Gezi Parkı direnişinin zaman tüneli (Gün gün dakika dakika yaşananlar)
Yaygınlaşmasında sosyal medyanın önemli etkisi olan Gezi Parkı direnişinin zaman tüneli nasıldı?
Taraftar grupları, Gezi Parkı'ndaki eyleme destek amacıyla Taksim Meydanı'na yürüdü - 8 Haziran 2013 | Fotoğraf: Onur Çoban/AA
Mithat Fabian SÖZMEN
İstanbul
Türkiye siyaseti ve medyası üzerinde derin etkilere ve ciddi değişimlere neden olan Gezi Parkı direnişinin mecrası parkın Beyoğlu, Kurtuluş, Maçka, Dolapdere, Tarlabaşı, Gümüşsuyu, Beşiktaş’a uzanan çıkış noktaları kadar sosyal medyaydı da. O dönem Türkiye’de yeni yeni yaygınlaşan sosyal medya araçlarının bu “büyüme” serüvenine katkıda bulunan direniş, eylemleri görmezden gelen ya da çarpıtmaya çalışan ana akım medyaya artık işinin o kadar kolay olmadığını gösterdi. Hareketin birçok sloganı özellikle Twitter’da yapılan paylaşımlardan ilham alıp yayılırken, bu durum iktidarı da bu yönde önlemler almaya itti.
AKP’nin Gezi Parkı’nı yok edip buraya dönemin siyasi kimliğini dışa vuran “İnşaat ya resulullah” sloganında olduğu gibi AVM/Topçu Kışlası dikme niyetiyle 2013’ün ilk günlerinden itibaren gündeme gelmeye başlayan itirazlar, mayıs sonu itibarıyla “Gezi Parkı eylemleri” olarak anmaya başladığımız ve sonrasında parkı, İstanbul’u da aşarak tüm ülkeye yayılan “Haziran direnişi”ne dönüştü.
Peki eylemlerin tüm yurda yayıldığı ve ölüm haberlerinin gelmeye başladığı haziran ayına kadar Gezi Parkı eylemlerin zaman tüneli (timeline) nasıldı?
İlk olarak mayıs ayının da öncesine, iktidarın Gezi Parkı’na yönelik iştahının kabardığı dönemlere gidelim ve 2 Haziran'a kadar uzanalım.
10 MART 2013
Hürriyet Yazarı Tufan Türenç ilk tepkiyi gösterenlerden biri: Sırada Taksim'deki Gezi Parki, Göztepe Parkı ve Çamlıca var. Buralara bina ve cami yapacaklar. Sırf gösteriş ve rant için. Yazık!
10 Mart 2013
16 MART 2013
Gazeteci Elif Ilgaz, Taksim Gezi Parkı İçin Ayağa Kalk platformunun çağrı videosunu “13 Nisan'da 50 bin kişi oradayız” diyerek paylaşıyor.
16 Mart 2013
19 MART 2013
O dönem CHP İstanbul il yönetiminde yer alan Canan Kaftancıoğlu uyarıyor: İstanbul'da deprem toplanma alanı olarak tespit edilmiş birçok yerin imara açıldığını biliyor musunuz? Gezi parkı da buna dahil.
19 Mart 2013
26 MART 2013
Dönemin popüler TRT dizisi Leyla ile Mecnun’un oyuncuları, 1. Taksim Gezi Parkı Festivali için özel bir video çekti. Arkitera da “Taksim mi? Nasıııııl?” haberiyle bunu Twitter’dan duyuruyor.
26 Mart 2013
13 NİSAN 2013
13 Nisan’daki festival geniş bir katılımla gerçekleşiyor. Festivalden paylaşılan fotoğraflar kadar Ahmet Saymadi’nin (ki kendisi Gezi Parkı eylemlerine doğru bölgeden haber aktarımında daha önemli bir rol üstlenecek) paylaşımı dikkat çekici: “İstanbul Emniyet Müdürü Hüseyin Çapkın 50'ye yakın sivil polisle Taksim Gezi Parkı'ndaki şenliği denetlemeye geldi.” Çapkın ve polisleri yakın dönemde geniş bir kesimin tepkisini çekecek.
13 Nisan 2013
Gezi’de olan bitenin halka aktarılmasında önemli rol üstlenenlerden biri de Gazeteci Elif İnce. İnce’nin o günden yaptığı “En güneşli protesto” paylaşımı da çok anlamlı: “Gezi Parkı'nın yok edilmesini istemeyenler şu an burada. Uzun zamandır geldiğim en güneşli protesto!”
