‘Bir şeyler yapmalıyız’

Aydın YİĞİT
Adana
     
Eğitim sistemine yönelik tartışmalar bu dönemin başından itibaren daha da yoğunlaştı. Zira müfredat ve sınav sisteminde yapılan değişiklikler bu dönemdeki tartışmaları körüklese de her yıl ülkenin önemli gündemlerinden birisi oluşturuyor eğitim sisteminin sorunları konusu. Meslek liselerindeki staj sorunu, sınavsız geçiş hakkının kaldırılmasını da ele alacak olursak bütün lise gruplarında öğrenim gören öğrenciler için gelecek kaygısının düne göre artarak devam ettiği bir sır değil. Tüm bunlardan yola çıkarak Adana Emek Gençliği, lise öğrencileri ile ilgili bir anket çalışması yürüttü. Anadolu Liseleri ve Meslek Liselerinde öğrenim gören öğrenciler ile yapılan bu ankete 12 okuldan 135 öğrenci katıldı. Meslek ve Anadolu liseleri için hazırlanan iki farklı ankette dokuzar soru yer aldı. İlk 4 soru ve son 2 soru anketlerde ortak kullanılırken 5-6-7. sorular ise iki okul türüne göre özgünlük taşıyan sorular oldu. Lise öğrencilerinin eğilimleri ve düşüncülerine mercek tutmak amacını güdülen bu anketin sonuçlarını Genç Hayat için derledik. 

MESLEK LİSELERİ

1) “Eğitim sisteminden memnun musun?​” sorusuna öğrencilerin %7’si evet, %93’ü hayır diyor.
Hayır diyenlerin çoğunluğu ders giriş çıkış saatlerinin uygun olmadığını ve derslerin nicelik ve nitelik açısından yetersiz olduğunu söylüyor.
2) “Geleceğinden kaygı duyuyor musun?​” sorusuna öğrencilerin %60’ı evet, %40’ı hayır diyor. 
Evet diyenlerin büyük bir kısmı okullarında aldıkları eğitimi yetersiz buluyor. Gelecekte atama kontenjanlarının çok az olacağını düşünüyor.
Hayır diyenler ise bireysel çabalarıyla geleceğini kurtarabileceklerini veya bölümleriyle ilgili olarak gelecekte meslek sahibi olabileceklerini söylüyor.
3) “Sınav sisteminin öğrencinin gerçek başarısını ölçtüğünü düşünüyor musun?​” sorusuna öğrencilerin %27’si evet, % 73’ü hayır diyor. 
Evet diyenler çalışanın yapabileceğini vurgularken hayır diyenler hayatlarının sınavlara bağlı olmasını doğru bulmuyorlar ve bu yüzden gerçek başarılarını ölçtüğünü düşünmüyorlar. Ayrıca verilen eğitimle sınavın alakalı olmadığını düşünüyorlar.
4) “Sınav sistemi değişikliklerinde öğrencilerin fikirleri alınmalı mı?​” sorusuna öğrencilerin hepsi evet diyor. Öğrenciler, sınava kendileri girdiği için kendilerinin fikirlerinin alınması gerektiğini söylüyorlar.
5) ”Meslek liselerinde verilen kültür derslerini yeterli buluyor musun?​” sorusuna öğrencilerin %40’ı evet %60’ı hayır diyor. 
Evet diyen öğrenciler gereğinden fazla olduğunu düşünüyorlar. 
Hayır diyenler ise sınavda (üniversiteye giriş) sorumlu oldukları için o dersleri de görmeleri gerektiğini düşünüyorlar.
6) “Sınavsız geçiş hakkının kaldırılmasını doğru buluyor musun?​” sorusuna öğrencilerin %20’si evet, %80’i hayır diyor. 
Evet diyenler sebep belirtmezken hayır diyen öğrenciler en doğal haklarının ellerinden alındığını düşünüyorlar ve kendileri meslek eğitimi alırken diğer liselerdeki öğrencilerin üniversite için eğitim aldığını ve bunun haksızlık olduğunu düşünüyorlar. 
7) “Staj sistemini nasıl buluyorsun?​” sorusuna öğrencilerin cevapları ise şöyle: 
%11’i mesleği öğrenebildiklerini düşünüyorlar.
 %34’ü çalışma koşullarının iyi ama ücretlerinin düşük olduğunu söylüyorlar.
 %55’i meslek öğrenemediklerini, çalışma koşullarının ağır ücretlerin düşük olduğunu söylüyorlar. 
Özet olarak % 89’u staj sisteminden memnun olmadıklarını söylüyorlar.
8) “Elinde bir sihirli değnek olsa meslek liselerinde ilk neyi değiştirirdin?​” sorusuna öğrencilerin verdikleri cevaplar ise şöyle:
- Sınavsız geçiş hakkının geri getirilmesini, 
- Staj ücretlerinin artırılmasını,
- Kültür derslerinin artırılmasını,
- Sınavlarda meslek liselilere ek puan getirilmesini istediklerini söylüyorlar.
9) “Elinde sihirli bir değnek olmadığına göre bu sorunları nasıl aşmayı düşünürsün?​” sorusuna öğrencilerin %1’i memnun olduğunu ve bir şey yapmaya gerek duymadığını söylüyor. 
%24’ü ellerinden bir şey gelmeyeceğini düşünüyor.
%9’u sınıflardan başlayarak bilgilendirme toplantıları yapabileceklerini düşünüyor.
%24’ü forumlar yapabileceğini düşünüyor.
%42’si ise Milli Eğitim Bakanına seslerini duyurmaları gerektiğini düşünüyor. 
Yani öğrencilerin neredeyse hepsi “Bir şeyler yapmak gerek” fikrini paylaşıyor

