Kriz aileleri vurdu: Boşanma yüzde 11 arttı, evlenme yüzde 3 azaldı

Evlenme, boşanma, aile içi şiddet ve intiharları etkileme oranı yüksek olan ekonomik kriz bir kez daha kendini gösterdi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, evlenen çiftlerin sayısı 2018’de bir önceki yıla göre yüzde 2,9 azalarak, 569 bin 459’dan 553 bin 202’ye düştü. Aynı dönemde boşanan çift sayısı yüzde 10,9 artışla 128 bin 411’den 142 bin 448’e yükseldi.

Kriz yılı ve izleyen yıllarda eğilim hep bu yönde oluyor. Evlenme ve boşanma arasındaki fark 2018’de de geçmiş kriz dönemleri ile paralellik gösterdi.

Evlenme ve boşanma istatistiklerine ilişkin mutlak değerler pek anlam ifade etmiyor. Önemli olan nüfusla yapılan kıyaslama ve bu şekilde bulunan evlenme ve boşanma hızları. Kaba evlenme hızı, 1000 nüfusa düşen evlenme sayısını, kaba boşanma hızı da yine 1000 nüfusa düşen boşanma sayısını gösteriyor.

2017 yılında kaba evlenme hızı binde 7,09 olarak gerçekleşirken, kaba boşanma hızı binde 1,6 olarak gerçekleşmişti. 2018 yılında ise kaba evlenme hızı binde 6,8; kaba boşanma hızı ise binde 1,75 olarak gerçekleşti.

KRİZ YILLARI İLE PARALEL

Türkiye’nin en ağır krizini yaşadığı 2001 yılında boşanma sayısı 2000 yılına kıyasla yüzde 45 artmıştı. 2001 krizinde ve bir sonraki yıl olan 2002’de boşanma sayısı adeta patlamıştı. 2000’de Türkiye’de boşanan çift sayısı 34 bin 862’ydi. 2001’de bu sayı 50 bin 402’ye, 2002’de de müthiş bir patlamayla 90 bin 454’e çıkmıştı.

2008 dünya ekonomik krizinin Türkiye’ye yansıdığı 2009 yılında da aynı şey tekrarlanmıştı. 2009’da kaba evlenme hızı son altı yılın en düşük düzeyine gerilerken, kaba boşanma hızı ise son sekiz yılın en yüksek düzeyine çıkmıştı. Kaba evlenme ve boşanma hızlarının oranlanmasıyla bulunan denge rakamı, 2008’e göre tam yüzde 25 artış göstermişti.

Evlenme ve boşanma hızlarının birbiriyle oranlanması yoluyla bulunan denge rakamı 2018 verileri de ekonomik krizin ‘aile düzenini’ bozduğunu çok açık biçimde ortaya koyuyor.

2002 krizi, 2009 ve 2018’de en düşük evlenme hızı gerçekleşirken boyanmaların hızlanması tesadüf değil. Ekonomik krizler insanları evlenme konusunda temkinli hareket etmeye yöneltirken kriz yılları boşanma hızı da artıyor.

ARTAN ŞİDDET HABERLERİ DOĞRULUYOR

Ekonomik krizin ailelere yansımasını ortaya koyan bir başka veri ise bu dönemlere ilişkin aile içi artan şiddet rakamları oluyor.

Ekonomik krizle beraber fabrikalar peş peşe kapanırken, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğünün rakamlarına göre son bir yıl kayıtlı işsiz sayısı 1 milyon arttı. Kayıtlı kadın işsiz sayısı bir yılda yüzde 42 arttı. Yüz binlerce kadın işsiz kaldı. Aynı dönemde ‘aile içi şiddet’ nedeniyle polise başvuran kadınların sayısında da artış oldu.

Aile büyükleri ile evleri birleştiren emekçi aileleri haberleri de artıyor. Bu haberle ile artan kadın işsizlik oranı verileri krizin emekçileri ve kadınları vurduğunu gösteriyor.

EVLİLİK ORTAMASI 25-28 YAŞARASI

Ortalama ilk evlenme yaşı, 2018 yılında erkekler için 27.8, kadınlar için 24.8 oldu. Erkek ile kadın arasındaki ortalama ilk evlenme yaş farkı üç yaş olurken, boşanmaların ağırlıklı olarak İlk beş yılda yaşandığı görüldü.

2018 yılında boşanmaların yüzde 37.6’sı evliliğin ilk beş yılında, yüzde 20.4’ünün de evliliğin 6-10 yılı içinde olduğu belirtildi. (EKONOMİ SERVİSİ)