24 Temmuz 2017 01:00

Çağdaşlık için

Fotoğraf: Envato

Paylaş

Cengiz Bektaş

Tüm yazıları

Yurt dışından gelerek Ankara’ ya yerleştiğim günlerdeydi. 1960 ların başları…

Aşık Veysel uğramıştı Ankara’ ya.’Halk Evleri Genel Merkezi’ nde onunla buluşulacaktı

Lise yıllarımda ben tanıtmıştım arkadaşlarıma onu… Bir halk bilgesinin sözlerini aktarmıştım onlara.

Elbette koştum onunla yapılacak toplantıya…

Aşık, doğru bildiği yolda konuştu benim dinlediğim sonraki konuşmalarında da bu konuşmasında da. Örneğin bir sözünü ilk duyduğumda bir tepki duymuştum önce. Sonra düşündüğümde bu sözlerinin de doğru olduğuna inandım. “Köylü milletin efendisidir.” Denmişti ya... Aşık diyordu ki, köylü bu günkü durumuyla milletin efendisi olamaz. Okumuş yazmış, aydınlanmış, bu ülkenin nimetlerinden yararlanmış kişiler, köylünün kendi düzeylerine gelmesi için ellerinden geleni yapmak sorumluluğundadırlar önce. Ancak ondan sonra konuşulabilir bunlar…

Bu sözlerin doğruluğu kaç kez doğrulandı toplumumuzda…

“Köylü milletin efendisidir.” Sözü yanlış anlaşılınca, aydın kesimi yan çizmeğe götürüyor.

Örneğin arabesk müzikte böyle olmadı mı? Arabeski de bir halk gerçeği gibi görmeğe kalkışmıştı kimileri. Savlar, tezler bile yazıldı bunun üzerine… Arabesk, topluma acı biberli gözyaşlarından başka ne getirdi? Kendini aydın sananlar, halka şirin görünmek adına, ona hak veriyor gibi davranmadılar mı? Nasıl bu denli ileriye gidebildiler?

Aşık, bütün bilgeliği ile gerçeği biliyordu elbette. İçinde yaşıyordu çünkü… Köy köy kent kent dolaşıp dile getirdi bunu. Halkın kendi müziği ile, kendi şiiriyle… Yine halkın anlayacağı dille…

Son günlerde kimileri, gene bu teraneleri bir başka türlü dile getirir oldular. ‘Halkla bağını koparmamak’ derken yanlış, anlamalara neden oluyorlar. Halkla bağı koparmamak, Aşık’ ın dediği gibi, onun çağdaşlığa ulaşması için elinden geleni yapmakla olur. Ona şirin görünmekle, onu doğru buluyor gibi görünmekle değil…

Mustafa Kemal’in sözlerini doğru anlamak, doğru yorumlamak gerekiyor. Onun halkçılığı, çağdaşlık yolunda ilerlemenin gerçekleştirilmesi içindi elbette bütün sözlerinden anlaşıldığı gibi… Türkiye vatandaşları arasında tam bir eşitlikten yanaydı. “Birlik” için önce, elden geldiğince ivedi, eşitlik, çağdaşlık sağlanmalıydı elbette. Aşık da bunun böyle anlaşılmasının altını çiziyordu…

Mimarlık alanında da dile getirdiğim hep bu oldu. Her aşamada ‘geleneğe eklenmek’ diyordum. Geleneğe eklenmek ancak çağdaşlıkla olanaklıdır. Yoksa 4-5 yüzyıllık çözümleri bu gün yinelemekle değil. Bütün yurt düzeyinde eşitlikle…

Geçen pazartesi, bir kültür korumacısını toprağa verdik. Bütün yaşamını bu yola vermiş bir sevgili dostu, bir mimarı… Besim Çeçener’ i… Kültür varlıklarımızın korunmaları için elinden geleni ardına koymayan değerli bir kişiydi. Son yıllarda tanık olduklarının acısına sanırım ancak dayanabildi.

YAZARIN DİĞER YAZILARI