Oslo’da 1 Mayıs: Başbakanın konuşması engellenmeye çalışıldı

Mahmut Algünerhan

Oslo — İşçi Sınıfının Uluslararası Birlik Mücadele ve Dayanışma Günü 1 Mayıs Norveç’te Oslo, Bergen, Trondheim, Stavanger gibi iller başta olmak üzere ülke genelinde kutlandı. Oslo’da kutlanan 1 Mayıs’a 8 ile 10 bin arası katılım olurken, Stavanger ilinde 3 binin üzerinde katılım oldu.  

Ülke genelinde yapılan kutlamalarda “Demokrasiyi güçlendir- faşizmi ez!”, “Hastalık ücreti uygulamasını savun”, “Hastalık paramla uğraşma!”, “Çalışma hayatında sağlıklı kadınlara ihtiyaç var, kadın sağlığına odaklan!”, “Eşit ücret, kadrolu işler ve çalışma hayatına katılımın güçlendirilmesi”, “Sendika eziciliğini durdur - Tesla çalışanlarını destekle!”, “Özgür Filistin- boykot İsrail!”, “ Filistinlilere karşı soykırımı durdur- Petrol Fonu işgalden dışarı”, “Nükleer silahlara hayır, silahlanma yarışını durdurun”, “Rusya Ukrayna’dan dışarı – savaşı durdurun”, slogan ve talepleri öne çıktı.

Başkent Oslo’da 1 Mayıs kutlaması saat 11:20’de Youngstorget alanında başladı. Yapılan konuşmalardan sonra saat 12:50’de yürüyüşe geçildi. Oslo’da en büyük yürüyüş kortejini sonbaharda okulları kapatılmak istenen bazı ilkokulların öğrencilerin ve velilerin korteji ile Filistin korteji oldu. Küçük öğrenciler “Bırak okulumuz yaşasın” dövizlerini taşıdılar.  Göçmen gurupları da 1 Mayıs’a kendi kortej ve pankartlarıyla katıldılar. 

Bu yılki konuşmalarda ağırlıklı olarak “birlik ve dayanışmanın önemi, işçi sınıfının gücü, Filistin ve Ukrayna’da yaşananlar,  Filistin’de yaşanan soykırıma karşı Norveç’in daha fazla şeyler yapması için,  Batı’nın ikiyüzlülüğünden uzaklaşması ve uluslararası hukuka uyması ve bunun için sorumluluk alması,  Norveç’in Varlık Fonu’nun İsrail’den çekmesi, Filistin halkıyla dayanışma için sessin her yerde yükseltilmesi gerektiği, ve özgür bir Filistin için İsrail’i boykot edinmesi,  Norveç Sendikalar Konfederasyonu  LO’nun bu yıl ki temel sloganın “Faşizmi ez – demokrasiyi güçlendir” olduğu hatırlatılarak, demokrasiyi güçlendirmek ve faşizmi ezmek için sendikalarda örgütlenmenin önemi; sendikaların, hem demokrasiyi güçlendirme hem de eşitsizliğe, faşizme ve uluslararası savaşa karşı durma açısından en büyük güç olduğu; faşizmin işçi haklarını zayıflatmak için ilk önce sendikalara saldırıları üzerine konuşuldu.  
Konuşmalarda devamla “Otoriter güçler dünyanın her yerinde yükseldiği, Avrupa’da ve ABD’de faşizm yeniden ayağa kalktığı, uluslararası dayanışmaya daha fazla ihtiyaç olduğu, aşırı sağa ve faşizme karşı mücadele küresel olduğu, dünyada artan huzursuzluk ve adil bir dünya için artan eşitsizlik, iklim krizi ve demokrasiye yönelik tehditlere karşı mücadelenin gerekliliği” vurgulandı.

