Adalardaki yolların yaya statüsünün kaldırılması tepkilere neden oldu

Dünya Mirası Adalar tarafından yapılan açıklamada Adaların yollarının yaya yolu olmaktan çıkarılmasına tepki gösterilerek yayalar ve bisikletlerin toplu taşıma aracının iki tarafındaki dar şeritlere mahkum bırakıldığı belirtildi. Açıklamada Adalar İlçesindeki bütün yolların yaya yolu olarak yeniden ilan edilmesi talep edildi.

Sahip oldukları tarihi, kültürel ve doğal mirasını korumak üzere Adalar’ın 1984 yılında SİT alanı ilan edildiği belirtilen açıklamada; “Akabinde Koruma Kurulu kararı ile adaların yolları “yaya yolu” olarak kararlara geçmiştir. Bu karar, sevindirici bir şekilde, geçtiğimiz 6 Şubat 2020 tarihinde, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Koordinasyon Merkezi UKOME tarafından alınan “Adalar İlçesinin bütün yollarının yaya yolu olarak ilan edilmesi” kararı ile pekiştirilmiştir” denildi.

“ADA YOLLARININ YAYA YOLU STATÜSÜNÜN DEĞİŞTİRİLMESİNİ YANLIŞ BULUYORUZ”

23 Temmuz’da UKOME tarafından 6 Şubat’ta verilen kararın kaldırılarak Adaların yollarının yaya yolu olmaktan çıkarıldığı belirtilen açıklamada şöyle denildi; “İBB araçlarını hizmete sokmayı sağlamak için geliştirildiği anlaşılan bu yöntemin sonucu olarak Ada yollarının yaya yolu statüsünün değiştirilmesi  kararını, doğuracağı olumsuz sonuçlar bakımından yanlış buluyoruz. Aynı zamanda, Türkiye’de henüz üzerinde çalışılarak mevzuata yansıtılmamış olan ‘yaya yolu’ kavramını ulaşım çözümlerinde sürdürülebilir bir yaklaşım olarak Adalar ölçeğinde geliştirerek tüm Türkiye’nin hizmetine sunma fırsatının da bu karar ile kaçırıldığını düşünüyoruz. Oysa İBB tarafından bir sene önce, Ağustos 2019’da Büyükada’da düzenlenen 1. Ulaşım Çalıştayı sonucunda tüm katılımcıların ortaklaştığı konulardan birisi adalarda yaya kültürünün geliştirilmesinin önemiydi. İBB ‘İstanbul’da yaşayamadığımız yaya kültürünü adalarda yaşatalım, yayanın her türlü rahatlığını en iyi şekilde örneklendirebileceğimiz bir yer olsun istiyoruz Adalar’ diyerek hedefini belirlemişti.”

Adalar genelinde kültür mirasının korunması ve kullanılması konularında 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun geçerli olduğu vurgulanan açıklamada, Koruma Kurulu üyelerine, Adalar İlçesi Belediyesine, İBB Ulaşım, Şehir Planlama ve Kültür Varlıkları Daire Başkanlıklarına şu uyarılarda bulunuldu; “Adaların yollarının yaya yolu kalması Adaların günümüze kadar gelebilmiş tarihi kentsel dokusunun, eşsiz mimari mirasının, peyzaj değerlerinin, adaların üçte ikisini kaplayan ormanlarının ve ekolojisinin, korunabilmesi için kilit öneme sahiptir. Yaya yolu statüsünü kaldırmak Adaları miras değerlerini çoktan yitirmiş herhangi bir İstanbul İlçesine benzetecek, kimliksizleştirecek, elle tutulamayan mirası olarak addedebileceğimiz benzersiz atmosferini ve yaşam biçimini kaybetmesine neden olacaktır. Adalar’da yolların yaya yolu yerine kapsamına yaya yolu kavramını dahil etmeyen Karayolları Trafik Kanunu ile düzenlenmesi çözüm değil, Adalar için sonun başlangıcı anlamını taşımaktadır.”

