18 Şubat 2004 22:00

Hortumcular, rüşvetçiler yaşadı

AKP Hükümeti, Kamu Yönetimi Temel Kanun Tasarısı'nı Meclis'ten çıkarmaya çalışıyor. Denetimi de hedefine alan AKP, tepkilere kulaklarını tıkarken; denetim elemanları, müfettişler, teftiş kurulu üyeleri denetimin tasfiyesinin yeni yolsuzlukları getireceğini vurguluyorlar.

Paylaş

AKP Hükümeti, kamuoyunun bütün tepkilerine, eylemlere, karşı çıkışlara kulaklarını tıkayarak Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısı'nı bu hafta Meclis Genel Kurulu'ndan çıkarma kararında. Ancak, dört bir yandan olduğu gibi denetimcilerden de feryatlar yükseliyor. Aralarında Teftiş Kurulları'nın da olduğu 15 civarında denetim örgütü ve birimi, AKP'nin "değişim" adı altında 150 yıllık teftiş geleneğini ortadan kaldırmaya çalıştığını söylüyor. Tasarının görüşmelerine dün başlandı. Görüşmeyi "kazasız, belasız" atlatmak, tasarıyı yasalaştırmak isteyen AKP, işi şansa bırakmayarak CHP'nin engelleme çabalarını da bertaraf edecek şekilde önerge verme ve söz haklarını da aldı. Ancak dışarıda toplumun hemen tüm kesimlerinden tasarıya karşı tepkiler yükseliyor. Seslerini yükselten bir kesim de denetimciler. IMF ve Dünya Bankası raporları ve diğer uluslararası belgelerde bile denetimin geliştirilmesinin önerildiğine dikkat çeken denetimciler, tasarının iç denetimi tümüyle ortadan kaldırdığını, amirler eliyle yapılacak hiyerarşik kontrolün iç denetimin yerine geçirilmek istendiğini vurguluyorlar. Denetimin olmazsa olması "kurumsal kültür" yok edilerek, Anayasa'nın 112'inci maddesindeki başbakan ve bakanların denetim ve gözetim yetkisinin içinin boşaltılmak istendiğini de belirten denetimciler, "denetim, yönetimin türevi ve ayrılmaz bir parçasıdır" görüşündeler.

Rakam yalanı Denetimcilerin, AKP Grubu'na da verdiği raporlarda hükümetin "23 bin 104 denetim elemanı olduğu halde yolsuzluklar önlenemiyor" savının tam bir çarpıtma ve yalan olduğu dile getirilerek, tüm denetim elemanı sayısının ise 13 bin 26 olduğunun altı çiziliyor. Denetime ilişkin düzenlemelerin hiçbir bilimsel ve objektif temele dayanmadığı, önyargılı değerlendirmelerin sonucu olduğu ifade edilerek, tasarının yasalaşması halinde yolsuzlukların daha da artmasının kaçınılmazlığına, bu alanda kurumsal hafızanın yok edilip, yolsuzluklarla mücadelenin imkânsızlaşacağına da dikkat çekilen raporda; "adli yargının tıkanacağı, işlenmiş suçların delil toplama aşamasında zaman aşımına uğrayacağı, yolsuzluk yapanların mükafatlandırılacağı, haksız yere itham edilen kamu görevlilerinin zan altında kalma süreleri ve mağduriyetlerinin uzayacağı" tehlikeleri belirtiliyor.

DENETİMDE YAŞANACAK SORUNLAR

Performans kriterlerini tespit etmediğiniz bir konuda denetim yaptıracağınızı söylemek bilimsel mantıkla uyuşmamaktadır. Denetim sadece gelir ve gider denetimine indirgenmektedir.

Hukuka uygunluk denetiminin kim tarafından nasıl yapılacağı belirli değildir. Oysa hukuk denetimi mali denetimden daha önemlidir. İzin, ruhsat ve kontrol gibi görevlerin kanunlara uygun olarak yerine getirilmemesi durumunda, kurumun bütçesinden kat kat fazla bir menfaatin haksız olarak üçüncü şahıslara aktarılması mümkün olabilecektir.

Hukuka uygunluk denetiminin Sayıştay tarafından yapılması fiilen mümkün değildir. Çünkü Sayıştay denetçilerinin bütün kamu kurum ve kuruluşlarının mevzuatını bilmesi ya da mevcut denetçilerin kurumlara göre uzmanlaşması gerekmektedir.

Çok önemli görevleri ve faaliyetleri olan Sayıştay Başkanlığı'nın iş yükü nedeniyle bu beklentiye cevap veremeyeceği açıktır. Sayıştay'ın, denetlenmesi gereken saymanlıkların ancak yüzde 13'ünü denetlediği, bunun da yüzde 11'ini merkezde yüzde 2'sini ise yerinde denetlediği kendi yayınlarında açıklanmıştır. Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu'nun da devredilmesiyle Sayıştay'ın iş yükünün daha da artacağı muhakkaktır.

Sayıştay Yasası'nın 66. maddesinde 2 yıl içerisinde incelenmeyen işlemlerin ibra edilmiş sayılacağı hükmü mevcuttur. Dolayısıyla iki yıl içerisinde incelenmeyen işlemler otomatik olarak ibra edilmiş sayılacaktır.

Tasarıyla teftiş kurulları ve denetim birimleri kaldırılmakta, yerine kurum yöneticisine ve siyasetçiye bağlı ve sadece mali boyuta indirgenmiş denetim getirilmektedir.

ÖNCEKİ HABER

Alışılmadık suçlamalar

SONRAKİ HABER

Maden yasası yine gündemde