30 Mart 2020 09:23

Koronavirüsle mücadelede hükümetler karşılıksız para mı basacak? | Para nerede?

Tüm dünyada hükümetler Kovid-19 salgınıyla mücadele kapsamında ekonomik paketler açıklıyor. Peki ülkeler bu parayı nereden bulacak? Karşılıksız para mı basılacak? Karşılıksız para basmak ne demek?

Fotoğraf: Tayfun Coşkun/AA

Paylaş

Bahri ŞAHİN

Başta ABD olmak üzere çeşitli ülkeler salgının yarattığı ekonomik krizi telafi etmek adına ayırdığı bütçeleri açıkladı. Peki, bu ülkeler bu parayı nereden bulacaklar? Hazinelerindeki paraları mı (varsa tabii ki) harcayacaklar? Yani silahlanmaya, askeriyeye, inşaata, patronlara, turizme ayırdıkları bütçeyi mi aktaracaklar? Zulada paraları mı var bunların? Sanmam, olsaydı söylerlerdi... Yoksa tekellerin, bankaların paralarına, sanayicilerin kârlarına el koyup bu paraları mı aktaracaklar? Bu konuda bir açıklamaları yok. Bu parayı nereden bulacaklar? Geriye bir seçenek kalıyor: Karşılıksız para basacak.

Daha önce ABD 2008’de batan şirketleri kurtarmak, "ekonomik krizi" önlemek için de para basmıştı. Karşılığı olmayan ABD doları basmıştı. Bu paraları bankalara, tekellere sıfır faizli kredi olarak verdi. Onlar da çeşitli ülkelere (başta Türkiye olmak üzere) "yatırım" yaptı. Borsaya girdi, hükümetlere, şirketlere faizle borç verdi. Dünyanın her tarafına dolar gönderilmişti. AKP hükümeti bu paralarla borçlanmıştı, faiz ödeyecekti ama zil takıp oynuyordu. O dönemler havadan dolar yağıyordu.

KARŞILIKSIZ PARA BASMAK NE DEMEK?

Peki, karşılıksız para basmak ne demek? Elinizdeki paranın değerinin durduğu yerde yarı yarıya azaldığını düşünün. Öyle bir şey işte. Karşılıksız para basmak soygun demektir. Bastığınız parayı La Casa de Papel dizisinde olduğu gibi halka dağıtırsanız devleti, bankaları soymuş olursunuz. ABD’nin yaptığı gibi yaparsanız halkı soymuş olursunuz. ABD bastığı paraları kendi tekellerine vererek dünyayı soydu. Krizini dünyaya yaydı. Şimdi hepsi bunu yapacak. Para basan her kapitalist devlet, salgının yarattığı ekonomik krizi halkın sırtına yıkmış olacak.

ABD’nin salgın dolayısıyla açıkladığı ilk parti bütçeyi duyunca Cumhurbaşkanı Erdoğan yeni dolar kapısı bulduğunu düşünmüş olacak ki bu ortamda ekonomik olarak şaha kalkabileceğinden bahsetti. 2008’deki gibi… Eski günlerdeki gibi.

Ama AKP hükümetine can simidi olacak "parlak" bir fikir CHP’den geldi. AKP’ye para basmasını önerdi. CHP’lilere soruyorum şimdi: AKP Kanal İstanbul projesini finanse etmek, zarar eden veya etmeyen şirketleri, bankaları, batan müteahhitleri, TOKİ’yi kendisine destek veren holdingleri kurtarmak için para basarsa ne olacak? AKP kimi soymuş olacak?

BANKALARDAKİ PARALARA, ŞİRKETLERİN KÂRINA EL KONULMALI

Madem tüm dünyayı ilgilendiren bir sorunla karşı karşıyayız, madem tüm insanlığın sorunu ve geleceği söz konusuysa ne yapmak gerek? Gerçekten halkın sağlığı düşünülüyorsa, halkın evde kalması için ne yapmalı? Parayı nereden bulmalı? Tüm halk evde oturmalıdır tamam, doğrudur ama bankalardaki paralara el konulmalı, şirketlerin kârına el konulmalı ve bu paralarla halkın tüm ihtiyaçları karşılanmalı, sağlık açısından her türlü tedbir alınmalıdır. Madem insanlık sorunu; bankalar, şirketler, holdingler, tekeller bu yıl kâr etmesin ne olacak? Geçtiğimiz günlerde bir veri açıklanmıştı, en büyük 45 şirketin geliri dünya nüfusunun yarısına eşitmiş. Merak etmeyin, 45 şirketin sahip olduğu serveti ve diğerlerinin servetini de dünya halkları ve işçiler üretmişti ama o şirketler bu servete el koymuştu.

ÖNCEKİ HABER

Bakan Selçuk: Emekli aylıkları ve ikramiyeleri PTT kanalıyla evde ödenecek

SONRAKİ HABER

TTB: Koronavirüs salgınında karantina fırsatı kaçırıldı, katı izolasyon şart

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...