Refah toplumu kumarhanede!

Loto, toto, at yarışları gibi talih oyunlarının tıpkı içki ve uyuşturucu gibi bağımlık yaratarak sağlığı tehdit ettiği ve çeşitli psikolojik hastalıklara yol açtığı belirlendi. İsveç Halk Sağlığı Enstitüsü tarafından hazırlanan raporda, ayrıca son on yıl içinde kumar oynama alışkanlığının yüzde 50 arttığı, 100 bini aşkın İsveçli'nin kumara bağımlı hale geldiği belirtildi. Bu ülkede talih oyunları ve kumara yatırılan para ise rekor kırarak 35 milyar krona ulaştı. Böylelikle İsveç, dünyada en fazla kumar oynanan ülkeler sıralamasında 7. sıraya tırmandı. Gelişmeleri kaygı ile karşıladıklarını belirten Halk Sağlığı Enstitüsü yöneticileri hükümetten kumar bağımlılığına karşı acil önlem alınmasını istedi. Alınması istenen önlemler arasında halkı kumar konusunda bilgilendirmek ve uyarmak için daha fazla kaynak ayrılması, 18 yaşından küçüklerin talih oyunları oynamalarının yasaklanması ile saat 16.00'dan önce bu tür faaliyetlere izin verilmemesi de bulunuyor. Şans oyunları ve kumara bağımlılığın toplumun en alt tabakalarını oluşturan işsizler, göçmenler ve gençlerde daha yaygın olduğu belirlenen raporda, bu kesimlerin tedavisi ve bağımlılıktan kurtarılması için 40-50 milyon kronluk bir projenin uygulanması öneriliyor.

Alkol ve kumar Eskiden Avrupa'nın 'refah toplumu' olarak örnek gösterilen İsveç'te 1990'lı yılların başlarından itibaren uygulanmaya başlanan ekonomi politikalarının sonucunda kamu sektörü tasfiye edildi, özelleştirmeler ve sosyal haklar ortadan kaldırıldı. Bu da toplumun alt tabakaları üzerinde yıkıcı sonuçlar yarattı. Yüzbinlerce emekçi işten atıldı. İşçi ve memurların yaşam standartları ciddi biçimde geriledi. Daha önce gelecek kaygısı bulunmayan halkın değer yargılarında da değişiklikler olmaya başladı. Sorunlardan bunalan halkın bir kesimi çareyi alkolde ararken, şans oyunlarına yönelenlerin sayısı da giderek artmaya başladı. İsveç'te şans oyunları devlet tekelinde. Bu oyunlar Svenska spel ve ATG adlı devlet şirketleri tarafından organize ediliyor. Geçen yıl bu iki şirket halkı şans oyunları oynamaya ikna etmek için 385 milyon kron harcadı. Şans oyunları ve kumara karşı giderek daha liberal bir tavır aldığı gözlenen hükümet, geçen yıl kumarhanelerin açılmasını serbest bırakan bir yasa çıkarttı. Böylece 1979'dan beri yasak olan ve daha çok restoran ve meyhane gibi halka açık yerlerde bulunan oyun makinelerinin kullanımına da izin verildi. Kumar parası Yeşilay'a! Yapılan araştırmalar şans oyunlarına bağımlılığın gençler arasında yetişkinlere kıyasla üç kat daha fazla olduğunu gösteriyor. Jack Vegas ve Miss Vegas adı ile tanınan oyun makineleri neredeyse tüm restoranlar, oyun yerleri ve birahanelerde bulunuyor. Bu makinelerin en "iyi müşterileri" de gençler. Aralarında 5 kron yatırıp 500 kron kazanmak isteyen ortaokul öğrencilerinin de bulunduğu gençler, bu makinelere aşırı ilgi gösteriyor. Makinelere yatırılan para geçen yıl yüzde 40 artarak 4.5 milyar krona yükseldi. Devletin daha çok gençlerin oynadığı bu makinelerden elde ettiği gelir ise 2001 yılında 450 milyon kron iken geçtiğimiz yıl 580 milyon krona yükseldi. Bu paranın beşte biri, aralarında politik partilerin ve dinci örgütlerin de bulunduğu 64 gençlik örgütüne çalışmalarını sürdürmeleri için yardım olarak ödeniyor. Kumar parasından pay alan gençlik örgütleri arasında parlamentoda grubu bulunan tüm siyasi partilerin gençlik kollarının yanı sıra Yeşilay Derneği, göçmen derneklerinin ve İsveç kiliselerinin gençlik örgütleri de bulunuyor. Geçtiğimiz yıl İsveç Kiliseler Birliği'nin gençlik örgütü 2 milyon kron, Genç Müslümanlar Derneği ise 644 bin kron yardım aldı. Türk Gençlik Federasyonu'nun geçen yıl aldığı yardım miktarı ise 468 bin kron. İsveç kiliseleri ve Genç Müslümanlar Derneği yöneticileri kumardan elde edilen bu gelirlerin papaz ve imam adaylarının eğitimlerine harcanmasında bir sakınca görmüyorlar. Devletin şans oyunları ve kumarı teşvik edici politikası oyun bağımlılığına karşı mücadele dernekleri ve uzmanlar tarafından eleştiriliyor.

'Kan parası' Oyun Bağımlıları Federasyonu kumar oynama alışkanlığından kurtulmak için derneklere başvuran gençlerin sayısında ciddi artışlar olduğunu belirterek, hükümetten Jack Vegas ve Miss Vegas gibi makinelerin kullanımına karşı hemen önlem almasını istiyor. Malmö Oyun Bağımlıları Derneği Başkanı Lars-Oke Gabrielsson da, kumar parasından gençlik örgütlerine para aktarılmasına karşı çıkıyor. Gabrielsson gençlik örgütlerine verilen bu yardımları, "kan parası" olarak nitelendirerek makine oyunlarının yasaklanmasını talep ediyor. Uzmanlar da şans oyunlarının ve kumarın bağımlılık yarattığını belirterek halkı bu hastalığa karşı uyarıyorlar.