Çikolataları yerken aklınıza reklamlar değil, işçiler gelsin

Eren ERGİNE
İstanbul

İstanbul Esenyurt’ta gıda işçileri Kurban Bayramı’na çalışarak girdi. Bayramdan aylar önce başlayan yoğunluğun bayramda da devam ettiğini söyleyen işçiler, çalışma sürelerinin 16 saate kadar çıktığı için kendilerini robot gibi hissettiklerini söyledi. “Mesaiye kalmak zorunlu mu?​” diye sorduklarında “Zorunlu değil, mecburi” yanıtını aldıklarını anlatan işçiler, fazla mesaiye kalmayanların ya işten atıldığını ya da bölümlerinin değiştirildiğini anlattı. “Bayramların vazgeçilmezleri arasında olan şeker, lokum ve çikolataları tüketirken, firmaların şaşaalı reklamları değil işçilerin çalışma koşulları aklınıza gelsin” diyen işçiler, ağır koşullara karşın asgari ücret verilmesine de tepkili. 

Esenyurt’ta bulunan büyük gıda fabrikalarından BTA, Haribo ve Perfetti Van Melle olmak üzere 3 farklı fabrikanın işçileriyle çalışma koşullarını ve bayramı konuştuk. 

BTA’NIN YÜZÜ GÜLEBİLİR, AMA İŞÇİSİNİN DEĞİL

Türkiye’nin en büyük yiyecek ve içecek firmalarından biri olan BTA hava yolları, deniz otobüsleri ve şehir otobüslerine üretim yapıyor. Kendi sitelerinde ise “Çalışanlarımız gülen yüzümüzdür” sloganını kullanıyor. Ancak BTA işçisinin yüzü gülmüyor. İşçiler şunları anlatıyor: “BTA’da işçi sirkülasyonu çok fazla, gelen kaçıyor koşullar ağır. 3 vardiya çalışıp, asgari ücret alıyoruz. Bayram yoğunluğu nedeniyle ise son birkaç aydır 16 saat çalışmak zorunda kaldık. Mesaiye gelmek istemeyen işçiler en pis bölümlere veriliyor, mutfağa verilip bulaşık yıkatarak dizginlenmeye çalışıyor. 2 gün gece vardiyasına gelip ertesi gün vardiyan senden habersiz değiştirilebiliyor, uyku düzenimiz bozuldu. Hafta sonu tatiller kaldırıldı, haftada bir gün, hafta içi tatil yapıyoruz. Anlayacağın BTA’nın yüzü gülebilir ama işçisinin yüzü gülmüyor.” 

‘2 YILDIR BAYRAM NEDİR BİLMİYORUM’

Fabrikada işçilerin genelinin borç ödediğini, kiminin çocuk okuttuğunu belirten bir işçi, “Elimiz kolumuz bağlanmış, sesimiz soluğumuz çıkmıyor. Ama böyle gitmez” dedi. Bayramda da çalışacaklarını belirten işçi şöyle devam etti: “2 yıldır bayram nedir bilmiyorum, ben de ailemle olmak, eş dostla zaman geçirmek, gezmek eğlenmek isterim. Ama bayramda günlüğü 45 TL’ye çalışmak zorunda kalıyoruz.” Bu koşullara karşı çıkan işçilerin hedef tahtasına konulduğunu, baskı altına alınarak istifa edilmeye itildiğini belirten işçi  “Şüpheli görülen işçilerin e-devlet şifreleri isteniyor ve sendika üyesi olup olmadığına bakılıyor” dedi. 

3 OLAN VARDİYA SAYISI 4’E ÇIKARTILDI!

Günlük çalışmanın 8 saat olduğu Perfetti’de de yoğunluk sebebiyle bazı bölümlerde 3 olan vardiya sayısı 4’e çıkarılmış. İzin günleri de hafta içine kaydırılmış. Perfetti’de bayram çalışması yok ancak işçiler kamuda 10 gün olarak belirlenen bayram tatilinden özel sektörün de yararlanmasını talep ediyor.

İŞÇİNİN ALDIĞI BİLET İPTAL ETTİRİLMEK İSTENDİ!

Tek Gıda-İş Sendikasının örgütlü olduğu Haribo işçileri de koşulların her gün ağırlaştığını söyledi. 8 saat olan günlük çalışma süresinin yoğunluk sebebiyle kimseye sorulmadan 11 saate çıkarıldığını anlatan işçiler, fazla mesaiye kalmak istemediklerinde BTA’dakine  benzer uygulamalara maruz kalıyor. Yoğunluğun sürekli olduğunu anlatan işçiler, özellikle kadın işçilerin kendi ağırlıklarınca çuval indirip kaldırdıklarını, trans palet bile alınmadığını söyledi. İşçiler arasında bu nedenle bel ve boyun fıtığı yaygın. Bu yıl dahil 3 yıldır bayram tatili yapmadığını belirten bir işçi “Eşimiz dostumuz küser oldu, her sene biz geliyoruz bu sene de siz gelin diyorlar. Biz de isteriz bayramda sevdiklerimizle birlikte olmayı ama hastamız dahil, gidemiyoruz” diyerek yaşananlara tepki gösterdi. Bir işçi arkadaşının bayram tatili için bilet aldığını anlatan işçi, “Yetkililer tarafından bileti iptal ettirilmek istendi, iptal etmedi bayram tatiline çıktı ancak tatil bittiğinde işten çıkarılıp çıkarılmayacağının garantisi yok” dedi. 

SENDİKACILARA TEPKİ!

İşçiler sendikacıların dertleriyle yeteri kadar ilgilenmemesinden de yakınıyor. Yıl içinde sendikacıları ancak 2 kez gördüğünü belirten bir işçi “İşçi çıkarılıyor, sorun yaşıyoruz, iş kazası geçiriyoruz ama sendikacılar ortada yok” dedi. Bayram çalışmasını gönüllü olarak kabul eden işçinin olmadığını dile getiren işçi, “Kendi aramızda konuşuyoruz ama ortaklaşamıyoruz , işçiler sözleşme süresinin dolmasını bekliyor” dedi. 

Asla çaresiz ve çözümsüz değiliz

Nakış işçisi: 'Borçla yaşamıyorum' diyen yalan söylüyor

Başka sendikaya üye olunca işten atıldı