Bonzaiye karşı yola koyuldular

Başak SOPACI / Leyla GÜZEL / Engin ENCİ
İstanbul

İstanbul Çağlayan'da uyuşturucuyla mücadele eden gençler bugün okullara kadar giren, kullanım yaşı her geçen gün düşen, gençleri ölüme götüren illetin satışının yoksul semtlerde nasıl kolaylaştırıldığını “Her köşe başına bir torbacı düşüyor” diye anlatıyorlar.

Uyuşturucuyla mücadelede; derneklerin yetersiz kaldığı, gençlerin deyimiyle “polisin izniyle” satışının kolaylaştığı yoksul mahallelerde, bir grup genç bu kirli oyuna dur demek için mücadele başlattı. Üç kişi çıktıkları bu yolda her geçen gün güçlenerek mahallelileri de arkalarına alıp yürüttükleri bu mücadele, şimdilerde başka mahallelere de örnek oldu.
Ne zamandır mahalle meydanında ‘Uyuşturucuya Hayır’ yazan Dere gençliği imzalı bir pankart asılı. ‘Kim bu Dere gençliği?​’ derseniz, kime sorsanız gösterir. Biz de tanışmak için mahalle gençliğinin toplandığı köşeye gidiyoruz. 1 dakika içinde 10-12 kişilik ekip tamamlandı. İçlerinden biri dinlemek için üzerine oturduğumuz alçak duvarı gösterdi: “Bu mücadele tam senin oturduğun yerde başladı.”

Ve sonra sohbet başladı:

5 KİŞİDEN 1 LİRA TOPLA YETER

Bu mücadele nasıl başladı?
Aydın:  Fikir benden çıktı, 3 kişiydik. Benim kuzen Mahsun’a dedim. ‘Biz böyle şeylerin önüne geçmeliyiz, bizden sonraki gençlik bu hataya düşmemeli.’ Mahalleli ile konuştuk. Onlar da bizi destekledi.  Mahallemizin büyüklerinin tüm gençleri uyarmasını istedik. Esnaftan para yardımı aldık, pankart yaptırdık. Mahalle duvarlarına spreyle yazılama yaptık. Biz mahallemizde bu kampanyayı başlattık. Yakında Hürriyet Mahallesi de başlatacak, Nurtepe de başlatacak. Bu konuda bir örgütlenme var.
Mahsun: İstanbul’daki tüm varoş semtlerde uyuşturucu var. Oysa biz güzel günler isterken, gençler mutluluğu uyuşturucuda arıyor. Uyuşturucu kullanmaya devam eden yetişkin insanlar var. Bir yandan aile geçindirme derdinde, bir yandan uyuşturucuya para bulma derdinde, hiç kimsenin böyle bir hayatı olmasını istemiyoruz.
İçme yeri buralar, kuytu köşeler. Örneğin, bonzai sigaranın ucuna konularak içilebilen bir şey. Ucuz da. 5 kişi toplan 1’er lira topla yeter. Şu an bonzaiyi bulmak, içmek çok kolay, ilkokul çocukları bile içiyor. İçen kişileri vazgeçirmeye çalışıyoruz, biraz argo olacak ama mahalle bastık, dövdük yani napalım...

Rıdvan: Polis tüm torbacıları tanıyor. Kimin, ne sattığını biliyor. Ama yakalamıyor, satmasına izin veriyor. Bazen polisle anlaşmalı torbacılar oluyor. Hatta torbacılar ‘Sen benim müşterimi alamazsın’ diye uyuşturucu sattığı müşteriyi polisten koruyor. 

Mahsun: Torbacılar çok rahat bu işi yapıyor. Geçenlerde bir torbacı yakaladık, cebinde bir deste para bir de sigara paketinde eroin vardı. Folyosu, çakmağı da üzerindeydi. Çok kolay satış yapıyorlar. İstanbul’da en çok torbacının olduğu semt Kuştepe **(Dere’nin hemen yanı), her sokakta 10 tane torbacı var.

İLKOKULLARA KADAR DÜŞTÜ

Peki neden uyuşturucu kullanılıyor?
Adem:  Özentiden. Büyüklerimiz de bu yoldan geçti, biz de bu yoldan geçtik. 

