Almanya’da ücretlerden ‘cami vergisi’ kesilmesi tartışılıyor

Yücel ÖZDEMİR
Köln

Almanya’daki İslami örgütler yıllardır, kiliseler için alındığı gibi camiler için de bir verginin devlet eliyle toplanmasını talep ediyor. İslami cemaatler arasında geçmişte tartışma konusu olan ‘Cami Vergisi’nin hayata geçirilmesi durumunda bu verginin cemaatler arasında nasıl paylaştıracağı belirsiz.

İKTİDAR PARTİLERİ GÜNDEME GETİRDİ

‘Cami Vergisi’ni bu kez gündeme getiren ise Noel Bayramı’nda CDU Meclis Grubu Başkan Yardımcısı Thorsten Frei oldu. Frei yaptığı açıklamada, “Cami vergisinin uygulamaya konulması durumundaki yabancı ülkelerin Almanya’daki İslam’a müdahale etmesinin önüne geçilecek. Böyle İslam Almanya içine yönelmiş olur” dedi. Verginin ‘doğru yöne atılmış önemli bir adım olacağını’ savunan Frei, camilerin böylece maddi olarak bağımsız olabileceğini söyledi.

ALMANYA’DAKİ CAMİLER NASIL FİNANSE EDİLİYOR?

Almanya’daki İslami örgütlerin çoğu Körfez ülkeleri olarak bilinen Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt ve Suudi Arabistan’dan yardım alıyor. En büyük İslami örgüt olarak bilinen Diyanet İşleri Türk İslam Birliği (DİTİB) ise Türkiye’den maddi yardım alıyor. DİTİB camilerinde görev yapan yaklaşık 900 imamın maaşını Diyanet İşleri Başkanlığı ödüyor. Ayrıca son yıllarda Yurtdışı Türkleri ve Akraba Toplulukları Dairesi (YTB) değişik projeler karşılığında camilere kaynak ayırıyor.

Camiler bugün devlet tarafından toplanan vergilerden pay almasa da kendi üyelerinden değişik aidatlar alıyor. Özellikle her cami cemaatinin sahip olduğu Cenaze Fonu önemli bir gelir kaynağı. Camiler ayrıca her yıl Alman devletinden de projeler karşılığında destek alıyor. Almanya, bu yıl DİTİB’e verdiği yardımları ‘ajan skandalı’ nedeniyle kesmişti.

SDP’DEN TARTIŞMAYA DESTEK

CDU’lu Frei’in gündeme getirdiği önerinin büyük koalisyon içinde başka politikacılar tarafından da desteklendiği belirtiliyor. Bu nedenle konunun önümüzdeki dönem daha sık gündeme getirilmesi bekleniyor.

SPD İç Politika Uzmanı Burkhard Lischka da, Die Welt gazetesine yaptığı açıklamada, Frei’in önerisini ‘tartışılmaya değer bulduğunu’ ifade etti. Yabancı devletlerin Almanya’daki İslami örgütler üzerindeki etkisini azaltmak için bu konuda eyaletlerin bir düzeleme yapmasının önünde engel olmadığını da sözlerine ekledi.

Berlin’de liberal İbn-i Rüşd Camiini kuran Avukat Seyran Ateş ise aynı gazeteye yaptığı açıklamada camilerin finansmanını üyelerinin verdiği destekle ayakta kalmasından yana olduğunu belirtti.

Spiegel Online’da yer alan bir habere göre Federal İçişleri Bakanı Horst Seehofer’in İslam Konferansı çerçevesinde örgütlere aşamalı olarak yabancı devletlerden aldıkları yardımları kesme mesajı verdi. Bu durumun özellikle DİTİB’i etkilemesi bekleniyor.

KİLİSE VERGİSİ ÖRNEK ALINIYOR

Almanya’da kiliselerin en önemli gelir kaynaklarının başında devlet tarafından vatandaşların maaşından kesilen ‘Kilise Vergisi’ geliyor. Eyaletlere göre değişmekle birlikte, Almanya’da her kilise üyesinden devlet kestiği vergiyi sonradan kiliselere aktarıyor.

Almanya’da, eyaletlere göre farklılık arz etmekle birlikte, maaşlardan kesilen gelir vergilerin yüzde 8-9’u ‘Kilise Vergisi’ olarak ayrılıyor. Bu kesintinin yapılmasını istemeyenler, işverene başvuruda bulunarak hiç bir dini gruba mensup olmadığını beyan ederek ve kesintinin yapılmasının önüne geçebiliyor. Aksi halde otomatikman kesinti yapılıyor.

Resmi verilere göre Protestan kilisesi 2017 yılında toplam 5,67 milyar avro ‘Kilise Vergisi’ topladı. Katolik Kilisesi ise bir açıklamada bulunmadı. Vergiye ek olarak bir de kiliselerin aldığı maddi destekler ve yan gelirler eklendiğinde yıllık gelirlerinin 12-15 milyar avro üzerinde olduğu tahmin ediliyor. Gelirlerin önemli bir bölümü personel giderlerine gidiyor.