18 Ağustos 2016 00:42

Akıllı telefonların karanlık yüzü

Akıllı telefonlarda kullanılan koltan, madene giren ancak her zaman sağ çıkamayan yetişkin ve çocukların çalıştırıldığı madenlerden sağlanıyor.

Paylaş

Bilindiği gibi akıllı telefonlar ve diz üstü bilgisayarların üretiminde kullanılan koltan, madene giren ancak her zaman sağ çıkamayan yetişkin ve çocukların tehlikeli koşullarda çalıştırıldığı yerlerdeki; çatışmalı bölgelerdeki madenlerden sağlanıyor. Koltan işinden, mobil cihazların üretiminde kullanılan maden rezervlerinin yüzde 80’nini elinde bulunduran Demokratik Kongo gibi ülkelerin bazı bölgelerindeki madenleri kontrolü altına alan silahlı gruplar yarar sağlıyor. 

MADENLERDEN TEKNOLOJİ PAZARINA

Koltan gibi madenler, akıllı telefonların ve bilgisayarların çekirdek bellek kısmının ve aynı zamanda da Afrika’daki kanlı savaşların nedeni. Çatışma içindeki ülkelerde bu tür ürünlerin çıkarıldığı madenler, bu madenlerin çıkarılmasında bu ülke vatandaşlarını insanlık dışı koşullarda çalışmaya zorlayan şiddet yanlısı örgütler tarafından kontrol ediliyor; bu örgütler kıtanın doğal kaynaklarını, çok uluslu teknoloji şirketlerinin aracılığı ile ve mağazalardan satın aldığımız telefonlar ve ürünlerle son bulan bir ticari sürece göz yuman aracılara satarak para kazanıyorlar. 

AFRİKA PAZARIN YÜZDE 80’NİNİ KARŞILIYOR 

Kongo Dostları Örgütü’nün (Amigos del Congo) verilerine göre bu Afrika ülkesi, sönük siyah renkli ve niyobyum ve tantaldan içeren, yüksek sıcaklıklara dayanıklı, mobil cihazlar, GPS, bilgisayarlar ve diğer cihazlarda kullanılan koltan madeninin dünya rezervlerinin yaklaşık yüzde 80’ine sahip.
Gazeteci Gemma Parellada “Bizden aldıklarının bize dönüşü nedir? Afrika her önüne gelenin herşeyi özgürce yapabildiği bir ülke olmayı sürdürüyor.”  İspanya’da 100 kişiye 150 telefondan fazla telefon düşüyor (sabit telefon ve cep telefonu ile birlikte). Domokratik Kongo Cumhuriyeti’nde ise 100 kişiye 48 telefon. CIA World Factbook’un (CIA’nın tüm ülkelerin detay bilgilerini barındıran bilgi bankası) verileri, koltan açısından dünyanın en zengin koltan rezervlerine sahip bir ülkesi olmasına rağmen batı ülkelerinin gelişim düzeylerinin çok ötesinde kalması çelismesini resmediyor.

KAYNAK KONTROLÜ SAVAŞI VE KURBANLARI

“Kongo, Afrika’nın kalbidir; gerçekte ise bu ülkenin insanları cehennem hayatı yaşıyor. Maden açısından zengin olduğu için tüm  dünya bu ülkeden pay istiyor,” diyor Kongo’da Kriz: gerçeği ortaya çıkarmak belgesinde aktivist Dedy Mbepongo Bilamba.
Parellada, Kongo’nun II. Dünya Savaşı’ndan bu yana en ölümcül çatışmaların yaşandığı bir ülke olduğunu söylüyor. ”Dünya devlerinden, teknolojiden, tıbbi malzemelerden söz ediyoruz.  İnsansız hava taşıtları ya da uzaktan kumandalı silahların da koltana gereksinimi var...Oldukça ciddi bir trafikten söz ediyoruz. Herkes Kongo’da; Kongo’ya el atmış çok sayıda ülke var” diyor gazeteci.
Koltan işi ülke için bir zenginlik kaynağı olacağı yerde genelde madenleri kontrolu altına alan silahlı grupların yarar sağladığı bir iş durumunda. Kongolu gazeteci Caddy Adzuba’ya göre yasadışı yollarla maden çıkarmanın bedeli en çok da en savunmasız olanları, çocuk ve kadınlar için ağır oluyor. Kadınlar cinsel şiddete maruz kalıyor. “Bir yerleşim birimindeki tüm kadınlara tecavüz edilmesi planlanıyor böylece bu topluluğun eli kolu bağlanıyor ve etkisizleşiyor; çünkü kadın toplumsal uyum rolüne sahip.
Yarısı çocuk olan ve maden çıkarmanın yetişkinler için bile oldukça zorlu bir iş olduğu bir yerleşim biriminde çocukların geneli zorla çalıştırılıyor ve istismara uğruyor. Adzuba sözlerine şunları ekliyor: “Madenlerde, okullarını bırakmaya ve köleliğe zorlanan, aralarında kız çocuklarının da olduğu çocuklar kullanılıyor. Ayrıca çocuklar fuhuşa zorlanıyorlar.”

* Ecorepublicano.es’den çeviren Hilal Ünlü

ÖNCEKİ HABER

Gizli Türkiye raporu, Almanya'da tartışma yarattı

SONRAKİ HABER

Van'da polis merkezine bombalı saldırı: 3 ölü, 73 yaralı

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...