01 Ocak 2018 00:20

Üniversite 4

Fotoğraf: Envato

Paylaş

Cengiz Bektaş

Tüm yazıları

Üniversitelerde, doğal olarak, asıl önemli sorun öğrenci... Örneğin, varsa yurtları nasıl? Kaldıkları yerler nasıl?

Beni yıllar önce bir üniversiteye çağırdılar, bir tasarım için. Dediler ki “Bizim kimliğimiz yok.” Şaşırdım... Aman ne güzel bir bilinç... Bunun ayrımına varılmıştı demek…

Evet, bizim kimlik sorunumuz var...
Üç gün dolaştım üniversitenin içinde...
Yurtlara girdiğimde, inanın kendimi Almanya’daki toplama kampında sandım. Tel örgüler içine alınmış bir alanda, daha kapıdan girerken kız erkek ayrılıyorlardı. Üzerinde oturup, söyleşecekleri, tartışacakları bir duvar üstü bile yoktu... Sonra, Türkiye’de, öyle üniversiteler gördüm ki, öğretim görevlileri bile kadın erkek ayrı oturuyorlardı. Müzik dinlemeleri bile yasaktı... Böyle yetişen bir öğrenci nasıl demokrat olacak?

Sanırım sizler de biliyorsunuz, Halikarnas Balıkçısı Londra’daki British Museum Müdürlüğüne yazmış “Bizden söküp götürdüğünüz yontular Akdeniz’in mavi göğüne yakışır. Siz onları buradan koparıp götürdünüz, suç işlediniz.” Oradan yanıt gelmiş: “Verdiğiniz düşünce için teşekkür ede-riz. Onların bulundukları salonu maviye boyadık” diye...

Bizde yapıları alaca ulaca boyadık mı, önüne de 3-5 çiçeklik yaptık mı bir şey yaptık sanılıyor.

Üniversitedeki öğrenci en çok arkadaşı olan öteki öğrenciden öğrenir...

Harvard Üniversitesinin bir dekanı yıllar önce yayımladığı bir betiğinde yazmıştı bunu... Eğer öğrencilerin kendi aralarındaki ilişkiyi demokratik, uygar bir düzleme getiremezseniz üniversitedeki eğitimin bir yararı yok.

Çağrıldığım, sözünü ettiğim, o üniversitede kimliksizlikten yakınan rektöre sunduğum proje uygulandı sonra. Ağa Han Ödülü de aldı tasarımım, uygulanması...

***

Bu yazıda kendi alanımın bitim çizgilerini aşmamaya özen gösterdim ama aslında daha çok söyleyebileceklerim vardı.

Üniversite planlaması, fiziki planlamadan önce sosyal planlamadır. Toplumun geleceğinin planlamasıdır... Önemli olan demokrat, gerçekten düşünce özgürlüğü içinde söyleyeceğini susmayan, saklamayan, kimlikli, kişilikli insan yetiştirmektir.

Üniversitelerin sorunları ülkemizde öteki ülkelere göre daha da çoktur, zordur.
Üniversite öğrenim görevlisi, üyesi dostlar Türkiye’de üniversite öğrenimine buna hazır öğrencinin gelmediğine inanıyorlar. Doğru söze ne denir?

Aile içinde, orta eğitimde, baskı ile yetişmiştir öğrenciler. Soru sormaya alışkın değiller. Yalnızca “not tutuyorlar”.

Bunlar, Türkiye’deki hemen bütün üniversitelerde konuşmalar yapmış, öğrencilerin arasında bulunmuş bir kişi olarak kişisel saptamalarım...

Elbette her şey daha iyi olacak. Ama bunu başkaları bizim için yapıvermeyecekler. Biz yapacağız... Daha doğrusu genç kuşaklar yapacaklar. Elbette ki bir gün tersine yürümeye, yürütmeye çalışanlara “dur” diyerek...

YAZARIN DİĞER YAZILARI