmadığı belirtildi.

'Irak'ta kalacağız' ABD Başkanı George W. Bush ise, Irak'taki seçimlerden önce yaptığı açıklamada, Irak'ta kalmayı sürdüreceklerini belirterek "Demokrasi Irak'a yerleşirken, Amerika'nın oradaki görevi de sürecek. Silahlı kuvvetlerimiz, diplomatlarımız ve sivil personelimiz, Irak'ın yeni seçilecek hükümetine, güvenliği sağlamada yardım edecek ve Irak güçlerini eğitecek" dedi. Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari de, seçimlerin sadece Irak'ı değil, bütün Ortadoğu'yu etkileyeceğini söyledi. Zebari, üyesi olduğu Irak Kürdistan Demokratik Partisi'nin bürosunda yaptığı açıklamada seçimlere beklenenden daha fazla katılım olduğunu iddia etti. Kürtlerin Irak Parlamentosu'nda güçlü bir şekilde temsil edileceğini söyleyen Zebari, özellikle Kuzey Irak'taki seçim merkezleri önünde uzun kuyruklar olduğunu öne sürerek Kürtlerin parlamentoda 75 ile 85 arasında üyeyle temsil edileceğini kaydetti.

Oy merkezleri açılmadı Felluce ve Ramadi'de seçim merkezlerinin boş olduğu görülürken, Samarra'da ise seçimler yapılmadı. Irak Seçim Komisyonu sözcüsü Ferid Ayar, Latifiye, Mahmudiye, Yusufiye'de de oy merkezlerinin kapılarını açmadığını söyleyerek Irak genelinde ise seçimlere katılım oranının yüzde 75 olduğunu öne sürdü. Irak'ın birçok kentinde ABD ve Irak askerleri, seçime katılımı sağlamak için sokaklarda megafonlarla oy merkezlerini anons ederek halka oy kullanmaları çağrısında bulundular. Bağdat'ın kuzeyindeki Samarra kentinde ise seçimin başlamasının ardından, güvenlik nedeniyle seçimlerin yapılmayacağı bildirildi. Samarra Belediye Başkanı Taha Hüseyin, "Güvenlik nedeniyle Samarra kentinde seçimlerin yapılması mümkün olmadı" dedi. Bölgede bulunan gazeteciler de kentteki sokakların ve seçim bürolarının boş olduğunu söyledi.

Onlarca kişi öldü Irak'ta dün gerçekleştirilen saldırılar ise şöyle:
  • Bağdat'ta seçim merkezinde düzenlenen intihar saldırısında 3 kişi öldü.
  • Bağdat'taki bir başka seçim merkezindeki saldırıda 3'ü polis öldü.
  • Sadr Mahallesi'ndeki oy merkezine havan topu isabet etti, 4 kişi öldü 7 kişi yaralandı.
  • Bağdat'ın batısında, oy kullanılan okulu koruyan güvenlik noktasına düzenlenen saldırıda 1 polis öldü, 4 kişi yaralandı.
  • İçişleri Bakanlığı yakınına 2 havan topu düştü.
  • Mansur Mahallesi'nde bir lokantaya intihar saldırısı düzenlendi.
  • Bağdat'ta Zehra Okulu'nun dışındaki saldırıda bir Irak polisi öldü, 2 polis ile 2 sivil yaralandı.
  • ABD'nin Bağdat Büyükelçiliği'ne roket saldırısı düzenlendi, 2 ABD'li öldü, 4 ABD'li yaralandı.
  • Adalet Bakanı Melik el Hasan'ın evi önünde bomba yüklü bir araç infilak etti.
  • El Cedide'de, oy merkezinde düzenlenen intihar saldırısında 2 polis öldü.
  • El Anbar'da bir ABD askeri öldürüldü.
  • Musul vali yardımcısı Hasro Goran'ın konvoyuna düzenlenen saldırıda 1 kişi öldü.
  • Hille'de Sünni seçmenleri taşıyan bir otobüse yönelik saldırıda 5 kişi öldü.


    Sandığa niçin gideyim? Seçimlere katılım oranının seçimlere meşruiyet tanınmasına yeterli olup olmayacağı tartışma konusu oluyor. Iraklılar, seçim merkezlerini hedef alan saldırıların yanı sıra seçimlerin kendilerine bir şey kazandırmayacağını düşündükleri için de sandık başına gitmeye gerek görmüyor. Ali Dahi Hamid el Kaysi, ABD askerleri Irak'a girdiğinde Saddam'ın devrilişini kutlayan bir Sünni Iraklıydı. Ancak ABD askerleri yaşadığı kent olan Felluce'ye saldırdığında Kaysi, kaçmaya çalışan oğlunu kaybetti. Diğer oğlu yaralanan Kaysi'nin evi de yerle bir edildi. Sandık başına gitmediğini belirten Kaysi şöyle diyor: "Niçin oy kullanmalıyım? Başıma yıkılan evim için mi? Ölen oğlum ya da yaralanan oğlum için mi? Beni ve oğullarımı yağmur ve soğuktan koruyan evim yerle bir oldu. Acı içinde bırakıldım. Şimdi gidip oy kullanmam mı isteniyor?" Seçim merkezlerine askerler dışında kimsenin uğramadığı Ramadi'de 45 yaşındaki seçmen Saad El Dulayimi, "Seçimler işgalci tarafından düzenlendi, o yüzden oy kullanmıyorum" dedi.


    Iraklı mülteciler: Önce işgalciler gitmeli Türkiye'de yaşayan ve seçimler için kayıt yaptıran Iraklılar, Ankara ve İstanbul'daki toplam 3 merkezde sandık başına gitti. Oy kullananların ezici çoğunluğunu Türkmenler oluştururken, az sayıda Iraklı Kürt de seçimlere katıldı. Oy kullansalar da seçimlerden bir beklentileri olmadığını, seçilecek hükümetin yine ABD ile işbirliğine devam edeceğini kaydeden Iraklılar, işgal güçleri Irak'ı terk etmediği sürece sorunların süreceğini dile getirdiler. Türkiye'de 30 bin Iraklı yaşamasına rağmen yalnızca 4 bin 188 Iraklı, seçimler için kayıt yaptırdı. Ulusal Meclis'teki 275 sandalye için toplam 111 adayın yarıştığı seçimler, "Yurtdışındaki Iraklılar, Irak'ın geleceği oyunuza ihtiyaç duyuyor" çağrılarına rağmen oy kullanılan diğer 13 ülkede olduğu gibi Türkiye'de de rağbet görmedi.

    Yeni hükümet de işbirlikçi olacak Gazi Üniversitesi öğrencisi Türkmen Edip Kuşcu, seçimlerin demokratik, silahların sustuğu bir Irak'a vesile olmasını istediğini belirtirken, "Ancak seçimlerden umutlu değilim. Irak hâlâ işgal altında. ABD Irak'ı terk etse de yeni hükümet işgal güçleri ile işbirliği yapacak" dedi. Ankara'da bir şirketi olan Arap seçmen Wisam K. Lazım da, oy kullandığını ancak seçimlerin Irak'ta ciddi bir değişikliğe yol açacağına inanmadığını belirterek "Bizim dileğimiz işgal güçlerinin Irak'tan çıkması ama bu çok zor. ABD Irak'ı kendi haline bıraksa da, istediği hükümeti başa getirir ki, ABD'ye hizmet etsin" dedi. Öte yandan, Irak seçimleri için ilk iki günde yurtdışında yaşayan Iraklı seçmenlerin yüzde 65.9'unun oy kullandığı bildirildi.

  • Evrensel'i Takip Et