Monsanto, Şilili çiftçiye tazminat ödeyecek

Geçtiğimiz ay Arjantin'de Monsanto'nun binlerce dönümlük arazi üzerinde kurmayı planladığı tohum fabrikasının mahkeme kararı ile engellenmesinin ardından tohum canavarı Monsanto'ya bir darbe de Şili'den geldi. Şilili çiftçi Jose Pizarro Montoya, Monsanto'nun Şili'deki dağıtımcı şirketlerinden ANASAC'ın ürününü kullandığı için zarara uğradığı gerekçesi ile açtığı davayı kazandı. Çiftçi, Monsanto'nun ürününü kullanan ve kendisini de kullanmak mecburiyetinde bırakan şirkete karşı açtığı davada 66 bin 582 dolar tazminatı hak kazandı. Şirketin karara itirazını da karara bağlayan bir üst mahkeme, ANASAC'ın tazminat ödemesi gerektiği kararını onadı. Kararın Latin Amerika'da Monsanto'nun tohumlarına karşı açılan davalarda kazanılan ilk dava olduğu belirtildi.

Çiftçi Pizzaro, 2008 yılında 33 hektar arazisinde Monsanto'nun mısır tohumlarını üretmek için yerel şirket ANASAC ile anlaştı ve kontrat imzaladı. ANASAC'ın, çiftçi Pizzaro'ya karşı yerine getirmesi gereken yükümlülükleri yerine getirmemesi ve Pizzaro'nun da genetiği ile oynanmış tohumları satamaması üzerine Pizzaro oldukça pahalı bir yöntem olan süreçte davayı kazandı. Dava sürecinin bitmesinden sonra basına konuşan Pizzaro, tüketicilere genetiği ile oynanmış ürünleri yememeleri uyarısında bulundu. Monsanto yetkililerinin davayı kaybeden ANASAC'ın kendileri ile bir ilişkisi olmadığını açıklamalarına karşın, ANASAC'ın Şili ve Peru'da Monsanto'nun ürünlerinin dağıtımı ile yetkili olduğu ve Monsanto'nun 19 milyon dolarlık tohum ekimi yaptığı bildirildi. Karayip adaları ve Latin Amerika ülkelerinde sık sık gösterilerle protesto edilen Monsanto son olarak yapılan protestolar sonucu Arjantin'de planladığı yeni üretime izin verilmemişti. Şili'de ise ülke çapında yapılan gösterilerde öğrenciler, bakır madeni işçileri ve yaşam alanı savunucuları da "Monsanto kanunları" olarak adlandırılan genetiği değiştirilmiş ürün tohumlarına izin veren tasarı, Şili'nin gıda egemenliğine gölge düşüreceği ve tüketicilerin sağlığına zarar vereceği gerekçeleri ile protesto edilmişti. Şili'de arı ve zombi kıyafetleri ile protesto edilen tasarıya göre tohumlar büyük üreticilerin tekeline geçecek ve onlar izin verdiği ölçülü kullanılacak. Monsanto birçok ülkede çevrecilerin ve çiftçilerin hedefinde. Şirket tüm dünyaya GDO'lu ürünlerini genişletmeyi amaçlıyor.

MONSANTO NE YAPIYOR?

Monsanto'nun hızla dünyaya yaydığı genetiği ile oynanmış tohumları zehirli pestisitlerle birleşince tek bir ürün dışında hiçbir şey yetişmeyen ve dünya çapında giderek yaygınlaşan "monokültür"lerin oluşmasına yol açıyor. Monsanto'nun bulunduğu ülkelerde genetik müdahaleye uğramış soya ve mısır ektiği alanda suyu, toprağı ve yaşayan tüm canlıları zehirliyor. Şirketin kendi ürettiği ve pazarladığı böcek ilaçları ile biyo-çeşitliliği de hasara uğratırken, bilim insanlarına göre ise on sene içinde toprak tamamen ölüyor. Üretim yapılan çevrede yaşayanlar arasında kanser de olağanüstü hızla artıyor ve çok sayıda bebek de, çeşitli ölümcül hastalıklar ve sakatlıklarla doğuyor.

Tüm bunların dışında Monstanto, devamlılığını sürdürmek için kanun dışı yollara da başvuruyor. Yerel yatırımcılarla anlaşmalar yapıp bölgede yaşayan insanları ve hayatı zorla yerinden ediyor. Yasaları düzenleyerek, dava açarak, zorla satın alarak, köylülerin çiftliklerini kundaklayarak, özel güvenlik ve polis sayesinde karşı çıkanları kaçırıp onlara işkence ederek, insanların evlerine saldırarak yıldırmaya çalışan Monsanto, Türkiye'de de yatırımlarına 1997'de tarım ilacı ile başladı. 1998'de Cargill'in tohum bölümünü satın alarak faaliyet alanını genişletti. Bugün Bergama, Çanakkale, Antakya ve Mustafakemalpaşa'da yapılan üretim, 54 bin metrekarelik alanda kurulu olan Mustafakemalpaşa Fabrikası'nda işleniyor. Mustafakemalpaşa'da 135 kişiyi istihdam eden Monsanto, Türkiye genelinde 150'ye yakın bayisiyle 1500'den fazla sözleşmeli çiftçi ile çalışıyor.  (DİHA)