Wikileaks: Çamurlu rugby maçı yargıyı geriyor

WIkIleaks belgelerinde asker ve hükümet arasında Ergenekon ve Balyoz davalarıyla ortaya çıkan çekişme “çamurlu rugby maçına” benzetilirken, anayasa hazırlıklarına AKP’den katılacak üç kişiden biri olan Ahmet İyimaya’nın diplomatlarla yaptığı görüşmeye yer verildi. Belgelere göre İyimaya diplomatlardan ABD hükümetinin, AKP’nin yapacağı reformlara devlet desteği istemiş.

Türkiye’nin yakın geçmişinde yaşanan tarihsel olayların ABD diplomatik görevlilerinin bakışıyla değerlendirilmesini içeren Wikileaks belgeleri İnternet’e düşmeye devam ediyor. Son yansıyan belgelerden biri 22 Ocak 2010 tarihini taşırken, yayına 1 Eylülde verildi.

ABD Eski Büyükelçisi James Jeffrey imzalı telgraf, askerlerin sivil mahkemelerde yargılanmasının Anayasa Mahkemesi tarafından ilk reddi ve sonrasındaki Ergenekon davası üzerine görüşleri içeriyor. “Askere Sivil Yargı Reddedildi” başlıklı kablonun “Yorum” bölümünde şöyle denildi:
 “Bir tarafta asker ve laik müttefikleri ve diğer tarafta İslamcı sivil hükümet arasında uzun süreden bu yana devam eden ve giderek daha çamurlu hale gelen rugby maçı, ülkenin siyasi ve askeri liderliğinin dikkatini dağıtırken yargı sistemiyle diğer ulusal kurumları geriyor ve Türk halkının kutuplaşmasıyla tedirginlik olmasına neden oluyor. Mahkemenin (Anayasa Mahkemesinin) kararı, hükümetin insan hakları geçmişini iyileştirmek, AB standartlarıyla uyum sağlamak ve askeri yetkilileri sivil suçlar için sorumlu tutmak için 2009 yılında atmış olduğu en güçlü somut adımlardan birine zarar veriyor.”

‘SIRDAŞTAN OFF THE RECORD’

Kabloda, AKP milletvekili ve anayasa hazırlıklarında ön planda olan bir milletvekilinden bahsedilerek bu kişinin hem Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, hem de Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün “sırdaşı” olduğu belirtildi ve şöyle devam edildi:
“AKP Milletvekili İyimaya, hem Başbakan Erdoğan, hem de Cumhurbaşkanı Gül’ün yakın sırdaşı, 22 Ocakta bizimle yaptığı özel toplantıda, Anayasa Mahkemesinin (Askerlerin sivil mahkemelerde yargılanmasına ilişkin yasayı iptal etmesi) kararından alışık olmadık bir şekilde sarsılmıştı. Görüşmemizin ‘off the record’ olmasına tekrar ve tekrar ısrar ederken İyimaya mahkemenin ‘namlunun altında’ hareket ettiğine yönelik inancını dile getirdi. İyimaya kıdemli Genelkurmay yetkililerinin kanunu geçersiz kılmaları için baskıda bulunduklarını iddia etti, buna gerekçe olarak da askere karşı giderek yükselen güvensizliği ve Balyoz darbe iddialarını gösterdi. Mahkemenin oybirliğini özellikle kuşku verici buluyordu, birçok hakimin kararla mutabık olmadığını iddia ediyordu. Muhaliflerin korkutulmuş olduğunu çünkü isimlerinin askerce öğrenileceğini ve hayatlarının tehlikede olabileceğini söyledi. (Yorum: Genelkurmay kanuna kabul edildiğinden bu yana, sansasyonel Balyoz suçlamaları su üzerine çıkmadan çok daha önce samimi bir şekilde muhalifti.)”
İyimaya’nın “Ergenekon gibi askeri sanıklara karşı devam eden sivil mahkemeler aynen devam eder” sözlerine yer verilirken, “Kendisi temyizde davaların Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda bozulacağından endişe ediyordu” denildi. Kabloya şöyle devam edildi:
“İyimaya AKP için bir tek yol bulunduğunu söyledi –şayet demokratik reform programına devam etmeyi istiyorsa—anayasayı bir an önce değiştirmek. AKP parlamentoya bir iyileştirme paketini geliştirmeye çalışıyor. En önemli iki değişiklik 145’inci madde askerin sivil mahkemelerde yargılanması ve 69’uncu madde: Partilerin Meclis kararı olmadan kapatılmaması. AKP’nin referandum sürecini hızlandırma girişimleriyle diğer reformların da Anayasa Mahkemesi tarafından reddedilmesinden endişe duyuyor. O aynı zamanda AKP’ya karşı bir kapatma davası açılmasından da korkuyor. İyimaya AKP’nin demokratikleşme projeleri için USG’nin (United States Government) devlet desteğini istedi.” WIkIleaks belgelerinde asker ve hükümet arasında Ergenekon ve Balyoz davalarıyla ortaya çıkan çekişme “çamurlu rugby maçına” benzetilirken, anayasa hazırlıklarına AKP’den katılacak üç kişiden biri olan Ahmet İyimaya’nın diplomatlarla yaptığı görüşmeye yer verildi. Belgelere göre İyimaya diplomatlardan ABD hükümetinin, AKP’nin yapacağı reformlara devlet desteği istemiş.

