Gary Lineker neden BBC’yi bıraktı?

Londra —  Gary Lineker, İngiliz futbolunun efsane futbolcularından biri. Futbol kariyerini sonlandırdıktan sonra, çeşitli kanallarda futbol yorumculuğu yaptı. ITV televizyonunda yayımlanan Premier Lig maçlarının sözleşmesi bittiği zaman BBC devreye girdi ve yeni sözleşme imzaladı. BBC aynı zamanda Gary Lineker ile de sözleşme yaparak, “Match of The Day-Günün Maçı” programının sunucusu olarak işe aldı.

1999 yılında yapılan sözleşme, 2024-25 sezonunun son hafta maçlarının ardından pazar günü sona erdi. Son kez programı sunan Lineker, yer yer duygusal anlar yaşasa da BBC ile daha fazla yola devam edemeyeceğini de ifade etti. Lineker’ın ayrılma sebebi dillendirilmese de asıl sorun Lineker’ın ekranda fikirlerini ifade etmesi ve bundan dolayı da BBC ile yaşadığı çatışmalar olduğu biliniyor.

Birleşik Krallık halklarının vergileri ile yayın yapan BBC, sık sık “tarafsız yayıncılık” ilkelerine uyup uymadığı konusunda tartışmaların merkezinde yer alıyor. Özellikle Filistin konusunda büyük eleştirilerin hedefinde olan BBC’nin İsrail’e açık desteği eleştirilere neden oluyor.

Sadece Filistin halkının katledilmesinin üzerini örtmekle kalmayan BBC’nin, ülkedeki grevci işçiler aleyhine yayın yapması, açlık ve yoksulluk çeken çocukları görmemesi, göçmen karşıtı yayınlar yapması da sık sık eleştiriliyor.

‘Çocuklar aç yatağa gitmesin’

Lineker örneği, BBC’nin çalışanlarına yaklaşımını anlamak için iyi bir örnek. Kurumun yanlı ve hükümet lehine yayınları, İngiltere’nin dış politikasına paralel programları hep eleştirildi. Yoğun eleştirilere rağmen politikasını hiç değiştirmedi. Çalışanlarından da bunu yapması istendi. Yer yer bazı muhabirler ve programcılar bu yaklaşımı delip gerçekleri kamuoyuna anlatmaya çalıştıysa da, BBC yönetimi o çalışanları her zaman cezalandırdı. Kadın çalışanların hâlâ erkeklerden daha az ücret alması da BBC ile birlikte sık anılan bir problem olarak ortada duruyor.

Lineker, arada bir fikirlerini açıktan ifade eden programcılardan. Örneğin, pandemi döneminde aç kalan çocuklara yiyecek temin eden Manchester United oyuncusu Marcus Rushford’a ilk destek verenlerden oldu. Rushford, hükümetin çocuklarımızı doyuramadığı eleştirisi yapıyordu. Birçok kulüp, futbolcu ve teknik direktör de bu kampanyaya açıktan destek verdi. Lineker de destekledi ve çağrılar yaptı. Bu durum hükümetin ve BBC yönetiminin hoşuna gitmedi.

‘Hükümetin göçmen dili 30’ların Almanyası gibi’

Lineker ile BBC arasında en büyük kavga mart 2023’te yaşandı. Dönemin Muhafazakar Parti iktidarı, bir kez daha göçmenleri politik malzeme olarak kullanmaya başlamıştı. O kadar ırkçı ve saldırgan bir dil kullanılıyordu ki, ortalama demokrat bir insanın tahammülünü zorluyordu. Başta Suriyeli ve Afgan göçmenler olmak üzere, Afrika ve Ortadoğu’dan gelen göçmenlerle ilgili saldırgan bir dil kullanılıyordu ve hükümetin bu dilini de BBC aktarıyordu.

Lineker kendi sosyal medya hesabından bir paylaşım yaptı. Paylaşımda, hükümetin göçmenlerle ilgili dilinin 1930’lardaki Hitler Almanyası ile aynı olduğunu söylüyordu. Zaman kaybetmeden harekete geçen BBC yönetimi, Lineker’ın işine son verdi. İfade özgürlüğü ayaklar altına alınmıştı ve BBC çalışanları buna tepki gösterdi.

Hafta sonu oynanan maçlarda görev alacak sunucudan kameramanlara, canlı yayın çalışanlarından yorumculara, ses, ışık ve diğer işçilere kadar hepsi Lineker lehine iş bıraktı. Premier Lig tarihinde ilk kez maçlar, sadece görüntüsü verilerek yayımlandı.

Bu büyük bir etki yarattı. BBC geri adım atmak ve masaya oturarak Lineker ile anlaşmak zorunda kaldı. Lineker işe geri alındı ve iş bırakan diğer işçiler de işbaşı yaptı. BBC yönetimi, o andan itibaren Lineker ve ekibini hedefe koydu. Yeni bir sözleşme dayattı. Çalışanlarının sosyal medya hesaplarından politik yorum yapmasını istemedi. Bunu hâlâ dayatıyor.

‘Bir aptallık yaptıklarını anladılar’

Daha sonra Lineker, verdiği bir röportajda, BBC yönetiminin bir aptallık yaptığını anladığını ve bundan pişman olduklarını söyledi. 26 yıllık işine son vermenin kolay olmadığını söyleyen Lineker, politik fikirlerin açık ve özgür bir şekilde ifade edilmesinin önemli olduğunu da belirtiyor.

Lineker, sanıldığı gibi ne emekli oldu ne de sözleşmesi bittiği için BBC’yi bıraktı. Lineker, BBC’nin yanlı yayınlarına kafa tuttuğu ve yönetimle kavgalı olduğu için ekrana veda etti.