20 Mart 2020 09:00

TTB Başkanı'ndan çağrı: Bilgi değil, bilgisizlik panik getirir, bilgileri saklamayın

“Singapur, Güney Kore, Japonya olma şansını kaçırdık. İtalya olmayalım” diyen TTB Başkanı Sinan Adıyaman, insanların önlem alabilmesi için vakaların yerlerinin açıklanması gerektiğini söyledi.

Fotoğraf: Sercan Küçükşahin / AA

Paylaş

Meltem AKYOL
İstanbul

Sağlık Bakanının Türkiye’deki ilk koronavirüs vakasını duyurmak üzere kameraların karşısına geçmesinin üzerinden tam 9 gün geçti, açıklamaya göre ilk vaka 10 Mart’ta görüldü. Aradan geçen zamanda vaka sayısı katlanarak arttı.

Peki bugün ne durumdayız, alınan önlemlerle salgının önüne geçilebilecek mi, sağlık sistemi daha kötüsüne hazır mı? Dahası bizi bundan sonra ne bekliyor… Bütün bunları Türk Tabipleri Birliği (TTB) Başkanı Prof. Dr. Sinan Adıyaman ile konuştuk.

10 günde vakalardaki artışa dikkat çeken Adıyaman, Tayvan, “Singapur, Güney Kore, Japonya olma şansını kaçırdık. İtalya olmamak için öneriler dikkate alınmalı” dedi. Bilgileri açıkladıklarında hedef haline getirildiklerini belirten Adıyaman, “Bilgi değil, bilgisizlik panik getirir, bilgileri saklamayın. Pozitif vakalar hangi ilde, cinsiyetleri yaşları ne. Bunların açıklanması lazım ki insanlar önlem alsın, izole olsun” dedi.

TÜRKİYE BUNA HAZIRLIKSIZMIŞ

Türkiye’de şu anda açıklanan 359 vaka olduğunu hatırlatan Adıyaman, ilk etapta Çin ile Türkiye arasında, arkasından İran ile uçuşların durdurulmasının olumlu adımlar olduğunu söyledi. Adıyaman şöyle konuştu: “Ama yurt dışından gelenlerin önlem alınmadan evlerine gitmesi, sonradan karantinaya alınanların karantina koşulları... Bugün bakıyoruz dünyada ilk vaka 2 ay önce görüldü, son bir aydır durum malum. Biz TTB olarak test meselesini ilk vakalar dünya genelinde yayılmaya başladığında gündeme getirdik, ama dinletemedik. İstanbul'da bile bir tek merkezde test yapılıyor, yapmayın dedik, şimdi bakan sayıların arttığını, üniversite hastanelerinde de test yapılmaya başlandı. Maçların durması-ertelenmesi gerektiğini söyledik. Önce seyircisiz oynanmasına karar verildi, yine uyardık, ‘tamam seyirci gelmiyor ama insanlar kahvelerde toplanıp izliyor’ dedik. İşte daha dün durduruldu. İbadetlerin toplu yapılmaması gerektiği konusunda uyardık. Geçen hafta cuma namazı yine toplu kılındı, bugün ilk defa cuma namazları toplu kılınmıyor.

Türkiye'de lokantalar, pastaneler hâlâ açık. Dün bir genelge çıktı 1 metre mesafe olacak masalar arasında diye. Şimdi gelinen aşamada bakıyoruz, Türkiye buna hazırlıksızmış.”

"TÜRKİYE’NİN YÜZDE 40-50’Sİ BU VİRÜSLE TANIŞABİLİR"

Hastaların yüzde 80’inin virüsün kendisine bulaştığını bilmediğinin altını çizen Adıyaman, “Çünkü hafif semptomlarla geçiriyor hastalığı. Bu kişiler hasta olduğunu da bilmiyor, durumları ağır olmadığı için. Ama diğer insanlara bulaştırmaya devam ediyor. Bu fotoğraflara bakılarak hazırlanan bilimsel-matematiksel senaryoya göre Türkiye'nin yüzde 40’ı 50'sinin bu virüsle tanışabileceği söyleniyor. Biz birtakım uyarılar yaptığımız zaman hedef gösteriliyoruz ama biz bu uyarıları paniğe kapılalım diye yapmıyoruz. Bulaşı zincirinin kırılması gerekiyor, yoksa bunun bir tedavisi yok” dedi.

