02 Aralık 2019 06:10

Psikolog Deniz Sevimli: Kriz, yalnızlık ve korku kültürü intiharları tetikliyor

Siyasi iktidarın korku kültürü oluşturarak, bireylerde yalnızlaşma duygusunu hakim kılmaya çalıştığını söyleyen Psikolog Deniz Sevimli, çözümün örgütlü dayanışma olduğunu söyledi.

Psikolog Deniz Sevimli | Fotoğraf: MA

Paylaş

Mevcut iktidarın korku kültürü oluşturarak, bireylerde yalnızlaşma duygusunu hakim kılmaya çalıştığını ifade eden Psikolog Deniz Sevimli, yaşanan intiharlarda yalnızlaşma duygusunun egemen olduğuna dikkati çekti.

Derinleşen ekonomik krizle birlikte son dönemde bireysel ve toplu intihar vakaları yaşandı. Mezopotamya Ajansından Naci Kaya'ya konuşan Psikolog Deniz Sevimli değerlendirmelerde bulundu.

Türkiye’de süreğen halinde bir ekonomik krizin yaşandığını söyleyen Sevimli, insanlarında da krizden sosyolojik ve psikolojik olarak etkilendiğine dikkat çekti. Krizin ilk psikolojik belirtisi olarak bireylerde anksiyete (kaygı) bozukluğu oluşturduğunu söyleyen Sevimli, anksiyetenin en önemli unsurunun negatif olasılık olduğunu belirterek, "Bireyler, iş bulamama kaygısı içine girer. İşi olan bireyde işten çıkarılma kaygısı ile birlikte korku, öfke, şüphe ve nefret gibi birtakım duygular baş gösterir. Ailenin geçimini sağlayan bireylerde bu duygular daha baskın olur" dedi.

"YALNIZLAŞAN BİREY UMUTSUZLAŞIR"

Bireylerde oluşan anksiyete iyi bir şekilde yönetilmediğinde depresyonlara neden olacağını vurgulayan Sevimli, "Depresyonla birlikte bireyde içe dönme ve kendini sorgulama evresi başlar. İçe yönelen birey yalnızlığından umutsuz duygulara kapıldığında ise intihar etme duygusu egemen olur" diye ifade etti.

"ÇÜRÜMÜŞLÜĞÜN YANSIMASIDIR"

Son zamanlarda yaşanan toplu intiharların ciddi bir mesele olduğunu kaydeden Sevimli, şöyle devam etti:

"Daha önceki dönemlerde de krizden dolayı bireysel intihar vakaları ile karşılaşılıyorduk. Zaten intihar dediğimiz şey bireysel bir karardır. Fakat son süreçte gördüğümüz şey, bireylerdeki depresif krizin ve bu krizden bir şey yapamama huzursuzluğu toplu intiharlar gerçekleşiyor. Muhtemelen birey ‘ben öldükten sonra bunlar ne yapacak en iyisi birlikte yaşamımıza son verelim’ düşünce hali ile hareket ediyor. Yani intiharı bireyler kuruluş olarak görebilir ama toplu yapılan intiharlarla birlikte intihar, toplu olarak kurtulmaya dönüşmüş durumda. Bunun sebebi ise ekonomik kriz ve toplumsal dayanışmanın yoksunluğundan kaynaklanan toplumsal çürümüşlüğün yansımasıdır"

MODERNLEŞMENİN İNTİHARLARA ETKİSİ

Yaşanan intiharların birlikte yaşama kültürünün ne kadar tahrip edildiğinin göstergesi olduğunu ifade eden Sevimli, yaşanan toplu intiharların modernleşmenin etkisinden gelen yalnızlaşma düşüncesinin de etkisi olduğuna dikkat çekerek, "Birey, modernleşme ile birlikte insanlığın en büyük korkusu olan yalnızlıkla karşı karşıya geldi. Yalnızlaşan birey kendini bir yere ait his etmediğinde doğalığında bireysel intihar düşüncesi hakim oluyor. Bunun bir tık ötesi ise toplu intiharlardır” diye konuştu.

