Suriye ile İsrail masaya oturuyor

Suriye ile İsrail masaya oturuyor
ABD'nin girişimiyle 3 yıl aradan sonra gelecek hafta Washington'da İsrail Başbakanı Ehud Barak ile Suriye Dışişleri Bakanı Faruk El Şara arasında barış görüşmelerinin başlatılacağı ilan edildi. Görüşmelerinin amacının, Barak ile Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad arasında bir zirve düzenlenmesi olduğu bildirildi. Görüşmelerin başlaması için ABD ve İsrail tarafından "engel" olarak görülen Suriye'nin ön koşulu ise geri çekildi. Suriye, görüşmelerin ön şartı olarak, İsrail'in Golan Tepeleri'nden çekilmeyi taahhüt etmesinin gerektiğini belirtiyordu.
İsrail'in Washington Büyükelçisi Zalman Şoval, CNN'e yaptığı açıklamada, gelecek hafta başlatılacak görüşmelerin başarılı olması halinde, Barak ile Hafız Esad'ın gelecek yıl kapsamlı İsrail-Suriye barışı için bir araya gelebileceğini söyledi.
Albright geri adım attırdı
Barış görüşmelerinde bir numaralı gündem maddesinin, İsrail'in 1967 Ortadoğu Savaşı sırasında işgal ve ilhak ettiği stratejik Golan Tepeleri olduğu belirtilirken, Amerikalı yetkililer Suriye'nin görüşme öncesinde tavizde bulunduğunu duyurdular.
Buna göre, daha önce Golan Tepeleri konusunun İsrail ile görüşmelerde ön şart olmasında ısrar eden Suriye'nin bu tutumundan geri adım attığı ve gelecek haftaki toplantıların ön koşulsuz başlamasını kabul ettiği belirtildi.
Suriye'nin geri adımı, ABD Dışişleri Bakanı Madeleine Albright'ın Şam ziyaretiyle eşzamanlı olarak gerçekleşti.
Barak: 'Başarı kazandık'
İsrail Başbakanı Ehud Barak, Suriye ile gelecek hafta başlayacak barış görüşmelerinin başarısızlıkla sonuçlanma olasılığının zayıf olduğunu söyledi.
Barak, Yediot Ahronot gazetesine yaptığı ilk yorumda, bu konudaki en büyük başarının "iki eski düşmanın müzakereleri siyasi seviyede yapmak üzere anlaşması" olduğunu söyledi. Ehud Barak,
"Yıllardır verdiğimiz mücadele, Suriyelileri siyasi seviyede görüşme yapmak üzere masaya oturtmaktı" dedi.Gazeteye göre Barak, Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad'ı görüşmelerin yeniden başlamasına ikna etmedeki en önemli unsurun, İsrail askerlerinin gelecek temmuz ayına kadar Lübnan'dan çekileceğinin açıklanması olduğunu düşünüyor.
İsrail Dışişleri Bakanı David Levi de, İsrail Radyosu'na dün verdiği demeçte, "Hiçbir ön koşul kabul etmedik. Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad, pragmatik düşünceleri ve yaptığı durum değerlendirmesi sonucunda görüşme masasına dönmeyi tercih etti" dedi.
1996'da kesilmişti
İsrail ile Suriye arasında son tur barış görüşmeleri 1996 yılında kesildiğinde, Golan'ın Suriye'ye iadesi karşılığında Şam'ın İsrail ile tam bir barış içinde olması müzakere ediliyordu. Ancak İsrail'in eski Başbakanı İzak Rabin'in 1995 sonlarında kuşkulu bir suikastle öldürülmesi sonrasında iktidara gelen Benjamin Netanyahu hükümeti döneminde görüşmeler kesilmişti.
Washington'da Barak ve El Şara arasında başlatılacak görüşmelerde, Golan'ın Suriye'ye iadesi halinde önemli bir su kaynağından mahrum kalacak olan İsrail'in başka su kaynaklarına ulaşabilmesi konusu da gündeme gelecek.
Clinton ilan etti
İsrail-Suriye görüşmelerinin yeniden başlatılacağı haberi, önceki gün ilk kez ABD Başkanı Bill Clinton tarafından açıklandı.
Clinton, özelikle ABD'nin dış politika icraatını anlattığı "yüzyılın son basın toplantısı"nda, "İsrail ve Suriye barışı için uzun süredir çalışıyoruz ve söylemekten memnuniyet duyuyorum ki, taraflar görüşmelere yeniden başlamayı kabul etti. Washington'da başlayacak bu görüşmeler üst düzeyde gerçekleşecek ve kapsamlı olacak. Bu, bence Ortadoğu barış süreci açısından çok önemli bir çıkış ve ilerleme" dedi.
Gizli görüşme iddiası
Öte yandan İsrail'deki muhalefet kaynakları, İsrail ile Suriye arasında Albright ziyaretinin öncesinde Kıbrıs Rum Kesimi'nde gizli görüşmeler yapıldığını ileri sürdüler. Bu kaynaklara göre, resmi görüşmelere engel olan sorunlar bu temaslar sırasında ele alındı.
Bu arada, Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad ile Lübnan Devlet Başkanı Emil Lahud da bir telefon görüşmesi yaptı.