"TEST YAPIN, TEST YAPIN TEST YAPIN…"

Başından beri test konusunda ısrarlarının da bu nedenle olduğunu söyleyen Adıyaman, “Dünya Sağlık Örgütü Başkanı da bunu söyledi ‘test yapın, test yapın, test yapın’. Bunu neden yapıyoruz, hasta tespit edin, karantinaya alın, izole edin, ayırın yani. Bakın Güney Kore örneği veriliyor, orada günde 20 bin test yapılıyor. Vakaları tespit edersek bulaştırmalarını engelleriz, bunu da test yaparak anlarız. Biz TTB olarak önerdik, test tekniği olarak daha hızlı testler var, sahte negatif çıkma olasılığı yüksek olsa da bir ön eleme olarak bunların mutlaka yapılması gerektiğini söyledik. Gelinen aşamada bakanlık bizim dediğimiz noktaya geldi. Söylemde bu durumda ama uygulamada ne durumdayız, inanın ben de bilmiyorum” diye konuştu.

"POZİTİF VAKALAR NERELERDE, AÇIKLANMALI"

Pozitif vakaların hangi illerde olduğunun açıklanması gerektiğini söyleyen Adıyaman, “Biz ne diyoruz illeri açıklayın, testleri pozitif çıkan hastalar hangi illerde açıklayın, isimlerini, T.C. kimlik numaralarını, adresini açıklayın demiyoruz ki. Hastalığın yayılmasını engellemedeki en önemli unsur yayılmasını engellemek, bulaşı zincirini kırmak. Bunun yolu da izolasyondan, teması kesmekten geçiyor. İnsanlar hastalığın nerede olduğunu bilirlerse kendi tedbirlerini alabilirler” ifadelerini kullandı.

SAĞLIKÇILARIN SAĞLIĞI BOZULURSA TOPLUM SAĞLIĞI DÜZELMEZ

Profesör Cemil Taşçıoğlu'nun ardından, Profesör Bülent Tutluoğlu da virüse yakalandı. Her iki vaka da sağlık çalışanlarının çalışma koşullarını ve ekipman eksiklerini yeniden gündeme getirdi. Adıyaman şunları söyledi: “Sağlık emekçilerinin ekipmanlarının tamamlanması lazım, hastane organizasyonlarının çok iyi yapılması lazım. Sağlık çalışanlarının eksiklerinin giderilmesi gerekiyor. Eğer onların sağlığı bozulursa toplum sağlığı düzelemez.”

ÖNLEMLERİ SIRALADI: GÜNEY KORE OLMA ŞANSINI KAÇIRDIK, İTALYA OLMAYALIM

Adıyaman “Singapur, Güney Kore, Japonya olma şansını kaçırdık. İtalya olmamak için öneriler dikkate alınmalı” diyerek yapılması gerekenleri ise şöyle sıraladı:

Mutlaka teması kesmeliyiz, bu çok önemli. Sağlık meslek örgütlerinin, bakanlığın uyarılarına uymalıyız.
Halkımızın, vatandaşların bizlere yardımcı olması gerekiyor. Mecbur kalmadığım sürece Aile sağlığı merkezlerine, toplum sağlığı merkezlerine, acil servislere, polikliniklere lütfen gitmeyin. Çünkü şu anda gerçekten bir salgın vardı ve sağlık emekçilerinin O salgınla ilgilenmesi gerekiyor.
10. güne geldik, kaygılar giderek artıyor. Salgın hızını yavaşlatmamız gerekiyor. Bunun için semptom vermeyen hastaların bulup izole etmemiz gerekiyor. Bu nedenle test sayısının artmalı.
Lokantaların kapatılması gerekiyor, masaların arasına 1 metre mesafe koymak çözüm olamaz.
Birazcık Türkiye'nin şalteri indirmesi gerekiyor, 3 hafta 1 ay çok önemli. Gerçekten çalışması gereken yerler var, buralardaki çalışma şartlarının gözden geçirilmesi, önlem alınması gerekiyor. Onun dışında mümkün olan yerler kapatılmalı. AVM’ler örneğin, kapatılmalı.