13 Şubat 2015 01:00

İşçiler Boydak eylemini konuşuyor

Boydak Holding’e ait fabrikalarda yaşanan iş bırakma eylemi sadece Kayseri’de değil türkiye genelinde gündem oldu. İş bırakma eylemini ve etkilerini konuşmak için Kayseri’nin işçi semtlerinden biri olan Eskişehir bağları mahallesindeyiz. Gece konduların arasında irili ufaklı kopearatifler tarafından yapılan 3 en fazla 5 katlı binalar karşılıyor bizi. Çaldığımız her kapıdan bir Boydak işçisi çıkıyor karşımıza.İşçilerin yıllarca taksitlerini ödeyerek sahip olduğu işte bu binalardan birindeyiz.

Paylaş

Sultan GÖKDUMAN
Hakan YILDIZ
Kayseri

Boydak Holding’e ait fabrikalarda yaşanan iş bırakma eylemi sadece Kayseri’de değil türkiye genelinde gündem oldu. İş bırakma eylemini ve etkilerini konuşmak için Kayseri’nin işçi semtlerinden biri olan Eskişehir Bağları Mahallesi'ndeyiz. Gece konduların arasında irili ufaklı kopearatifler tarafından yapılan 3 en fazla 5 katlı binalar karşılıyor bizi. Çaldığımız her kapıdan bir Boydak işçisi çıkıyor karşımıza.İşçilerin yıllarca taksitlerini ödeyerek sahip olduğu işte bu binalardan birindeyiz. 

İlk olarak eski bir İstikbal işçisiyle görüşüyoruz. 14 yılını İstikbal’e emek vermiş. Şu an başka bir fabrikada çalışıyor. Evli ve 4 çocuk babası... Boydak’larda yaşanan eylemi az çok medyadan duyduğunu söylüyor. 14 yıl çalıştıktan sonra neden ayrıldığını soruyoruz. Başlıyor anlatmaya: “Son yapılan eylem bundan 14 yıl önce yapılması gereken bir eylemdi aslında. 2001-2002 kriz yıllarında 2008’dekinin aynısını yaşamıştık. Patron kriz var küçülmeye gidiyoruz diyerek işten çıkarmalar yapacaktı o zaman yine işten çıkarmalar olmasın diye zamdan vazgeçtik. Sonra nereden bilebilirdik bunun bir alışkanlığa dönüşeceğini. Daha önce 2006’yılında böyle bir girişimde bulunduk ancak patron işten atmalar yapınca işçiler korkutuldu ve eylem başlamadan bitirildi. Daha fazla dayanamayıp ayrıldım.” 

İŞÇİYİ HAFİFE ALIYORLAR

Asgari ücretin belirlenmesi sırasında ses çıkartmayan Türk-İş ve Hak-İş yöneticilerine tepki gösteren işçi, şöyle devam etti: “Asgari ücret sefalet ücretidir. İşçiyi hafife alıyorlar, önemsemiyorlar. Patronlar hep bana diyerek yaşıyorlar. Tek amaçları biraz daha büyümek!” Boydak işçilerinin iş bırakmasını sorduğumuzda ise “Hepimiz aynı saftayız. Elbette ki bu haklı mücadelelerini destekliyorum” diyor. Sosyal aktivite olarak neler yapabildiğini sorduğumuzda ise 22 yıllık eşi katılıyor sohbete: “Çalıştığı süre boyunca sabah kahvaltısı bile yapmazdı. Yorgunluktan düşer uyurdu. Cumartesi, pazar deseniz yine mesaiye kalırlardı. İstikbal’de çalıştığı sürece çocuklarla birlikte hiçbir yere gidemedik.” İlkokula giden oğlu ise hâlâ karne hediyesi beklediğini söylüyor. 

AÇIM!

Mahallede olduğumuzu öğrenen ve konuşmak isteyen bir 7 yıldır Mondi’de çalışan bir işçi geliyor yanımıza: “6 yıldır evliyim ve hâlâ babamın evinde yaşıyorum. Ben 6 yıldır kendime bir ev bile alamazken patron büyüdükçe büyüdü, kendine dağ aldı. Çocukları üzerinde Boydak yazılı özel uçakların önünde fotoğraf çektiriyorlar. Ben çocuğuma üst baş bile zor alıyorum. Sonra kalkıp bize zam verirsek fabrika batar diyorlar. Kendilerine yaptıkları harcamalardan çok değil az bir şey kıssalar bunca işçinin hak ettiği zammı verirler, ama yok yıllardır hep kendi ceplerini doldurma telaşına düştüler.” Patrona olduğu kadar sendikaları Öz Ağaç-İş’e de tepkili: “Sendikamız var güya işçi sendikası... Bugüne kadar sendikacıların fabrikada yanlarında bir işçiyle gezdiğini görmedim hep müdürler, patronlar var. Tezgah başındaki işçiye nasılsın? demekten başka yaptıkları bir şey yok. İşçi de korkusundan söyleyemiyor ama cevap belli onlarda biliyor. Açım!” 

