19 Aralık 2019 00:24

Asgari ücret görüşmeleri: TÜİK rakamlarında manipülasyon

Asgari ücret görüşmelerindeki TÜİK rakamları tepki çekti. TÜİK'in kasım ayında bir yıllık gıda artışını %8,9 olarak hesaplarken, komisyona %5,30 olarak sunması uzmanlara göre kabul edilebilir değil.

Fotoğraf: Evrensel

Paylaş

Sultan ÖZER
Ankara

Türk-İş’in kasım ayı verilerine göre dört kişilik bir ailenin açlık sınırı 2 bin 103, yoksulluk sınırı ise 6 bin 850 lira. Halen net 2 bin 20 lira olan asgari ücret ise dört kişilik bir aileye ancak 9 gün yetiyor. Böyle bir ortamda sürdürülen yeni asgari ücreti belirleme çalışmalarında ise milyonlarca işçiyi umutlandıracak bir rakamın çıkması beklenmiyor.

Asgari Ücret Tespit Komisyonunun üçüncü toplantısında TÜİK’in gıda harcamalarına ilişkin raporu da konuşuldu. TÜİK, bir işçinin aylık gıda harcaması rakamlarını, “Ağır statüdeki işlerde 2 bin 331, orta statüde 2 bin 86, hafif statüde de 1940” olarak hesapladı.

TÜİK'in kasım ayında, bir yıllık gıda artışını yüzde 8,9 olarak hesaplarken, komisyona yüzde 5,30 olarak sunması da uzmanlara göre kabul edilebilir değil.

İşçi konfederasyonları uzmanları, “TÜİK’in rakamları maniple ettiği” görüşündeler. Bunu da TÜİK’in kendi verilerine dayanarak ifade eden uzmanlar, “TÜİK'ün kasım 2018-kasım 2019 gıda harcamaları artış rakamı yüzde 8,9. Bu, son bir yıldaki artış. Şimdi yüzde 5,30 rakamını getiriyorlar. Bu, TÜİK’in 3 Aralık’ta açıkladığı rakamın çok çok altında bir rakam. Bu kadar fark olur mu?” diye soruyorlar. Niye bu kadar fark olduğunu da “siyasi manipülasyon” olarak açıklayan uzmanlar, ayrıca TÜİK’in hesap yaparken sepete en düşük gıda rakamlarını koyduğu görüşündeler.

TİSK TATMİN OLMUYOR

TİSK temsilsici, TÜİK’in bu rakamlarını bile “yüksek” bulup kabul etmezken, Bakanlık adına toplantıya başkanlık yapan Çalışma Genel Müdürü Nurcan Önder’in “Bu rakamı dikkate almak zorunda değiliz” açıklaması da dikkat çekiciydi.

Uzmanlar Genel Müdür Önder’in bu açıklamasıyla “Anayasa suçu işlediği” görüşündeler. Uzmanlar, Anayasa’nın 55. maddesinin, “Asgari ücret belirlenirken, çalışanların geçim şartları dikkate alınır” dediğine dikkat çekiyor.

Çalışanların geçim şartının kasım 2019 itibariyle 2 bin 331 lira olduğunun da altını çizen uzmanlar, “Bu rakam, bir işçinin yaşaması gereken tutar” diyorlar. Bunun üzerine aralık ayının da eklenmesi gerektiğini belirten uzmanlar, “Rakamın 2 bin 400 lira olacağını, bunun da aralık ayı itibariyle bir işçinin eline geçmesi gereken tutar” olduğu görüşündeler. İşçinin tek başına ihtiyacını ancak bu rakamın karşılayabileceğini belirten uzmanlar, “İşçiyi ailesiyle birlikte düşündüğümüzde, rakam daha da yükselir” görüşündeler.

"ANAYASAYA GÖRE SUÇ"

Bu rakama 2020 yılı için öngörülen yüzde 10 enflasyon ve refah payının da eklenmesi gerektiğini söyleyen uzmanlar, tüm bu hesaplamalar yapıldığında çıkacak rakamın en az 2 bin 540 olması gerektiği görüşündeler. Uzmanlar, bu rakamın altında belirlenecek asgari ücret ile ilgili anayasa suçu işleneceği uyarısı yapıyorlar; çünkü Anayasa’nın 55. maddeye göre, ‘İşçinin geçim şartları dikkate alınır”.

Rakamın belirleneceği son toplantı önümüzdeki hafta yapılacak. O toplantıda üç kesimin ortaklaştığı bir rakamın çıkması beklenmiyor. Beklenen ise patron-hükümet ortaklığı ile 2 bin 250 lira civarında bir rakam. Bu rakama Türk-İş’in ise onay vermeyeceği ifade ediliyor.