Merz ilk turda başbakan seçilemedi: Almanya’da siyasi kaos kapıda mı?

Yücel Özdemir
[email protected]

Köln — Almanya’da 23 Şubat’ta yapılan erken seçimlerden sonra Hristiyan Demokrat Birlik (CDU), Hristiyan Sosyal Birlik (CSU) ve Sosyal Demokrat Parti (SPD) arasında süren koalisyon görüşmelerinin tamamlanması üzerine bugün Federal Parlamentoda (Bundestag) seçimlerden birinci çıkan CDU Genel Başkanı Friedrich Merz’in başbakanlığı için oylama yapıldı. Ancak oylamada Merz salt çoğunluğu kazanamadı. Sabah saatlerinde mecliste yapılan oylamaya katılan 621 milletvekilinden 310’u Merz’in başbakanlığı için oy verirken 306’sı karşı oy kullandı.

Koalisyon hükümeti için anlaşan CDU/CSU ve SPD’nin toplam milletvekili sayısı 328 olduğu halde, Merz, salt çoğunluk için gerekli olan 316 oyu toplayamadı. Sonucu açıklayan Meclis Başkanı Julia Klöckner, fraksiyonların durum değerlendirmesi yapması için oturuma ara verdi.

Federal Almanya tarihinde bir ilk olan başbakanın ilk turda seçilmemesi şok etkisi yarattı. Borsada büyük bir çöküş yaşandı.

Kendi milletvekilleri oy vermedi

Merz’in salt çoğunluk için gerekli olan oyu almaması üzerine bu sefer koalisyon ortakları saflarında kimlerin oy vermediği tartışması başladı. Oylama gizli olduğu ve hiçbir milletvekili açıktan Merz’e oy vermeyeceğini söylemediği için isimler belirsiz kalmaya devam edecek. Ancak basında çıkan haberlerde, CDU/CSU içinde “borç freni”nin kaldırılmasına karşı çıkan vekillerin oy vermemiş olabileceği ileri sürüldü. Seçim kampanyası sırasında SPD’nin borç freninin kaldırılması talebine karşı çıkan Merz, seçimlerden sonra 18 Mart’ta borç freninin kaldırılmasına öncülük etmişti. Böylece askeri harcamalarda üst sınır kaldırılmıştı.

Merz’in partisi içinde çok fazla desteklenmediği de biliniyor. Bir bakıma son seçenek olarak parti başkanı olmuştu. Angela Merkel’in CDU başkanlığını bırakmasından sonra Merz, girdiği parti başkanlığı yarışını iki kez kaybetmiş, ancak üçüncü kez seçilebilmişti. Bu nedenle izlediği politikaları benimsemeyenlerin oy vermemiş olabileceği tahmin ediliyor. Bunların bir kısmının Merkel’e yakın isimler olma olasılığı da var.

Merz, bu yılın ocak ayında AfD ile birlikte göçmen düşmanı bir yasayı meclisten geçirmek istediğinde Merkel buna karşı açıklama yapmış ve yasa meclisten geçmemişti.

Ayrıca koalisyon hükümetinin diğer ortağı SPD cephesinden de Merz’e destek vermeyen vekillerin olabileceği tahmin ediliyor. Bu kesimin daha çok Merz’in sert mülteci politikasına tepki gösterenler olduğu tahmin ediliyor. Ayrıca her iki taraftan bakanlık beklentisi olan ancak bakan olamayanların da oy vermemiş olabileceği tahmin ediliyor. SPD’nin gençlik örgütü de Merz’e karşı açıklamalarda bulunmuştu.

İkinci tur yapılacak

İlk turda seçilemeyen Merz için ikinci tur oylaması bugün yapılacak. İkinci turda başka siyasetçiler de başbakanlığa aday olabilir.

Topal ördek Merz

Merz’in ilk turda seçilmemesi daha başından itibaren siyasi olarak zayıf bir başbakan olacağı anlamına geliyor. Koalisyon ortakları arasındaki güvensizlik durumunda hükümetin ömrü de kısa olabilir. Mevcut koşullarda bir erken seçimin yapılması durumunda bundan en çok faydalanacak olanın aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisi olacağı tahmin ediliyor.

Merz’in üçüncü turda basit salt çoğunluk yerine ikinci turda salt çoğunlukla seçilmeyi tercih ettiği belirtiliyor. Almanya tarihinde bugüne kadar başbakanlar hep ilk turda salt çoğunlukla seçildi.