IMF'ye başkan aranıyor

Horst Köhler'in, Almanya cumhurbaşkanlığına aday olmaya karar vermesiyle boşalan IMF başkanlığına kimin getirileceği tartışmaları yoğunlaşıyor. AB, bu makamın yine bir Avrupalı tarafından doldurulmasından yana. Son günlerde dikkatler, İspanya Maliye Bakanı üzerinde yoğunlaşıyor. Avrupa Birliği Maliye bakanlarının Brüksel'de düzenli olarak yaptığı toplantıların sonuncusunda gündem IMF'nin başkanlığına kimin getirileceği sorusuydu. Aslında bu sorunun yanıtı Brüksel'de değil, uluslararası kuruluşun merkezinin bulunduğu Washington'da verilecek. Ancak Avrupalıların hemen harekete geçerek kendi seçeneklerini oluşturmaya çalışmaları boşuna değil. IMF başkanlığı tarihte hep Avrupalıların elinde oldu. Bunun, Dünya Bankası Başkanlığı'nı hep elinde bulunduran ABD'yle yazılı olmayan bir anlaşma olduğu herkesin bildiği bir gerçek. Fakat 2000 yılında kuruluşun yeni başkanının seçilmesi sırasında yaşananlar, bu kuralın artık bozulabileceğini gösterdi. Özellikle Japonya ve son yıllarda ekonomik atılım yapan Uzak Doğu ülkeleri, tekrar bir Avrupalının bu göreve getirilmek istenmesine pek de sıcak bakmadıklarını ortaya koydu. O tarihte Avrupalıların ilk adayı olan Alman Maliye Bakanlığı Müsteşarı Caio Koch-Weser'in Amerika Birleşik Devletleri'nin de taş koyması nedeniyle seçilememesi, Avrupa Birliği liderlerini uyandıran asıl etken oldu. Avrupalılar hızla başka bir Alman aday, Horst Köhler üzerinde hızla anlaştı. Bu sayede Köhler, 1 Mayıs 2000 tarihinde IMF Başkanı seçildi. Köhler'in 4 Mart'ta Almanya cumhurbaşkanlığına aday olarak görevinden istifa etmesinin ardından, Avrupa'da aday sıkıntısı yeniden önplana çıktı.

Avrupalı olması temennisi Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Romano Prodi'nin birkaç gün önce bu görevi yine bir Avrupalının üstlenmesi gerektiğini söylemesinin ardından, Prodi'ye Avrupa hükümetlerinden destek yağdı. Örneğin Fransa Maliye Bakanı Francis Mer, "Sayın Köhler'in halefi bir Avrupalı olmalı" derken, Alman Maliye Bakanı Hans Eichel de, "Bu makam geleneksel olarak Avrupalılara aittir" ifadesini kullandı. Üzerinde konuşulan birçok ismin olduğu kesin. Ancak bunlardan biri Lüksemburg Başbakanı Jean-Claude Juncker'in adını açıkça anmasıyla şimdi önplana çıkmaya başladı: İspanya Maliye Bakanı Rodrigo Rato. Juncker'in, Avrupa Birliği'nin resmi adayı olabileceğini söylediği, Almanya'nın da buna karşı çıkmayacağını açıkladığı Rato'nun Amerikan yönetiminin de desteğini bulması olasılığı yüksek olarak değerlendiriliyor. Bir diplomat, İspanya'yla ABD arasındaki ilişkilerin çok iyi olduğuna ve Rato'nun eğitimini de bu ülkede yapmış olduğuna dikkat çekiyor. Avrupa Birliği yine de adayını belirlemekte acele etmemeye özen gösteriyor. Fransa Maliye Bakanı Mer, bunu şu sözlerle açıklıyor: "Caio Koch-Weser'le edindiğimiz deneyimlerden hayal kırıklığına uğradık ve karşı çıkılamayacak ortak bir aday ortaya koymamızın hepimizin çıkarına olduğuna inanıyoruz."