Türkiye’nin yakın geçmişinde yaşanan tarihsel olayların ABD diplomatik görevlilerinin bakışıyla değerlendirilmesini içeren Wikileaks belgeleri İnternet’e düşmeye devam ediyor. Son yansıyan belgelerden biri 22 Ocak 2010 tarihini taşırken, yayına 1 Eylülde verildi.

ABD Eski Büyükelçisi James Jeffrey imzalı telgraf, askerlerin sivil mahkemelerde yargılanmasının Anayasa Mahkemesi tarafından ilk reddi ve sonrasındaki Ergenekon davası üzerine görüşleri içeriyor. “Askere Sivil Yargı Reddedildi” başlıklı kablonun “Yorum” bölümünde şöyle denildi: “Bir tarafta asker ve laik müttefikleri ve diğer tarafta İslamcı sivil hükümet arasında uzun süreden bu yana devam eden ve giderek daha çamurlu hale gelen rugby maçı, ülkenin siyasi ve askeri liderliğinin dikkatini dağıtırken yargı sistemiyle diğer ulusal kurumları geriyor ve Türk halkının kutuplaşmasıyla tedirginlik olmasına neden oluyor. Mahkemenin (Anayasa Mahkemesinin) kararı, hükümetin insan hakları geçmişini iyileştirmek, AB standartlarıyla uyum sağlamak ve askeri yetkilileri sivil suçlar için sorumlu tutmak için 2009 yılında atmış olduğu en güçlü somut adımlardan birine zarar veriyor.”

‘SIRDAŞTAN OFF THE RECORD’

Kabloda, AKP milletvekili ve anayasa hazırlıklarında ön planda olan bir milletvekilinden bahsedilerek bu kişinin hem Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, hem de Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün “sırdaşı” olduğu belirtildi ve şöyle devam edildi:
“AKP Milletvekili İyimaya, hem Başbakan Erdoğan, hem de Cumhurbaşkanı Gül’ün yakın sırdaşı, 22 Ocakta bizimle yaptığı özel toplantıda, Anayasa Mahkemesinin (Askerlerin sivil mahkemelerde yargılanmasına ilişkin yasayı iptal etmesi) kararından alışık olmadık bir şekilde sarsılmıştı. Görüşmemizin ‘off the record’ olmasına tekrar ve tekrar ısrar ederken İyimaya mahkemenin ‘namlunun altında’ hareket ettiğine yönelik inancını dile getirdi. İyimaya kıdemli Genelkurmay yetkililerinin kanunu geçersiz kılmaları için baskıda bulunduklarını iddia etti, buna gerekçe olarak da askere karşı giderek yükselen güvensizliği ve Balyoz darbe iddialarını gösterdi. Mahkemenin oybirliğini özellikle kuşku verici buluyordu, birçok hakimin kararla mutabık olmadığını iddia ediyordu. Muhaliflerin korkutulmuş olduğunu çünkü isimlerinin askerce öğrenileceğini ve hayatlarının tehlikede olabileceğini söyledi. (Yorum: Genelkurmay kanuna kabul edildiğinden bu yana, sansasyonel Balyoz suçlamaları su üzerine çıkmadan çok daha önce samimi bir şekilde muhalifti.)”

İyimaya’nın “Ergenekon gibi askeri sanıklara karşı devam eden sivil mahkemeler aynen devam eder” sözlerine yer verilirken, “Kendisi temyizde davaların Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda bozulacağından endişe ediyordu” denildi. Kabloya şöyle devam edildi:
“İyimaya AKP için bir tek yol bulunduğunu söyledi –şayet demokratik reform programına devam etmeyi istiyorsa anayasayı bir an önce değiştirmek. AKP parlamentoya bir iyileştirme paketini geliştirmeye çalışıyor. En önemli iki değişiklik 145’inci madde askerin sivil mahkemelerde yargılanması ve 69’uncu madde: Partilerin Meclis kararı olmadan kapatılmaması. AKP’nin referandum sürecini hızlandırma girişimleriyle diğer reformların da Anayasa Mahkemesi tarafından reddedilmesinden endişe duyuyor. O aynı zamanda AKP’ya karşı bir kapatma davası açılmasından da korkuyor. İyimaya AKP’nin demokratikleşme projeleri için USG’nin (United States Government) devlet desteğini istedi.” (Ankara/ANKA)