KAŞIKLA VERİP KEPÇEYLE ALIYORLAR

Bir ev kadını var yanımızda. Eşi Merkez Çelik fabrikasında çalışıyor. O da eşinden öğrenmiş olup biteni. “İlk duyduğumda şaşırdım. Eşim söylüyordu ‘Zam dönemi geldi yine vermeyecekler hak ettiğimizi. Sendikayla patron görüşmeye başlamış ama bu yine bir şey çıkmayacak bize...’ diyordu. Sonra iş bırakmışlar, haklılar her ay ucu ucuna yetiriyoruz maaşı gittikçe küçülüyor. Her şeye zam geliyor, fiyatlar artıyor ama bizim maaşta oynama yok. Kaşıkla verip kepçeyle alıyorlar resmen. Mutfak git gide küçülüyor köyden gelen erzaklar olmasa zaten ay sonuna evde bir şey kalmıyor” diyor. 
Üniversite öğrencisi genç bir kadınla konuşuyoruz. Onun da ablası iş bırakma eylemine katılan Boydak işçisi kadınlardan biri. Açlık sınırı ve asgari ücret belirlemeleri üzerine sohbet ediyoruz biraz... “Açlık sınırı 1300 lira olarak açıklanıyor. Asgari ücret 900 lira! Bu açıklamayı yapanlar zaten söylüyorlar, aylık bu kadar para alamazsanız açsınız diyor. Aynı kişiler asgari ücreti 900 lira olarak açıklıyor bu nasıl bir çelişkidir. Ablam ve binlerce Boydak işçisi insanca yaşayabilecekleri bir ücret istedikleri için iş bıraktılar. Hiç değilse kendi açıkladıkları rakamlara bakıp öyle belirlesinler asgari ücreti. Patronlara sınırsız teşvik kredileri verirlerken işçiye reva gördükleri ortada” diyerek sitem ediyor. 

HADİ DİYECEK BİRİNE İHTİYACIMIZ VAR

Metal fabrikasında çalışan bir işçinin yanındayız. Boydak eylemini ve asgari ücretle geçinmenin nasıl olduğunu soruyoruz. “Eylem Kayseri’de bir ilkti ve çok doğruydu hatta o günden sonra bizim fabrika dahil tüm sanayide onlar konuşuldu. Hepimiz aynı şeyleri yaşıyoruz. Onlar mobilya biz metal farkımız yok. Asgari ücretle geçinemediğimizi bunu belirleyenlerde biliyorlar” diyor. 
Bu kez kapısını çaldığımız kişi metal fabrikasında çalışan kadın bir işçi. Çalışma hayatında kadın olmanın zorluğundan bahsediyor. Söz Boydak’lardaki iş bırakmaya gelince “Alt komşum orada çalışıyor bende ondan öğrendim olup biteni. Ertesi gün bizim fabrikada da konuşulan buydu. Herkes birbirine bakıyor ama bir ‘hadi’ diyecek kişiye ihtiyacımız var. Birde birlikteliğe” diyor. Konuşmamız sürerken merdivenlerden aşağı inen ve 4 yıldır Boydak Holding’e bağlı Mondi mobilyada çalışan bir işçi katılıyor sohbete:
“Boytaş’taki arkadaşları tebrik ediyorum bize örnek oldular bizim yapamadığımızı yaptılar. Aslında o gün bizde çıkacaktık haberi aldığımızda öğle yemeğindeydik. Yemek bittikten sonra iş başı yapmadık yaklaşık bir saat yemekhanede oturma eylemi yaptık. Sonra patronlar müdürler geldi bağırdı çağırdı işçilerde haliyle korkuyla tekrar iş başı yaptı” diye heyecanla anlatıyor. “5 yıldır evliyim, evliliğimin ilk yılında  başka bir fabrika da çalışıyordum. Eşimle ayrı bir evde kiracıydık. Daha sonra Mondi’de işe başladım öncesinde de ödeyemiyordum ama artık dayanamadım. Eşimi de alıp babamın evine yerleştim. Aldığım maaşla iki boğazı geçindiremedim. Bu maaşla geçinebilmek bir yetenek işi, kahraman gibi biridir bu maaşla geçinebilen...” 

ÖNCEKİ HABER

Boytaş işçileri neden patladı?

SONRAKİ HABER

YPG medya sorumlusu Polat Can'dan Til Ebyad açıklaması

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...