İşçi Ahmet: Burada yaşayabilsek niye yurt dışına gitmek isteyelim?

Hasret Gültekin KOZAN
Gebze

Kocaeli Dilovası’nda son günlerin ana gündemi, yurt dışına gitmek isteyen geçlerin “daha iyi bir gelecek” kurma hayali. Son iki yılda ilçeden yurt dışına gidişler binlerle ifade ediliyor. Öyle ki, Kanada’da “Dilovalılar Mahallesi” bile kurulmuş durumda…

En son Dilovası Belediyesi Meclisinde AKP’li Belediye Başkanı Hamza Şayir’in ilçeden daha iyi bir yaşam, yaşanabilecek bir gelir umuduyla yurt dışına giden gençler için “Ne kadar gay varmış, haberimiz yokmuş” ifadelerini sarf etmesi üzerine bu durum tekrar gündeme geldi.

Şayir’in bu sözleri sarf etmesinden birkaç gün önce biri Dilovası’nda, biri Darıca’da yaşayan iki işçiyle çay ocağında sohbet ediyorduk. Konu ekonomiye gelince içlerinden biri, “Ahmet de yurt dışına gitmek istiyor” diyerek karşımızda oturan Dilovalı işçiyi işaret etti. Dilovası’nda durum öyle bir hal almış ki, etrafındaki herkes ya yurt dışına gitmiş, ya da yurt dışına gitme hayali kuruyor. Ahmet de o hayali kuranlardan…

"ALDIĞIMIZ ÜCRET MALUM, GEÇİNEMİYORUZ"

“Bu ‘hayal’ nereden çıktı, ne zamandır düşünüyorsun” diye sorunca şu yanıtı veriyor: “İşin açıkçası 3 senedir düşünüyorum. Giden arkadaşlarım beni teşvik ediyor. Aldığımız ücret malum, geçinemiyoruz. Ekonomik durum ortada, asgari ücretle çalışıyoruz ve ev ile iş arasında gidip geliyoruz. Başka bir sosyal faaliyetimiz yok.  Giden arkadaşlarımın da gitme sebebi ekonomiydi. Maaşlar ortada, kimse ailesi ile gidip bir kafede çay içemiyor, durum belli. Türkiye ile karşılaştırdığımızda yurt dışında insanlar rahat tatile gidebiliyor, istediği yerde oturabiliyor. Yurt dışından gelen insanları gözlemliyorum kaliteli yaşıyorlar, yaşadıkları ülkelerden başka ülkelere gidip gezebiliyorlar ama bizde böyle bir şey yok. Anca çalış, eve git uyu, sabah kalk tekrar işe git. Ben 33 yaşındayım, asgari ücretle geçinemeyeceğimi bildiğim için evlenemiyorum. Asgari ücretle kira mı ödeyim, evimin ihtiyaçlarını mı karşılıyım, çocuklara mı bakayım?​” dedi.

"EMEĞİMİZİN KARŞILIĞINI ALAMIYORUZ"

Ahmet, ticaret lisesi mezunu. Liseden sonra evde kendisinin çalıştığını, abisinin ise üniversiteye devam ettiğini, “Ben de üniversite okumak istedim ama evde tek başıma çalıştığım için okuyamadım. 17 yıldır çeşitli işlerde çalışıyorum” sözleriyle ifade ediyor. İnsanların ileriyi düşünmek istediğini söyleyen Ahmet, “Mesela 40 yaşından sonra hastalıkların başlıyor ama insanlar o yaşa gelene kadar rahat yaşamı oluşturmak istiyor. Görünen köy kılavuz istemez. Yurt dışındaki rahatlığa bakın, bir de bizim ülkemize… Emekli olduğu halde bile insanlar geçinemiyor, 60 yaşından sonra yine çalışıyorlar. Ama yurt dışında aldığın emekli maaşı insanı tatmin ediyor. Emekli maaşları ile tatile bile gidebiliyorlar. Bizim aldığımız para, ekonomi belli. Belli bir yaştan sonra rahat yaşamak herkesin hakkı. Çalışıyoruz, vergimizi ödüyoruz ama karşılığını alamıyoruz” diye konuştu. Ahmet’e, “Peki ne olsaydı gitmezdin?​” diye sorunca verdiği cevap şöyle: “Ekonomik şartlar güzel olsaydı gitmek istemezdim. Enflasyon yüksek olmasaydı, memleket yaşanacak bir yer olsaydı gitmek istemezdim. İnsan yurdunu, vatanını bırakıp gitmek istemez.”

