Doğalgaz ve elekriğe bir zam daha geldi

Türkiye, eylülde olduğu gibi ekim ayına da hem doğalgaz hem de elektrik zammıyla girdi.

Bugün itibarıyla geçerli olmak üzere doğalgaza konutta yüzde 9, sanayide yüzde 18 zam yapıldı. Elektriğe ise konutlarda yüzde 9, ticarethane ve sanayide yüzde 18.5 zam yapıldı. 3 aydır yapılan elektrikte yapılan zam yüzde 27, doğalgazda yapılan zam yüzde 29.5’a ulaştı.

ELEKTRİĞE KONUTTA YÜZDE 9, SANAYİDE YÜZDE 18 ZAM

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) da elektrik tarifesini artırdı. Bugünden itibaren geçerli olmak üzere elektriğe konutlarda yüzde 9; ticarethane ve sanayi tesislerinde yüzde 18 oranında zam yapıldı.

ELEKTRİĞE 3 AYDA YÜZDE 27 ZAM!

Elektriğe Ağustos ve Eylül aylarında konutta yüzde 9, sanayide yüzde 14 zam gelmişti. Bugün yapılan zamla beraber son 3 ayda elektriğe yüzde 27 zam yapılmış oldu.

DOĞALGAZA 3 AYDA YÜZDE 29.5 ZAM!

Ağustos, Eylül ve Ekim aylarında sadece doğalgaza konutta toplam yüzde 29.5, sanayide ise yüzde 46.5 oranında zam yapılmış oldu.

Türkiye, ağustos ve eylül ayına da doğalgaz zammıyla girmişti. BOTAŞ, ağustos ve eylülde konutlar için 9, sanayi için de yüzde 14 zam yapmıştı. Eylül ayında açıklanan tarifelere göre elektrik fiyatlarına yüzde 14.6 ile yüzde 16.2 arasında değişen oranlarda zam yapılmıştı. Elektrikte tek zamanlı tarife fiyatı yüzde 15 arttırılırken, üç zamanlı tarifede gündüz yüzde 15, gece yüzde 16.2, puant saatler için ise yüzde 14.6 artışa gidilmişti.

PALANDÖKEN: BU ZAMLAR GERİ ALINMALI

Son üç aydır yapılan elektrik ve doğalgaz zamlarının rutine bağlandığını ve halkı zor duruma ittiğini belirten Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, “Ağustos, Eylül ve Ekim aylarında sadece doğalgaza konutta toplam yüzde 27, sanayide ise yüzde 46,5 oranında zam yapılmış oldu. Konutlarda elektiğe yüzde 9 zam yapılması düşündürücü. Döviz kurlarını bir önceki aya göre düşüş trendine geçtiği bir dönemde bu zamların mantıklı bir açıklaması olmalı” dedi.

Temel girdilere yapılan zamların A’dan Z’ye tüm ürünlerin fiyatını artırdığını söyleyen Palandöken, “Özellikle elektrik ve doğalgaz gibi lokomotif ürünlere yapılan zamlar enflasyonun daha da yükselmesine sebep olur. Enflasyonu düşürmek için alternatif aranırken son yapılan elektrik ve doğalgaz zammı enflasyonu daha da yükseltecektir. Enflasyonla mücadele ettiğimiz bir dönemde lokomotif ürünlere yapılan zamlar, maliyetleri artırarak tüm kesimleri olumsuz etkiliyor. Bu zamlardan kaçınılarak geri alınması esnafı ve halkımızı rahatlatır enflasyonu düşürür” diye konuştu.

Döviz kurlarının önceki aylara göre daha düşük olmasına rağmen yapılan son zamların düşündürücü olduğunu ifade eden Palandöken, “Dolar kuru Eylül ayına göre Ekim ayına daha düşük başladı. Buna rağmen elektrik ve doğalgaz zamları devam ediyor. Eylül ayında yapılan son zamda dolar 6.51 seviyelerindeyken Ekim ayında 6.03’e kadar düştüğü bir zamanda bu zamların açıklanabilir bir tarafı yok. Önümüzdeki dönemde enflasyonun daha fazla yükselmemesi için yapılan zamların geri alınması ve mümkün olduğunca zamdan kaçınılması gerekir” şeklinde konuştu. (EKONOMİ SERVİSİ)

Doğalgaz ve elektriğe zam

ASGARİ ÜCRETİN YÜZDE 17'Sİ ELEKTRİK VE DOĞALGAZA GİDİYOR

Makina Mühendisleri Odası Başkanı Yunus Yener, doğalgazla elektrik üreten santrallara gaz, maliyet rakamlarının altında verilerek, özel şirketlerin kamu zararı pahasına desteklendiğini belirterek, “Kamusal destek yalnız dar ve sabit gelirlilere ve emekçilere sağlanmalıdır” dedi. Asgari yaşam standardında dört kişilik bir ailenin aylık doğalgaz ve elektrik faturası 273 TL’ye vardığını söyleyen Yener, “Bu tutar 1.603,12 TL olan asgari ücretin yüzde 17’sidir” ifadelerini kullandı.

