İdama karşı Helsinki duvarı

İdama karşı Helsinki duvarı
Türkiye, 10-11 Aralık tarihlerinde Helsinki'de yapılacak olan AB Zirvesi'nde adaylık statüsünün kabulünü sağlamak için temaslarını sürdürürken, Ankara 2 No'lu DGM tarafından PKK lideri Öcalan hakkında verilen idam kararının Yargıtay'da onanması tepkilere neden oldu. Abdullah Öcalan'ın idam cezasının Yargıtay'ca onandığının açıklanmasının ardından, Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler konuyla ilgili açıklamalarını sürdürüyorlar. Yapılan açıklamalarda, Türkiye'nin Öcalan hakkındaki idam kararını uygulayıp uygulamamasının Avrupa Birliği'ne girme konusunda etkili olacağı kaydedildi.
AB adına Dönem Başkanı Finlandiya Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, AB'nin "prensip olarak idam cezasına karşı" olduğu hatırlatılarak, şimdi TBMM'nin bu cezayı hafifletme imkânına sahip olduğu ve davanın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM)'nde görülmesinin gerekliliği vurgulandı. Almanya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü de, Alman hükümetinin kararı üzüntüyle karşıladığını belirterek, Almanya'nın idam cezasına karşı olduğunu kaydetti. Sözcü, Alman hükümetinin Türk yetkililerinin, "akla uygun ve ihtiyatlı bir karar" alacaklarına inandığını söyledi.
Türkiye Avrupa'dan izole olur
Avrupa Parlamentosu (AP) Başkanı Nicole Fontaine de, karardan dolayı büyük heyecan duyduğunu ve hoşnut olmadığını söyleyerek, TBMM Başkanı Yıldırım Akbulut nezdinde girişimde bulunma kararı aldığını vurguladı. Avrupa Konseyi'nden Finlandiyalı Gunnar Jansson, "Ölüm cezası kabul edilemez, çünkü bu Avrupa Konseyi'nin standartlarına aykırıdır" dedi. Kararı eleştiren Uluslararası Af Örgütü'nden Heidi Wedel de, "Türkiye, idam cezasını infaz ederse, bu, ülkenin Avrupa'da izole olmasına yol açacaktır" dedi.
Solana: AB'nin hayal kırıklığı büyük
Dışişleri Bakanı İsmail Cem'in, AB Dış Politika ve Ortak Savunma Yüksek Temsilcisi ve Batı Avrupa Birliği (BAB) Genel Sekreteri Javier Solana ile yaptığı ikili görüşmeden sonra basını bilgilendiren Solana'nın sözcüsü Christina Gallach, AB'nin, Öcalan konusundaki Yargıtay kararından hayal kırıklığına uğradığı mesajının Cem'e yansıtıldığını bildirdi. Solana'nın, idam cezasıyla ilgili olarak Türkiye'nin atacağı olumlu veya olumsuz adımların Helsinki Zirvesi'ni aynı yönde etkileyeceği mesajı verdiği belirtildi. Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgo Papandreu da, Öcalan'ın idam kararının onanmasının, Avrupa Birliği'nin Türkiye ile ilgili vereceği kararda etkili olacağını söyledi. Papandreu, "Yunanistan, AB'nin görüşleri doğrultusunda bir yaklaşım içerisinde ve Öcalan'la ilgili verilen kararın, AB'nin Türkiye hakkında vereceği kararda etkili olacağını düşünüyorum" dedi.
İtalya da karşı çıktı
İtalya Başbakanı Massimo D'Alema ve Dışişleri Bakanı Lamberto Dini, ortak bir yazılı açıklama yaparak, "Öcalan'ın onaylanan idam cezası kararının, Türk hükümeti tarafından uygulanmamasını" istedi. Bildiride, İtalyan hükümetinin idam cezasıyla ilgili konuları aktif olarak takip ettiği kaydedilirken, Avrupa Konseyi üyesi olan Türkiye'nin de diğer ülkelerin yaptığı gibi bu göreve destek ve ortak olması, idam cezasını kaldırması gerektiği belirtildi. İtalya hükümetinin büyük ortağı Solun Demokratları (DS) Partisi lideri Walter Veltroni ise, "Türkiye, Avrupa Konseyi üyesi ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne imza atan bir ülke. Bu kurumlar idam cezasına karşı olmasına rağmen, Türkiye tam tersine hareket ediyor" dedi. Senato Başkan Yardımcısı Ersilia Salvato, "Eğer karar parlamentodan geçerse Türkiye AB'ye giremez" dedi. Yeşiller Partisi milletvekilleri Vato Leccese ve Paolo Cento da, partileri adına yaptıkları ortak açıklamada, idam cezası kararının Türkiye'nin AB'ye adaylığı için olumsuz bir işaret olduğunu, Türkiye'nin bu kararla Avrupa'dan uzaklaştığını söylediler.
Fransa/İngiltere/Rusya
Fransa Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Anne Gazeau-Secret, Fransa, diğer Avrupa ülkeleri gibi ölüm cezasına karşıdır" dedi. Gazeau-Secret, Türkiye'nin idam etmeme tutumunu sürdürmesini istedi. İngiltere Dışişleri Bakanlığı, gelişmeyi dikkatle not ettiklerini ve İngiltere'nin idam cezalarına karşı olduğunu çeşitli vesilelerle Türkiye'ye ilettiğini bildirdi. Rusya Dışişleri Bakanlığı tarafından Interfaks'a yapılan açıklamada, Moskova'nın, Öcalan için verilen idam cezası kararının Türk makamları tarafından infaz edilmeyeceği umudunu taşıdığı belirtildi. İsveç hükümeti de, Öcalan'ın idam cezasının Yargıtay tarafından onanmasını kınadı. İsveç Dışişleri Bakanlığı durumdan endişe duyduklarını belirtirken, Hollanda Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, "Prosedür henüz tamamlanmadı. Başka AİHM olmak üzere, başka temyiz ihtimalleri de var" dedi. Avusturya Dışişleri Bakanı Wolfgang Schüssel, yaptığı açıklamada, "Avrupa ile ilgili bazı arzuları bulunan Türkiye'nin, AB'nin bu konudaki hassasiyetinin bilincinde olduğunun farkındayım" dedi.