15 Nisan 2019 13:42

2 bin yıllık Roma su kemeri betona kurban ediliyor

Kaş'ta Patara antik kentine su taşıyan, Roma döneminden kalma yaklaşık 2 bin yıllık Delikkemer’in bitişiğinde başlayan inşaatlar tepki çekti.

"Delikkemer" adlı tarihi su kemeri ve inşaat alanı | Fotoğraf: Yusuf Yavuz

Paylaş

Yusuf YAVUZ

Likya uygarlığının başkenti olan Patara antik kentinin su ihtiyacını karşılamak üzere M.S. 48-55 yılları arasında Roma döneminde inşa edildiği belirtilen Delikkemer, hidroloji mühendisliği açısından Anadolu’daki en özgün tarihi yapıların başında geliyor. Eski adı Bodamya olan İslamlar köyündeki su kaynaklarından alınan suyu, ortaları delinen kaya blokların birbirine geçirilmesiyle oluşturulan kanaldan Patara’ya taşıyan tarihi su kanalı, yöre halkı tarafından “Delikkemer” olarak adlandırılıyor.

M.S. 68’de bölgede yaşanan depremde zarar gören ancak yeniden onarılarak kullanıldığı belirtilen tarihi su yapısı bir çok bilimsel araştırma ve makaleye de konu olmuştu.

TURİZM HAFTASINDA KÜLTÜR MİRASINA BÜYÜK SAYGISIZLIK

Toplam uzunluğu yaklaşık 22 kilometre olduğu belirtilen su kanalından günümüze ulaşabilen önemli kalıntılar, Kaş’a bağlı Yeşilköy Mahallesi sınırlarındaki Pınarönü Mevkii’nde yer alıyor. Her yıl 15-22 Nisan tarihleri arasında kutlanan turizm haftası etkinlikleri kapsamında tarihi yapıyı tanıtmak ve yörenin kültürel değerlerine dikkat çekmek amacıyla devlet eliyle yaklaşık 200 metrelik kısmı günümüze ulaşan Delikkemer’den Patara’ya yürüyüş turları düzenleniyor. Ancak turizme kazandırılması için yıllarca çaba harcanan Delikkemer, yeni bir Turizm Haftası arifesinde bu kez inşaat rantı ve betonla gündeme gelmesi tepkilere neden oldu.

ÖNLEM ALINMAZSA TARİHİ YAPININ ÇEVRESİ BETONLAŞACAK

Türkiye’nin en önemli yürüyüş parkurlarının başında gelen Likya Yolu’nun rotası üzerinde bulunan koruma altındaki Delikkemer’de inşaatların başladığı gören yürüyüşçüler, durumu yetkililere haber vererek acilen önlem alınmasını istediler. İki ayrı noktada başlatılan inşaatlardan birinin tarihi yapıya yaklaşık 70 metre mesafede olduğu belirtildi. Önlem alınmazsa Türkiye’nin önemli tarihi ve kültürel değerlerinden birisi daha kısa süre içinde betona gömülecek.

BAKANLIK BÖLGENİN KORUMA STATÜSÜNÜ DEĞİŞTİRMİŞTİ

Hem arkeolojik SİT hem de zeytinlik alanı olarak koruma altında olan bölgenin çok büyük bir bölümü ayrıca doğal SİT alanı statüsündeydi. Ancak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ocak 2018’de bölgenin doğal SİT özelliğinde değişikliğe giderek Delikkemer’in de bulunduğu Fırnaz Koyu ve çevresinin koruma statüsünü "Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı" olarak değiştirdi. Bu değişiklik, korunan alanlarda yapılaşmanın da önünü açıyor. Ancak bölge son yıllarda kaçak olarak inşa edilen çok sayıda villa ile zaten betonlaşmaya başlamıştı. Bakanlığın değişiklik kararının ardından Kaş Turizm ve Tanıtma Derneği, mart 2018’de bakanlığın kararının iptali istemiyle Antalya İdare Mahkemesi’nde dava açmıştı. Geçtiğimiz eylül ayında mahkemece atanan bilirkişi heyetinin yerinde keşif yaptığı dava ile ilgili yargı süreci halen devam ediyor.