13 Nisan 2013
29 NİSAN 2013
Tayyip Erdoğan’ın yaptığı Gezi Parkı’nın AVM olmasına ilişkin açıklama tepki çekiyor. Gazeteci Zeynep Erdim de günün başka bir gelişmesine daha dikkat çekerek “Gezi Parki AVM oluyor, Mehmet Agar serbest. Ve henuz saat 13:00, onumuzdeki saatler nelere gebe acaba?” diyor. Önümüzdeki saatler, günler, haftalar tarihi olaylara gebe.
29 Nisan 2013
Gazeteci Emre Kızılkaya da bu haberi verirken Erdoğan’ın bir başka sözüne dikkat çekiyor: Gezi Parkı'na AVM yapılacağını açıklayan Başbakan'a göre Marmaray'da çıkan binlerce yıllık tarih, "çanak çömlek”
29 Nisan 2013
26 MAYIS 2013
Gezi'de henüz ağaç kıyımı gerçekleşmemiş ve kitlesel eylem çağrıları yapılmamışken şu an CHP Sultanbeyli İlçe Başkanı olan Murat Kantekin, şöyle bir serzenişte bulunuyor: "Taksim Gezi Parki'ndayim. Buraya, bolgenin tek yesil alanina AKP'nin rantci ve betoncu anlayisi AVM dikip katledecek!"
26 Mayıs 2013
27 MAYIS 2013
27 Mayıs akşamı, Gezi Parkı çevresinde hareketlilik başlıyor. İş makineleri bölgeye gönderiliyor ve sosyal medyadan halkı park çevresine çağıran ilk uyarılar yapılıyor.
May 27, 2013
28 MAYIS 2013
Günün ilk saatlerinde iş makineleri Gezi Parkı'na giriyor. Gazetecilerin ve park çevresindekilerin duyurduğu bu gelişme kısa sürede sosyal medyada büyük tepki çekiyor. Popüler gazeteciler ve "fenomen" sosyal medya hesapları haberlerin yayılmasını sağlıyor.
Sırrı Süreyya Önder'in iş makinelerinin önünde durması ve "Kırmızılı kadın" biber gazı sıkılması günün simgesel eylemlerinden.
May 27, 2013
May 27, 2013
May 27, 2013
May 27, 2013
May 27, 2013
Gezi parkı'nda kalabalık hala burada, sabah 7:30'da nöbet çağrısı yapıldı. Su an spreyle bez afise 'gezi parki icin nobetteyiz' yaziliyor
— Elif Ince (@Elifince) May 27, 2013
May 28, 2013
May 28, 2013
May 28, 2013
May 28, 2013
May 28, 2013
May 28, 2013
May 28, 2013
May 28, 2013
May 28, 2013
May 28, 2013
May 28, 2013
May 28, 2013
29 MAYIS 2013
29 Mayıs'ın ilk saatlerinde park halkın kontrolünde ve meşhur "Mahalleme, meydanıma, ağacıma, suyuma, toprağıma, evime, tohumuma, ormanıma, köyüme, kentime, parkıma" pankartı da asılıyor.
Taha Ün gibi dönemin meşhur "troll"lerinin tweet'leri Gezi'nin AKP cenahında nasıl tartıştırıldığını gösteriyor.
İstanbul'un fethinin yıl dönümünde Fetih 1453'ün Fatih Sultan Mehmed'i Devrim Evin'in Gezi Parkı'na gelmesi "olay" oluyor.
Tayyip Erdoğan, eleştirilere karşı "Siz ne yaparsanız yapan Gezi Parkı'nda tarihi yeniden ihya edeceğiz" diyor.
Meşhur "İlk 3 gün" döneminde Gezi Parkı "ünlü" akınına uğrarken yine de polis ve iş makineleri tehdit oluşturmayı sürdürüyor.
Akşam 19.00'da parkta görkemli bir eylem gerçekleştiriliyor, Liberal Demokrat Partinin lideri Cem Toker, "40 yıllık liberalim böyle talan görmedim" şeklindeki meşhur tweet'ini atıyor ama ana akımdaki hiçbir televizyon kanalının Gezi Parkı'nı yansıtmıyor oluşu halkın tepkisini çekiyor.
CHP, Gezi Parkı'na desteğini artırdığını Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu'nun parka ziyaretiyle gösteriyor.