"AKP’Lİ OLMAYAN İŞ BULAMIYOR, İŞİNİ YAPTIRAMIYOR"

Dilovası’nda Hamza Şayir’in söylemleri sonrası vatandaşla konuşuyoruz. Konu herkesin gündeminde, herkesin söyleyecek bir şeyi var ama kimse ismini vermek istemiyor. Meksika’ya normal turist gibi giden, oradan ABD’ye gitmeye çalışan ama geri gönderilen bir vatandaş, işin başka bir boyutuna vurgu yaptı: “Çoğu insan buradaki siyasi baskıdan çekip gitti.” Dilovası’nda AKP’li olmayanın iş bulamadığını, işini yaptıramadığını söyleyen vatandaş, “Sistemi çözmüşler, mafya düzeni hakim. Sadece ekonomi değil mevzu, siyasi baskı da var ilçede. Toplumu baskılamaya çalışıyorlar. Yukarıdaki ne yapıyorsa burada aynısını yapıyorlar. Türkiye’nin özeti burası. Kendi dernek, vakıf ve kurumlarına ilçeyi peşkeş çekiyorlar. Ama ona rağmen devlet hastanesinde, belediyede çalıştığı halde gideni de var. Esnaf dükkanını eşine bırakıp gidiyor” dedi.

"EN AZ 10 BİN DOLARA GÖTÜRÜYORLAR"

“Meksika’ya, oradan ABD’ye, oradan da Kanada’ya gitmenin üç yolu var diyen vatandaş, durumu şöyle özetledi: “Birincisi oradan birinin davetiyle gidebilirsin. İkincisi normal turist gibi gidiş, üçüncüsü de şebeke yoluyla. Şebekeye en az 10 bin dolar veriyorlar, daha yükseğe götürenler de var. Ben kendim gittim, normal bir turist gibi. İndim havaalanında işlemlerimi yaptım, pasaportumu işlettim, artık turist gibi geziyordum. ABD sınırına yakın bir şehre gidip oradan ABD’ye geçmek istedim. Polis tuttu beni, orada polisler çok yüksek oranda rüşvet ile sana yol veriyor. Ben pasaportumu verdim, hakkımda şikayet olduğunu söylediler ve beni bırakmadılar, bir nezarete aldılar. Sonra hemen biletimi kesip, beni ertesi gün Türkiye’ye geri yolladılar” diye konuştu.

"HER ŞEY PARA DEĞİL, İNSAN ÖZGÜR OLMAK İSTİYOR"

18 yaşındaki kardeşinin üniversiteyi bırakarak yurt dışına gideceğini söyleyen bir esnaf da “Kardeşim, ‘Benim hedeflerim var, bunu burada gerçekleştirsem bile ilerleyeceğimi düşünmüyorum’ diyor. Her şey para da değil, insan özgür olmak da istiyor. Benim işim var ama ben de gitmek istiyorum. Çünkü hiçbir arkadaş çevrem kalmadı, herkes gitti. Geçen kış sobanın etrafında oturup akraba çocuklarıyla sohbet edip çay içerdik, bu kış o ortamı bulamadık. Kendimi yalnız hissediyorum. En son Galatasaray-Fenerbahçe maçını izlemeye gideyim dedim, maç izleyecek kimse kalmamış. Şu caddede onlarca esnaf bırakıp gitti. Yazın düğünüm var, düğünden sonra gideceğim, ne yapayım. Dilovası’nın tek gündemi o. 10 yıl sonra bu ülkenin demografik yapısı değişecek. Dilovası artık ölü şehir” dedi.

