Prof. Dr. İlhan Uzgel: Propagandanın aksine Erdoğan eli boş döndü

Şerif KARATAŞ
İstanbul

İspanya’nın Başkenti Madrid’de yapılan NATO liderler zirvesi öncesinde AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinisto ve İsveç Başbakanı Magdalena Andersson’la dörtlü görüşme yaptı. Türkiye, Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya alınması konusunda geri adım attı.

Erdoğan, Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üyelik başvurularının karşısında defalarca “veto kartı”nı öne sürmüş, 16 Mayıs’ta İsveç ve Finlandiya’nın konuya dair Türkiye ziyaretiyle ilgili “Türkiye’ye geleceklermiş, zahmet etmesinler. Türkiye’ye yaptırım uygulayanların bir güvenlik örgütüne katılımına biz evet demeyiz” demişti.

BİLDİRİDE NELER VAR?

Üç ülkenin ortak bildirisinde şu ifadeler yer aldı: “Finlandiya ve İsveç, tüm terör örgütlerinin Türkiye’ye karşı gerçekleştirdikleri saldırıları açık ve net biçimde kınar. Finlandiya ve İsveç, PKK ve diğer tüm terörist örgütlerin ve bağlantılı şahısların faaliyetlerini engelleyeceklerini taahhüt eder. Finlandiya ve İsveç, Türkiye’nin sağladığı bilgi, delil ve istihbaratı dikkate alarak terör zanlılarına dair sınır dışı veya iade taleplerini hızla işleme koyacak. Finlandiya ve İsveç, PKK ve bütün uzantılarının para toplama ve eleman devşirme faaliyetlerine yönelik soruşturma başlatacak ve bunları yasaklayacaklardır. Türkiye, Finlandiya ve İsveç aralarında artık hiçbir milli silah ambargosu bulunmadığını teyit ederler.”

Türkiye’nin geri adımını ve anlaşmanın detaylarını Siyaset Bilimci Prof. Dr. İlhan Uzgel ile konuştuk.

"ANLAŞMADA SOMUT BİR ŞEY YOK"

Erdoğan'ın içeride ve dışarıda zayıf durumda olduğuna dikkat çeken Uzgel, “Erdoğan kendi varlığını hissettirmek, elinde hâlâ bazı araçların olduğunu göstermek istedi. Bakarsanız, ortada böyle büyük bir durum da yok” dedi.

İsveç ve Finlandiya’nın üyeliğinin ABD için önemli olduğuna dikkat çeken Uzgel, “O nedenle onların başka derdi var, NATO’yu güçlendirmek istiyorlar, Avrupa’yı kontrol altına almak istiyorlar” dedi.

Erdoğan’ın elindeki aracın zayıflığına işaret eden Uzgel, “Sürdürülmesi mümkün olmayan bir kozdu, kısa sürdü. Bunun üzerinden muhtemelen görünürde Finlandiya ve İsveç, el altından da ABD ile pazarlık yapmaya çalıştılar. Amerika yanaşmayınca pazarlık bir tek İsveç ve Finlandiya ile oldu. Oradan da bakarsanız somut bir şey yok. Erdoğan istediği şeyleri alamadan eli boş dönmüş” değerlendirmesinde bulundu.

"ZAFER" AÇIKLAMALARI PROPAGANDA

Söz konusu zirveye ilişkin ‘zafer’ şeklinde yapılan değerlendirmelerin de propaganda olduğunu söyleyen Uzgel, “Alıştığımız, beklediğimiz bir şey. Türkiye İsveç’ten öyle çok miktarda silah alan bir ülke değil. Türkiye PYD konusunu çok öne çıkardı ama PYD konusunda da bir adım yok. Zaten İsveç resmen PYD’ye silah vermediğini defalarca ilan etti. Olmayan bir şeyi söylüyor. Orada da bir değişiklik yok. O yüzdende Erdoğan’ın diplomatik açıdan kazandığı bir şey yok burada. Erdoğan diplomatik olarak bir şey kazanmış değil” dedi. 

İÇ SİYASETTE FAZLA İŞE YARAMAYACAK

Erdoğan’ın zirvedeki gelişmeyi iç siyasette kullanmaya devam edeceğini de belirten Uzgel, hükümete yakın medyanın yaklaşımına da değinerek, “Diplomatik bir zafer olarak sunamıyor onlar da. Daha zayıf bir dille Türkiye istediğini aldı şeklinde duyurdular. Buradan çok fazla bir şey çıkmıyor” diye konuştu. Yaşanan gelişmenin Erdoğan’a birkaç puanlık getiri getirmesi durumunda bunun da ömrünün uzun olmayacağını ifade eden Uzgel “Çünkü Türkiye’nin iç politika gündemi, ekonomi gündemi çok yoğun ve sıkışık. Arka arkaya çok şey oluyor. Bu nedenle buradan da bir şey çıkmayacak” tespitinde bulundu.

Uzun bir zamandır tartışılan olası Suriye’ye yönelik sınır ötesi operasyona yansımasına dair Uzgel, “Küçük çaplı hareket olur. Bundan sonra da Rusya’nın izin verme ihtimali azaldı” dedi.