May 28, 2013
May 28, 2013
May 28, 2013
May 28, 2013
May 28, 2013
May 28, 2013
May 29, 2013
May 29, 2013
May 29, 2013
May 29, 2013
May 29, 2013
May 29, 2013
May 29, 2013
May 29, 2013
May 29, 2013
30 MAYIS 2013
Gezi Parkı'na müdahale bu kez sabah 5'te geliyor. TOMA ve gaz maskeli polisler, ortalığı savaş alanına çeviriyor. Yine de halkın inadı büyüyerek devam ediyor. Yeniden toplanılıyor ve park hiç yalnız bırakılmıyor. Meydandaki inşaat nedeniyle 1 Mayıs'a izin vermeyen Valiliğin foyası, Gezi Parkı için on binlerce kişinin meydan ve çevresine gelmesiyle ortaya çıkıyor.
Oyuncu Memet Ali Alabora "Mesele sadece Gezi Parkı değil arkadaş, sen hâlâ anlamadın mı?" diyerek halkı park alanına çağırıyor. Bu çağrı o kadar geniş yankı buluyor ki Nihat Doğan bile geliyor!
Günün sonlarına doğru Gezi eylemlerinin İstanbul dışındaki kentlere de yayıldığı bilgileri düşmeye başlıyor.
May 29, 2013
May 30, 2013
May 30, 2013
May 30, 2013
May 30, 2013
May 30, 2013
May 30, 2013
May 30, 2013
May 30, 2013
May 30, 2013
May 30, 2013
May 30, 2013
May 30, 2013
May 30, 2013
May 30, 2013
31 MAYIS 2013
Gezi Parkı güne yine polis müdahalesiyle başlıyor. Parkın girişi kapatılıyor ama nafile. Halk Gezi'ye akmayı sürdürüyor. Gelemeyip de araçla bölgeden geçenler de kornalarıyla destek oluyor.
Gazeteci Ahmet Şık, polisin müdahalesine hedef olurken İstanbul'un üç büyük kulübünün taraftarları da "sahaya iniyor."
Polis müdahaleleri Hilal Kaplan, Haşmet Babaoğlu gibi "yandaş"ların dahi tepkisini çekiyor. Yine de aynı cenahtan "Eylemlerin başka amaçlar taşıdığı" yönünde akıl yürütmeler başlıyor. Bunlar arasında eylemi "Sorosçulukla" suçlayan Banu Avar'ın komplo teorilerinin, aynı gün eylemi "Ergenekonculukla" suçlayan Yiğit Bulut'unkine göre iktidarı daha fazla etkilediği görülüyor ki yıllar sonra Gezi iddianamesinde de bu argümanlar kullanılıyor.
Gezi Parkı bir kez daha halkın kontrolüne girerken eylemler İstanbul'un birçok noktasına ve Türkiye'nin pek çok şehrine yayılıyor.
May 30, 2013
May 31, 2013
May 31, 2013
May 31, 2013
May 31, 2013
May 31, 2013
May 31, 2013
May 31, 2013
May 31, 2013
May 31, 2013
May 31, 2013
May 31, 2013
May 31, 2013
May 31, 2013
May 31, 2013
May 31, 2013
May 31, 2013
May 31, 2013
May 31, 2013
May 31, 2013
1 HAZİRAN 2013
Eylemlerin tüm yurda yayılmaya başladığı bu süreçte günün ilk haberleri Kadıköy'den karşıya yürüyen binlerce kişiyi gösteriyordu. Boğaz Köprüsü'nü yürüyerek geçenlere gün içerisinde İstiklal Caddesi, Beşiktaş, Kurtuluş'tan yürüyen on binler eklendi.
Polis şiddetinin büyük tepki çektiği saatlerde Twitter'ın da tek gündemi Gezi'ydi. 15.30-15.40 sularında insan seli halinde parka doğru yürüyen kalabalık, polise geri adım attırdı ve kolluk kuvvetleri bölgeden çekilmeye başladı. Bu saatten sonra Gezi Parkı ve çevresi halkın kontrolüne geçti ve deyim yerindeyse bir tarih yazıldı.
1 Haziran 2013
1 Haziran 2013
1 Haziran 2013
1 Haziran 2013
1 Haziran 2013
1 Haziran 2013
1 Haziran 2013
1 Haziran 2013
1 Haziran 2013
1 Haziran 2013
1 Haziran 2013
1 Haziran 2013
1 Haziran 2013
1 Haziran 2013
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