"5 SENE SONRA MÜCADELE EDECEK KİMSEYİ BULAMAYACAĞIZ"

“Bu durum iktidarın da işine geliyor” diyen esnaf, “Yol veriyorlar insanlar gidiyor ama bu insanlar geri memleketinde kalan ailesine döviz yollayacak, iktidar bunu bile hesap ediyordur. Geçen bir PTT çalışanı ile konuştuk, o da söyledi gelen para transferinin haddi hesabının olmadığını… Dilovası’ndan gidişler mülteciliğin dışına çıkmış, tamamen farklı bir boyutta. Örneğin Kanada’da ‘Dilovalılar Mahallesi’ kurulmuş durumda. Ama bu sefer buralar bitiyor. Türkiye’de kim mücadele edecek? Kimse kalmadı. 3 yıl önce en ufak bir haksızlıkta insanlar yan yana geliyordu, eylem yapıyordu. Şu an o eylemi gerçekleştirebilecek herkes yurt dışına ya gitti ya gitmenin yollarını arıyor. 5 sene sonra mücadele edecek kimseyi bulamayacağız. Gidenler ‘Biz yeniden dünyaya geldik’ diyor. Yolun sonunun nereye çıkacağı hiç belli değil” diye konuştu.

"ÇOK CİDDİ BİR GÖÇ DALGASI YAŞANIYOR"

İlçede daha çok Kürt gençlerinin yurt dışını tercih ettiği konuşuluyor. HDP Dilovası İlçe Başkanı Kadir Demir ise kendi tabanlarından da gidişlerin olduğunu fakat her kesimden insanın gitmek için çabaladığını söyledi. Demir, “İnsanlar iş bulamıyor, geçinemiyor ve çareyi yurt dışına, Kanada’ya gitmekte buluyor. Bizim de çevremizde arkadaşlarımız, hemşehrilerimiz bu yola başvurdu. Çok ciddi bir göç dalgası yaşanıyor. Giden gençlerin çoğunluğu üniversite mezunu. Yıllarca okuyup emek vermişler, iş bulamamışlar. Bir umut kapısı olarak da bu yolu tercih etmişler” dedi.

"HİÇBİR GENCİMİZİN YURT DIŞINA ÇIKMASINI İSTEMİYORUZ"

İktidarın bu gidişlerin önünü açtığını vurgulayan Demir, “İşsizlik sorunu ortadadır, sanayinin olduğu bir ilçede insanlar çareyi yurt dışında buluyorsa bunu iktidarın gözden geçirmesi lazım. Bu durumu 1980 darbesi sonrası da yaşadık. Yönetenler bu gidişlerin önünü açıyor, bu bilinçli bir durum. Yine aynısı yaşanıyor. İnsanlar kaçak yollarla gitmiyor, gayet yasal yollarla pasaport ve uçak bileti ile yola düşüyor. Biz bu durumu tasvip etmiyoruz. Hiçbir gencimizin yurt dışına çıkmasını istemiyoruz. Ama gel gör ki ülkenin durumu da ortada, insanlar ‘Ben açım’ diyor. Gençlerle konuşuyoruz, iş olmadığı için hâlâ ailesinden harçlık alanlar var. Bu durum insanların zoruna gidiyor” diye konuştu.

NE OLMUŞTU?

2021 yılının son Meclis toplantısında ekonomik sıkıntılardan bahseden Dilovası Belediyesi Meclis üyesi Turan Tekgül “Şu anda bu kadar müjdeyi veriyorsunuz ama insanlar Dilovası’nda aç, halk ekmek kuyruğuna giriyor, bunlarla ilgili ne yapabiliriz?​” diye sordu. Tekgül’ün sorusuna AKP’li Dilovası Başkanı Şayir, “Dilovası'nda ne kadar gay varmış haberimiz yok” ifadelerini kullanarak yanıt verdi. Şayir Türkiye’de yaşamak istemeyen gençlerin, “İltica etmek için biz gayiz diyorlar. Bizim cinsel haklarımıza saldırı var. Orda geçinemiyoruz” dediklerini ileri sürdü. Daha önce Dilovası’nda bir arıtma tesisinden kaynaklanan kokuya sitem eden vatandaşlara; “Adam yerine koyuyorum elinizi sıkıyorum, adam olun, siz kimsiniz lan!” diyen Şayir bu sefer de Dilovası'ndan yurt dışına giden gençleri hedef alırken homofobik söylemde bulundu.