ULAŞIMDA ELEKTRİKLİ ARAÇLAR DEĞİL YAYA MERKEZE ALINMALI

Adalar ilçesindeki bütün yolların yaya yolu olmasının yolların sadece yayalar tarafından kullanılacağı, başka taşıtların kullanamayacağı anlamına gelmediğine işaret edilen açıklamada; “ ‘Yaya yolu’ nitelemesi, yollarda yayaların önceliğe sahip olduğu, tüm diğer taşıtların yayaya göre kendilerini hizaya sokacakları manasını taşımaktadır. Adaların yollarını yayaya göre düzenleme fikri, Adaların ulaşım ihtiyaçlarının çözümünde mihenk noktası olarak elektrikli araçları değil yayayı almak demek. Bu suretle adalara has yaşam ritminin, mekanla temas biçiminin korunabilmesi söz konusu olacaktır. Yayanın öncelik alındığı bir ulaşım yaklaşımında taşıtların hangi durumlarda yayalardan ayrılması gerektiği, hangi durumlarda birlikte huzur içinde harekete devam edebilecekleri detayları ile çalışılır ve çözülebilir” denildi.

“YAYANIN HÜKMÜ KALMAMIŞTIR”

Bugün Adalarda karşı karşıya olunan durumun ise, elektrikli araçları yaya ve bisikletlerden ayıran bir çeşit metrobüs sistemi olduğu ve yayalar ve bisikletlerin toplu taşıma aracının iki tarafındaki dar şeritlere mahkum bırakıldığı vurgulanan açıklamada şöyle denildi; “Yayanın hükmü kalmamıştır. Bu vahim karardan acilen geri dönülmesini ve ada yollarına çakılan ve dizilen tüm bariyerlerin kaldırılmasını talep ediyoruz. Hedefimiz yayanın öncelikli olduğu bir arada hareket edebilen bir ulaşım sistemini hayata geçirmek olmalıdır.  Talebimiz, Adalar İlçesindeki bütün yolların yaya yolu olarak yeniden ilan edilmesi, bundan sonra devam edeceğini umduğumuz Adalar ulaşım planlaması çalışmalarında ‘yaya yolu’ yaklaşımının üzerinde çalışılarak yaya-öncelikli bir ulaşım sistemi yaklaşımının mevcut Karayolları Trafik Kanunu ve ilgili mevzuatına dahil edilmesinin sağlanması ve böylelikle Adalar gibi Türkiye’nin yavaş yaşam kültürünü devam ettirmek isteyen başka beldelerinde de uygulanabilir bir politikanın kazandırılmasıdır.”

“BİREYSEL ELEKTRİKLİ ARAÇ KULLANIMI YASAKLANMALI”

Adalarımız için en büyük tehlikelerden birisinin de bireysel akülü araçlar olduğu ifade edilen açıklamada; “23 Temmuz UKOME kararları arasında yer alan, ‘Kamu kurum ve kuruluşlarının ihtiyaçları ve istisnalar dışında bireysel elektrikli araç kullanımının yasaklanması’ kararının ivedilikle uygulanmasını talep ediyoruz. İBB, söz vermiş olduğu 2. Ulaşım Çalıştayı’nı ivedilikle toplayarak bireysel akülü ulaşım araçlarını ortaya çıkartan ulaşım ihtiyaçlarını Adaların sürdürülebilir korunması hedefiyle çözecek yaklaşımları adalılarla birlikte geliştirmelidir. Bu sefer, adalıların demokratik katılımının gerçekten sağlandığı, müzakere süreçlerinin işletildiği ve alınan kararların uygulanmasının sağlandığı bir çalıştay hedeflenmeli ve böylece kararların tepeden yerele empoze edilmesi şeklindeki uygulamaya son verilmelidir.

Adalarımızın yollarını yayalar olarak, bisikletlilerle ve hatta belirli ihtiyaçlara yönelik geliştirilmiş ulaşım çözümleriyle birlikte, belki bir gün atlarımızla, huzurla kullanmak istiyoruz. Çünkü bir yerlere aceleyle varmaya çalışmıyoruz; çünkü şehirde yaşamıyoruz; çünkü bazı yerlere gitmesek de varlıklarını hissetmek yetiyor; çünkü adalılar, dedelerimiz, onların önceleri, annelerimiz, o çok sevilen adalar atmosferini yaratmışlar, onların izinden biz de yürüyelim, bu geleneği sürdürelim, geleceğe bırakalım istiyoruz. Yaya ölçeğine göre ulaşımı düzenlemeyi başarırsak adaları da koruruz hem de tarihe geçeriz. Bu fırsatı kaçırmayalım!” denildi. (HABER MERKEZİ)

“Adalar’da atlarla yan yana olabileceğimiz seçenekler yaratılmalı”

Adalar'da elektrikli araçların kullanım ücreti 12 lira olarak belirlendi