Başbakanın konuşmasına engel

Norveç başbakanı Jonas Gahr Støre başkent Oslo’da yaptığı 1 Mayıs konuşmasında, konuşması bir gurup Filistin taraftarı tarafından engellenmeye çalışıldı. Norveç Başbakanı konuşmasına “Avrupa’nın ortasında Ukrayna’da savaş var” sözleriyle başlarken kürsüye yakın en önde bulunan bir gurup Filistin taraftarı, “Jonas duy Filistin’de çocuklar ölüyor” sloganı atarak ve başbakanın ve eski NATO genel sekreteri ve şimdiki Norveç Maliye Bakanı Jens Stoltenberg’in posterlerinin üzerine “Soykırımın suç ortakları” yazılı dövizle başbakanın konuşmasını engellemeye çalıştı.  Başbakanın güvenliği için orada bulunan polisler herhangi bir müdahalede bulunmadı. Başbakanın konuşması engellenince 1 Mayıs konuşmasını yönlendiren kişi kürsüde; “Son konuşmacının konuşmasını yapa bilmesi için saygılı olun” demesine rağmen tüm konuşması boyunca slogan atılmaya devam edildi. Başbakan “burada sesimizi yükseltmek ve fikirlerimizi söylemek mümkün. Bir hafta önce Beyaz Saray’daydım. Şimdi Youngstorget’teyim. Burada gökyüzü açık ve ifade özgürlüğü var. Burada demokrasi ve konuşma hakkı var. Ve bu çok önemli. Çünkü gücümüz topluluğumuzda, değerlerimizde yatıyor. Ve biz her gün özgürlük, eşitlik ve dayanışma için mücadele ediyoruz. Oslo’nun kalbinden Norveç’i ve dünyayı daha güvenli ve adil bir geleceğe taşıyabiliriz.
Şu an burada dururken Norveç, Uluslararası Adalet Divanı’nda İsrail’in işgalinin uluslararası hukuku ihlal edip etmediğine dair bir davayı gündeme getiriyor. Ve biz tüm imkanlarımızı kullanıyoruz. Politika da zaten bununla ilgilidir. Ve burada, Filistin’i bir devlet olarak tanıyan hükümetin bir temsilcisi duruyor. Burada, insanların yan yana barış içinde yaşaması için tüm siyasi imkanları kullanan, insani yardımın ulaşmasını sağlayan ve işgalin son bulması için çalışan bir hükümetin temsilcisi duruyor. Filistin’in kendi devletine sahip olması için çalışıyoruz” dedi.

“Kalıcı barışa giden tek yol için mücadele ediyoruz”

Ukrayna’ya insani destek verdiklerini belirten Jonas Gahr Støre, “Müttefiklerimizle birlikteyiz. Onların mücadelesi bizim mücadelemizdir. Onların değerleri bizim değerlerimizdir. Ve biz barış, özgürlük ve dayanışma için savaşların olduğu yerde var olacağız. Bu nedenle Filistin’i tanıdık. Bir savaşın ortasında, kalıcı barışa giden tek yol için mücadele ediyoruz: yan yana yaşayan iki devlet. Şu an ben burada dururken, bir Norveç temsilcisi Uluslararası Adalet Divanı’nda Norveç’in girişimiyle uluslararası hukuku gündeme getiriyor. İşgalcinin insani yardım sağlama yükümlülüğünü tespit etmek için” dedi. 

Başbakan devamla, hükümetleri döneminde yaptıklarını anlattı ve “Hükümetimiz Norveç için çalışıyor. Dışarıda olanlar Norveç’i de etkiliyor, bundan kaçış yok. Bu, dünya için kötü. Ülkemiz için kötü. Konu ister savaş ve çatışma olsun ister gümrük ve ekonomi. Biz hazırız. Bir planımız var. Ve Norveç’in çıkarlarını korumak için elimizden gelen her şeyi yapıyoruz. Avrupa’da Amerikalılarla görüşürken de en önemlisi burada halkın günlük hayatında da. Şimdi halkımız 10 yıllık düşük reel ücret artışının ardından daha fazla alım gücüne sahip. Artık maaşlar fiyatlardan daha hızlı artıyor. 2021’de göreve geldiğimizden bu yana 150 bin kişi daha işe girdi. Ve bu iş hayatı daha düzenli hale geldi. Daha fazla tam zamanlı iş, daha az yarı zamanlı iş. Daha fazla kalıcı iş, daha az geçici iş” dedi ve kendilerinden önceki hükümeti eleştirdi.