"İNTİHAR VAKALARI YAYGINLAŞTI"

Toplumun genel psikolojik değerlendirilmesine bakıldığında intiharların çeşitlenerek devam edebileceği kaygısı taşıdığını söyleyen Sevimli, “Türkiye’nin genelinde binlerce kişinin ekonomik krizden kaynaklı intihar ettiğine ilişkin vakalar mevcut. Bahsettiğim vakalar hastaneye kayıtlarında olan vakalar. Birde hastaneye gitmeyen birçok bu tarz vaka olduğunu biliyoruz. Bu vakaların birçoğu psikolojik nedenlerle gerçekleşen vakalar ama bu vakaların temel nedenine baktığımızda ekonomik krizin etkisinden kaynaklandığını biliyoruz” ifadelerini kullandı.

"BASKI KÜLTÜRÜ İNTİHARI TETİKLİYOR"

Siyasi iktidarların "toplumu daha iyi yönetebilmek" için baskı mekanizmasını kullandığını ve baskı mekanizmasını da topluma korku salmak için kullandığını ifade eden Sevimli şunları belirtti:

"Toplumdaki haksızlıklara karşı hakkını arayanlar başında hep sopa görüyor. Bu sopa baskı aracıdır ve korku salar. Bireyler korkuyu yenebilmek için örgütlenmeler yapar. Örgütler vardır ama pratik anlamda bir şey yapmıyor ya da uzun süreden beri bir zamanım elde etmemişse; insanların artık örgütlülüklere de çok fazla inancı kalmamış olabilir. Bu neyi getiriyor; bireyin yalnızlaştırmasını derinleştiriyor ya da birini haklı buluyorsunuz ama o kişiler terörist ilan ediliyorsa otomatik olarak sizde terörist ilan edilirsiniz diye kendinizi geri çekiyorsunuz. Bu durum Türkiye’de mevcut iktidarla ortaya çıkan bir durumdur"

SİSTEM DAYANIŞMA GÜCÜNÜ DAĞITTIĞI İÇİN İNSANLAR YALNIZLAŞIYOR

Birçok insanın haksız yere işinden atılması, cezaevine girmesi toplumda bir korku kültürünü oluşturduğunu dile getiren Sevimli, "Korku kültürü de geliştiğinde de insan örgütlenme veya toplumsal dayanışmanın dışına çıktığında yalnızlaşmaya başlar, yalnızlaşma depresyonun başlangıcıdır. Yalnızlaşan bireylerde intihar duygusu kendiliğinden gelişir. Bu intihar vakalarına ilişkin ciddi anlamda farklı araştırmalar yapılması gerekiyor. Çünkü bu son süreçte yaşatılan korku kültürü ile birlikte mücadele etmek tek başına yapabileceğin bir şey değildir. Sistem dayanışma gücünü de dağıttığı için insanlar yalnızlaşmaya başlıyor. Yalnızlaşmada beraberinde bu tarz psikolojik etkiler ortaya çıkarıyor" diye konuştu.

Korku kültürünün egemen olmasından dolayı sadece intihar vakalarının olmadığını birçok farklı ruhsal sıkıntıya da neden olduğunu aktaran Sevimli, "Bugün hastanelere gittiğimizde anti-depresyon ilaçlarının çok yoğun bir şekilde verildiğini görüyoruz" dedi.

"DAYANIŞMA ÖNÜNE GEÇEBİLİR"

İntiharların önüne geçmenin, yurttaşların yalnızlık duygusundan çıkmasıyla mümkün olacağının altını çizen Sevimli, yalnızlıktan da ancak toplumsal dayanışma örgütleri ile sağlanabileceğini kaydetti. Sevimli, "Yalnızlıktan kurtulmanın ilacı örgütlü dayanışmadır. Bu dayanışma dernek, mahalle, parti, sivil toplum örgütleri, demokratik kitle örgütleri olabilir. Bu tarz örgütlenmeler, sosyal olarak örgütlenmeyi güçlendirir. İntiharların önüne geçmek için bundan başka çare yoktur" diye konuştu. (İstanbul/MA)