Biraz da delikanlılıktan mı?
Mahsun:   Hem o içiyor ben niye içemeyeyim durumu da var. Hem sidik yarışına dönüyor. O bir duman aldı bayıldı, ben şu kadar içitim bir şey olmadı gibi.
Rıdvan: Tabi bağımlılık çok kötü para bulamayınca ne yapacak hırsızlık yapıyor. Pantolonunu satanı gördük. Bir şeker ver, taş ver diye torbacılara gidiyorlar.
Uğur:  Çoğu zaman telefonla konuşurken isimlerini değiştiriyorlar. Şeker, Taş, Kara Fatma gibi isimleri var.

Uyuşturucuların nasıl isimleri var?
Mahsun: Bonzai var, Jamaika var bunlar farklı. Taş kokainin bir başka hali. Kürtçesi kevır.
Aydın:  Mahallelerde ilkokullara kadar var. Bu uyuşturucu denilen şey her yerde var. Herkes kendi mahallesinde mücadele başlatsa bu iş olur. Bizim gibi mahalleler karanlık düşüyor. (Derede çoğunlukla sokak aydınlatması yok) böyle olanca kuytularda içiliyor.
Uğur: Devletin ve bazı örgütlerin uyuşturucu sorununa sessiz kalması neticesinde halk kendi içinde bilinçleniyor ve örgütleniyor. Bu bilinçlenme bu direnişi başlattı. Çok da iyi oldu mesela içmeyen ama madde kullanmaya yakın olan gençler vardı. Onlar uzaklaştı. 10 kişi kullanıyorsa 8’i bıraktı.
Aydın: Uyuşturucuyu mahallede bitirene kadar mücadele edeceğiz. Gördüğümüz yerde uyaracağız, gerekirse torbacılara karşı şiddete başvururuz.

BU MÜCADELEDE BİZİ YALNIZ BIRAKMASINLAR

Torbacılarla mücadele ediyorsunuz, riskli bir şey aslında. Onların müdahaleleri oluyor mu?
Aydın – Mahsun - Rıdvan: Bunu içen adam her zaman bu korkuyla yaşar.  İçen de satan da korkar, cesaret edemez karşılık vermeye.
Uğur:  Torbacıların 2 dairesi vardır. Birinde kendisi yaşar. Diğerini uyuşturucu satmak için kullanır. Hafta sonları Kuştepe son durağa bir kuşbakışı bakın derim. Duraktan karakolun oraya kadar dizili son model pahalı arabalar kuyruk olmuş. Gündüz 12’de başlar uyuşturucu almak için gelenler, akşam 12’ye kadar işlektir.

Madde kullanımında kimliği, memleketi, mesleği fark ediyor mu?
Aydın – Mahsun - Rıdvan: Yok fark etmiyor. Bu bölgede Romanlar ve Kürtler çok kullanıyor.

Neden peki?
Aydın – Mahsun - Rıdvan: İşsizlik, ekonomik sıkıntı. Moralin bozuk, bir arkadaşın geliyor, diyor içelim rahatlarsın öyle başlıyor. Aslında bu gerçek arkadaşlık değil. Bugün bir duman alırsın yarın sen ısmarlarsın arkadaşına böyle oluyor.

Duman almak nedir?
Aydın – Mahsun - Rıdvan: Duman nasıl sigaradan otlanırsın aynen öyle.  Bazen sen fazla duman aldın ben eksik aldım diye kavga bile çıkar.  1 fırt alır 15 dk kafa yaşarsın.  15 dk sonra kafan geçince tekrar istersin.

Bırakanlar bırakmak için tedavi ve uzman yardımı aldı mı?
Aydın – Mahsun - Rıdvan: Hayır burada hiç kimse bırakmak için tedavi görmedi. Her şey kafada bitiyor. Tedavi görüyor ama bırakamıyor, tedaviler işe yaramıyor çok tanık olduk.

*  Dere: Çağlayan Taşocağı Caddesi’ne verilen isim.
** Burada bir dipnot düşelim. Kuştepe Mahallesi Mecidiyeköy Trump alışveriş merkezinin hemen arkasında arsa, rant değeri yüksek bir bölge. Haliyle üzerinde birçok hesabın yapıldığı bir mahalle.