Seattle sokaklarında 'binyıl karnavalı'

Seattle sokaklarında 'binyıl karnavalı'
Dünya Ticaret Örgütü (WTO) Bakanlar Konferansı'nı protesto etmek ve konferansın işleyişini bozmak isteyen sendika ve kitle örgütleri, şehir sokaklarını bir karnaval alanına çevirdiler. Emperyalistlerin "Binyıl Zirvesi"ne karşı Seattle kentinin her noktasında eylemler ve toplantılar gerçekleştiren protestocu işçiler, emekçiler ve gençler, "küçük bir zafer" de kazandılar. Zirvenin açılışının yapıldığı önceki akşam, delegelerin toplandığı Kongre Merkezi'nde bir "güvenlik ihlali" keşfeden gizli servis ajanları, binayı boşalttı. Delegeler sokakta beklerken, bina didik didik arandı. Olay nedeniyle açılış görüşmeleri iki saat ertelendi.
İşgal olasılığı
Dün başlayan zirve öncesinde Seattle sokaklarını dolduran protestoculardan bir kısmı, görüşmelerin gerçekleştirilmesini engellemek istediklerini belirtmişlerdi. Polis, bu grupların, toplantı binalarını işgal girişiminde bulunabileceğini öne sürüyor.
Şehir, gündüz boyunca gerçekleştirilen çok sayıda eylem nedeniyle adeta karnaval alanına döndü. Ortak bir gösteri düzenleyen çevreci gruplar, WTO'nun deniz mahsülleri ticaretine ilişkin düzenlemeleri nedeniyle canlı türlerinin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu vurguladılar. Eylem için 9 metre yüksekliğinde bir "yunus balon" hazırlayan çevreciler, kaplumbağa kostümleri giyerek sokaklarda dans ettiler.
ABD'nin karides ve ton balığı ithalatına dair aldığı kararlar nedeniyle, bu ülke karasuları içindeki avlanma kontrolsüz bir biçimde devam ediyor. Bu arada, sayıları giderek azalan yunuslar ve deniz kaplumbağaları da avcıların attığı ağların kurbanı oluyor.
Eylemlerde en çok ilgi çeken isimlerden biri, Fransa'da McDonald's lokantalarına karşı gerçekleştirilen eylemlerin önderi Jose Bove oldu. Bove, "Frankeştayn besini" olarak adlandırdığı genetik gıda ürünlerini protesto etmek için, bir fast-food lokantası önünde halka rokfor peyniri dağıttı.
Aynı saatlerde yüksek bir vincin üzerinden kalabalık otoyola atlayan iki çevreci, WTO'nun antidemokratik bir örgüt olduğunu vurgulayan dev bir pankart açtı.
Şehirdeki anarşist gruplardan biri ise, bir McDonald's lokantasının camlarını kırdı. Genetik gıdaya karşı çıkan bir diğer grup ise, protesto amacıyla "bir yolcu otobüsünün çatısına çıktı".
WTO karşıtı eylemlerin genellikle sakin ve eğlenceli geçmesi, Seattle halkının gösterilere olan desteğini de artırıyor. Eylem koordinatörlerinden Küresel Ticaret Gözlem Grubu Üyesi Lori Wallach, "Eylemlerimiz halka açık ve neşeli olacak" diyerek bu tutumun devam edeceğini kaydetti.
Bir diğer koordinatör grup olan Doğrudan Eylem Ağı (DAN), konferansın işleyişini olabildiğince sekteye uğratacaklarını bildirdi. DAN'dan Nadine Bloch, şiddete başvurmadan konferans binaları çevresinde eylemler gerçekleştireceklerini ve üyelerinin "bir haftadır sivil itaatsizlik eylemlerine çalıştığını" söyledi. Söz konusu çalışmaların, bir ambarı işgal eden 700 kişi tarafından gerçekleştirildiği ve bu grubun, "doğrudan eylem" adını verdikleri protestoları gerçekleştirdikten sonra "gözaltına alınmayı planladığı" öğrenildi. Şehrin her köşesinde yapılan örgütlenme ve tartışma toplantılara sızmaya çalışan FBI ajanları ise, eylemciler tarafından dikkate alınmıyor. Göstericiler, eylemlerinin meşru olduğunu belirterek, "WTO'nun ne olduğunu anlatmamızı kimse engelleyemez" diyorlar.
5000 kişi toplantılarda
Önceki gün boyunca ayrıca, küreselleşme üzerine birçok tartışma toplantısı düzenlendi. Toplantılara 5000'den fazla işçi ve genç katıldı.
Gece ise, Kongre Merkezi'nin yakınlarındaki boş bir apartman işgal edildi. İşgali gerçekleştiren 300 kişilik grup, amaçlarının evsizlerin sorunlarına dikkat çekmek olduğunu açıkladılar.
Hafta sonuna dek sürecek olan gösterilere ABD'den 30 bin işçinin katılması bekleniyor. Ayrıca, Seattle'daki işçi sendikaları da eylemlere destek veriyorlar. Liman ve çelik işçileri, taksi ve otobüs şoförlerinin işbırakarak yürüyüşler gerçekleştireceği öğrenildi.
WTO yönetimi savunmada
Öte yandan, medyadaki "alaycı" hava da yerini yavaş yavaş tedirginliğe bırakmaya başladı. Basında yapılan yorumlarda, WTO Başkanı Michael Moore'un, çoğu 20'li yaşlardaki eylemcilere karşı "savunmaya" geçtiğine dikkat çekiliyor. Moore, kızgın bir dille, WTO'nun "bir küresel hükümet, polis veya şirketlerin çıkarlarını kollayan bir kuruluş olmadığını" söyledi.
Annan dengeleri gözetti
Protestolar nedeniyle "arada" kalan BM Genel Sekreteri Kofi Annan ise, zirvenin açılışında yaptığı konuşmada hassas dengeleri gözetmeye gayret etti. Annan, WTO'nun Seattle toplantılarında küresel ticaret için daha iyi bir anlaşmaya varılamadığı takdirde, "gelişmekte olan ülkelerin serbest ticarete karşı tepki gösterebileceği" uyarısında bulundu.
Annan, "Gelişmekte olan ülkeleri küreselleşmeden gerçekten fayda sağlayacağına inandırmadıkça, serbest ticarete karşı karşı konulmaz bir geri tepki olacak. Bu gelişmekte olan ülkeler ve hatta bütün dünya için bir trajedi olabilir" dedi.
Azgelişmiş ülkelerin aralarında tekstil, ayakkabı ve tarım ürünlerinin de olduğu dar piyasada yaşanan rekabet nedeniyle gümrük vergilerinden dolayı büyük zarar gördüğünü ifade eden Annan,
azgelişmiş ülkelerin gelişmiş ülkelere mal satması için ortam doğması halinde de ihracat ürünlerine damping uygulamakla suçlandığını kaydetti.
Annan, "Sanayileşmiş ülkeler küresel piyasada gıda ürünlerine damping uyguluyor" dedi.