20 Mart 2016 02:00

Rakamlarla Ukrayna ordusunun Donbass ‘macerası’ – 1

Paylaş

Okay DEPREM

Ukrayna ordusunun 2014’ün Nisan ayından bu yana Donbass bölgesinde yürüttüğü savaşın şu ana kadarki bilançosuna dair çok şey söylendi ve yazıldı. Bilhassa silahlı çatışmaların en sıcak yılı olan 2014’te ve Büyük Debaltsevo Muharebesi’nin cereyan ettiği 2015 Ocak ve Şubat aylarında Ukrayna birliklerinin verdiği olağanüstü can ve mal kaybına ilişkin dünya kamuoyuna ya çok eksik ya da olabildiğince yanlı ve tek taraflı bilgiler yansıdı. Dahası, Kiev’e bağlı askeri güçlerin Donetsk ve Lugansk eyaletleri ile yeni bağımsız devletlerde işledikleri savaş suçlarının çok az bir oranı, dünya medyasının kitlesel ve popüler organlarınca paylaşıldı; düzenli ve zamanında geniş kitlelere aktarıldı. Avrupa’nın sınırları içinde devam eden bu “gizli savaş”ın askeri ve insani gerçeklerinin bilinçli olarak örtbas edilmesi ve fazla seslendirilmemesinde kuşkusuz ki yeni Kiev yönetiminin AB ve NATO ittifakının müttefiki olması ve de IMF ile Dünya Bankası’nın sadık bir itaatkârına dönüşmesinin payı vardı. Bir diğer taraftan Ukrayna ordu birliklerinin savaşta hem yaşadığı hem de yaşattığı trajediye dair istatistiklerin, sayısız çok boyutlu verinin mühim bir kısmı, Ukrayna halkının hatırı sayılır bir bölümünce halen bilinmiyor. İşte bu yazı dizisi kapsamında Ukrayna’ya bağlı kuvvetlerin 2014 - 2015 kritik döneminde imza attığı katliamların ve verdiği büyük kayıpların kronolojisini ve aynı zamanda Ukrayna İç Savaşı’nın temel kilometre taşlarını hatırlayacağız.

‘CEZALANDIRMA OPERASYONU’NDAN ÖNCEKİ İLK SİVİL KATLİAMLAR

Hatırlanacağı gibi her şey, Şubat darbesinden hemen sonra Ukrayna’nın geçici devlet başkanı “seçilen” A.V. Turçinov’un 14 Nisan 2014 tarihinde, askeri birliklerin Donbass bölgesine dönük operasyonlar için görevlendirilmesi için emir vermesiyle başlamıştı. Buna müteakip, tarihler 22 Nisan’ı gösterdiğinde “Cezalandırma Operasyonu” adı verilen harekât başlamıştı. Ondan ise hemen evvel, önce 7 Nisan tarihinde Donetsk Halk Cumhuriyeti ilan edilmiş, aynı ayın 28’inde de kardeş ve komşu eyalet Lugansk’ta aynı adlı cumhuriyetin kurulduğu deklare edilmişti. Donbass Harbi’nin ilk kıvılcımlarının çaktığı nisan ayı süresince, daha Ukrayna ordu birliklerinin yöreye resmen girmesinin öncesinde, iç işleri bakanlığı (MVD) ile güvenlik hizmetleri (SBU), Donetsk ilinin çok farklı bölgelerinde yer alan üç önemli yerleşim noktasında art arda kayda değer açık kitlesel cinayetler işledi. 15 - 16 Nisan günlerinde Kramatorsk, Slavyansk ve Mariupol şehirlerinde özel birlikler otuz sivili öldürdü.

MAYISIN HAFIZALARA KAZINAN KIRIMLARI

İç savaşın tam anlamıyla başladığı ve yayıldığı Mayıs 2014’te ilk olarak gözler Azak Denizi kıyısındaki büyük sanayi ve liman kenti Mariupol’e çevrildi. Tam da Alman faşizmi karşısında kazanılan zaferin 69. yıl dönümü kutlamalarının yapıldığı sırada sahneye çıkan Ukrayna İç İşleri Bakanlığı’na bağlı özel harekât timlerinin halka saldırması sonucu 9 sivil hayatını kaybederken onlarca kişi de yaralandı. Aynı kanlı ayın sonlarına doğru 26’sında Ukrayna ordusu Donbass’ta gerilim baş gösterdiğinden beri ilk kez olarak hava kuvvetlerini devreye sokuyordu. Donetsk Havalimanı’na yakın seyreden SU-25 avcı uçakları ile askeri helikopterler eş zamanlı olarak düzenledikleri operasyonlarda 20’yi aşkın vatandaş yaşamını yitirecekti. 20 ile 29 Mayıs tarihleri arasında Slavyansk ve Kramatorsk kentlerine yönelik ağır silahlarla yapılan bombardımanlar, 8’i çocuk tam 50’den fazla kişinin hayatına mal oldu.   

KİTLESEL CİNAYETLERE ORDUNUN BÜYÜK KAYIPLARI EKLENİYOR

2014 yazının haziran ve temmuz aylarında da Ukrayna ordusunun doğrudan sivilleri hedef alan toplu öldürmeleri aralıksız sürdü. Bu sefer Lugansk bölgesi namlunun ucundaydı. 2 Haziran’da bizzat Ukrayna Savunma Bakanı Mikhail V. Koval, Lugansk Vilayeti’ne dönük hava operasyonlarına start verilmesi talimatını verdi. Ukrayna Hava Kuvvetleri’nin sivil birimlere dönük gerçekleştirdiği füze atışları sonucunda biri çocuk, beşi kadın toplam on kişi yaşamını yitirecekti. Tam bir ay sonra bu sefer aynı bölgenin “Luganskaya” adlı kasabasına yapılan ardışık hava taarruzları, geride yirmiden fazla sivil ölü ile bütünüyle yerle bir olmuş on adet konut bıraktı. Tüm bunlar devam ededururken, 14 ila 17 Haziran tarihleri arasında Ukrayna kuvvetleri ile Lugansk Halk Cumhuriyeti’ne bağlı organize halk milisleri ve kozaklar, “Sçastiye” (mutluluk) ismindeki kasaba civarında ilk kez büyük bir muharebeye tutuştular. Ukrayna ordusunun kaybı tahminin çok üstündeydi: 100’den fazla ölü ve yaralı… Çatışmalar sırasında meşhur “Aydar Taburu” da, mevcudunun aşağı yukarı yarısını kaybetmişti. Tam da bu olağanüstü kayıp sonrası devlet başkanı Pyotr Paraşenko 20 Temmuz’da 1 haftalığına acil ve tek taraflı ateşkes ilan etmek zorunda kaldı. Ufuktaki temmuz ayında Ukrayna ordusunun bölgenin dört bir yanında yerleşim birimlerini hedefe koyan hücumları adeta katlanacak ancak buna paralel halk milisleri karşısında uğradığı askeri hüsran da bir o kadar artacaktı…   

Sürecek...

ÖNCEKİ HABER

Topraktan şiire Aşık Veysel

SONRAKİ HABER

Rusya ve İran’ın Suriye ihtilafları

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...