ANADOLU LİSELERİ

1) “Eğitim sisteminden memnun musun?​” sorusuna öğrencilerin %7si evet, %93’ü hayır diyor.
Evet diyenler neden belirtmedi.
Hayır diyenler rekabetçi sistemden ve öğrencilerdeki potansiyelin engellenmesinden şikayetçi. Ayrıca hayır diyen öğrenciler siyasetin gidişatına göre sistemin sürekli değişmesinden, öğrencilerin ülkenin gündeminden ve yaşamdan uzak kalmasından rahatsız ve bu sistemin kendilerine bir katkısı olmadığını düşünüyorlar.
2) “Sınav sisteminin öğrencinin gerçek başarısını ölçtüğünü düşünüyor musun?​” sorusuna öğrencilerin %16’sı evet, %84’ü hayır diyor.
Evet diyenler sınav sisteminin çalışanla çalışmayanı ayırt ettiğini söylerken hayır diyenler sınavlarda ezber yapan ve stres yapmayanın kazandığını ve herkesin farklı konularda başarılı olabileceğini vurguluyorlar.
3) “Geleceğinden kaygı duyuyor musun?​” sorusuna öğrencilerin %80’i evet, %20’si hayır diyor. 
Evet diyenler ülkenin gidişatının duydukları kaygıyı artırdığını ve ileride istemedikleri bir hayatı yaşamaktan korktuklarını söylüyor.
Hayır diyenler ise kendi çabalarıyla bir şey elde edebileceklerini düşünüyorlar.
4) “Sınav sistemi değişikliklerinde öğrencilerin fikirleri alınmalı mı?​” sorusuna öğrencilerin %80’i evet, %20’si hayır diyor.
Evet diyenler bu konudaki bilinçsiz kişilerin kendi gelecekleriyle ilgili bu sınavda karar vermesinden şikayetçi. Ayrıca sınava girenler kendileri oldukları için asıl kendi fikirlerinin alınması gerektiğini düşünüyorlar.
Hayır diyenler ise bazı öğrencilerin bireysel çıkarları adına karar verebileceklerini düşüyorlar.
5) “Müfredat değişikliklerini olumlu karşılıyor musun?​” sorusuna öğrencilerin %16’sı evet, %84’ü hayır diyor.
Evet diyenler iyi ya da kötü bir değişim olmasından memnun.
Hayır diyenler değişikliklerin bilinçsizce yapıldığını ve bu gidişatın şeriata, dini değerlerin yaygınlaştırılmasına doğru olduğunu düşünüyorlar.
6) “Müfredatı bilimsel buluyor musun?​” sorusuna öğrencilerin %7’si evet, %93’ü hayır diyor. 
Evet diyenler bir sebep belirtmezken hayır diyenler evrim teorisinin bulunmadığı bir müfredatın bilimsel olamayacağını söylüyorlar.
7) “Müfredatı laik buluyor musun?​” sorusuna öğrencilerin %10’u evet, %90’ı hayır diyor. 
Evet diyenler bir sebep belirtmez iken hayır diyenler çoğunlukla Atatürk’ün bulunmadığı bir müfredatın laik olmadığını ve İslam’ın öğrencilere dikte edildiğini düşünüyor ve 5. sorunun hayır şıkkına benzer cevaplar veriyorlar.
8) “Evrim teorisi tekrar müfredata eklensin mi?​” sorusuna öğrencilerin %70’i evet,%30’u hayır diyor.
Evet diyenler evrim teorisinin bilimin en önemli konulardan biri olduğunu düşünüyor ve laik bir eğitim için müfredatta bulunması gerektiğini söylüyor.
Hayır diyenler ise konu sayısının artmasını istemedikleri için eklenmemesini istiyor.
9) “Lise öğrencileri eğitim sisteminin bu gidişatı için ne yapmalı?​” sorusuna ise öğrencilerin hiçbiri “Eğitim sisteminin gidişatından memnunuz.” demedi.
%13’ü ellerinden bir şey gelemeyeceğini düşünüyorlar.
%20’si sınıflardan başlayarak bilgilendirme toplantıları yapılması gerektiğini düşünüyor. 
%7’si forumlar yapılması gerektiğini düşünüyor.
%50’si Milli Eğitim Bakanlığına sesimizi duyurabileceğimizi söylüyor.
Özet olarak öğrencilerin hepsi bu gidişata karşı bir şeyler yapmak gerekir fikrini paylaştı.