PATRONA DESTEK SÜRÜYOR

Ağustos 2018’e kadar elektrik üretimi için temin edilen doğalgazın sübvanse (Para yardımı yapmak, desteklemek) edildiğini belirten Yener yaptığı yazılı açıklamada, “Başka bir ifade ile doğalgazla elektrik üreten santrallara gaz, maliyet rakamlarının altında verilmiş, yatırımcı özel şirketler kamu zararı pahasına desteklenmiştir” dedi. Konutlar, işyerleri, yıllık tüketimi 300.000 m3’ün altında olan sanayi kuruluşları için BOTAŞ’ın Ekim 2018 cari satış fiyatlarının, ortalama 1 USD=6 TL kabulü ile 160 USD/1000 m³ düzeyinde olduğunu belirten Yener, “Yıllık tüketimi 300.000 m³’ten fazla olan sanayi kuruluşları için son yapılan yüzde 18,5 zamla satış fiyatı 225 USD/1000 m³ yükselmiş olsa da, bu fiyatlar da BOTAŞ’ın cari 270-370 USD/1000 m³ gaz alım fiyatlarından çok düşüktür. Bu rakamlar, doğalgazda sanayi, ticarethane ve konut tüketicileri için sübvansiyonun eskiye göre azalmakla birlikte halen devam ettiğini göstermektedir” dedi.

Gazın birim fiyatına ÖTV, KDV, hizmet ve amortisman bedelinin de ekleneceğini söyleyen Yener, “Konut tüketicilerinin durumu hiç de parlak değildir. 2018 içinde seçimler sonrasında, Ağustos, Eylül ve Ekim ayı başında yapılan üç zamla, alış fiyatları yüzde 29,53 oranında artmıştır. Kentsel doğalgaz dağıtım şirketleri, son yapılan zam sonrasında serbest olmayan tüketiciler için BOTAŞ’tan 0,988904 TL/m³ fiyatla satın alacakları gazın fiyatına; birim hizmet ve amortisman bedeli, 0,0223 TL ÖTV ve yüzde 18 KDV ekleyeceklerdir” dedi.

FATURA ARTARACAK

Kentsel doğalgaz dağıtım şirketlerine ödenen birim hizmet ve amortisman bedelinin -kentlere göre değişiklik gösterdiği gibi- yıl içinde enflasyon oranlarına göre de artacağına dikkat çeken Yener şu ifadeleri kullandı: “GAZBİR verilerine göre 2017 sonunda en yüksek birim hizmet ve amortisman bedelinin 0,371893 TL olduğu dikkate alındığında ve 2018 enflasyonu yüzde 30 olarak kabul edilir ise, konut tüketicilerinin 1 m³ doğalgaz için ödeyeceği bedel 1,76 TL’ye varabilecektir. GAZBİR verilerine göre Türkiye’de 2017’de bir hanenin yıllık ortalama gaz tüketimi 1.017 m³ olup, bu rakam Ankara için 1.099 m³’tür. Bireysel (kombi) ısıtmanın yaygın olduğu Ankara’da bir konutun Ekim 2018 için geçerli olan KDV dahil 1,6070 TL/m³ Başkent Gaz satış fiyatı üzerinden, yıllık doğalgaz faturası 1,6070 TL/m³ x 1.099 m³=1.766 TL’ye ulaşmaktadır. Aylık ortalama ise 147 TL olmaktadır.”

Yener, “Asgari yaşam standardında dört kişilik bir ailenin aylık 230 kWh tüketimi ile elektrik faturası Ekim başında yeni bir zam olmaz ise 126 TL’yi geçen bir konutun; aylık doğalgaz ve elektrik faturası 273 TL’ye varmaktadır. Bu tutar 1.603,12 TL olan asgari ücretin yüzde 17’sidir” dedi.

ASGARİ ÜCRET ARTIRILMALI

“Diğer yanda, elektrik ve doğalgaz fiyatlarındaki artış başka birçok ürün ve hizmetin fiyat artışlarının da gerekçesi olacak ve enflasyon oranı düşmek bir yana yüzde 30’ları aşabilecektir. Hiç bir zaman gerçekleşemeyen düşük oranlı enflasyon tahminleri ile ücretleri çok yetersiz artan emekçilerin maaşları ve asgari ücret, mevcut yüksek enflasyonu dikkate alan yüksek bir oranda artırılmalı ve asgari geçim indirimi asgari ücret tutarına yükseltilmelidir. Doğalgaz satış fiyatlarında sübvansiyon yalnızca düşük gelirli konut tüketicileri için sağlanmalı, enerji yoksunlarına ise bedelsiz elektrik ve doğalgaz desteği verilmelidir” ifadelerini kullandı. (İstanbul/EVRENSEL)

Elektriğe ve doğalgaza konutta yüzde 9, sanayide yüzde 14 zam

ESNAFTAN ZAM TEPKİSİ: TELEFONUMUZ BORÇ MESAJLARIYLA DOLU

Elektrik ve doğalgaza gelen zamlardan şikayet eden Beyoğlu esnafı, “Telefonumuz borç mesajlarıyla dolu. Zamsız bir günümüz yok. Elimizde tutmak yerine tekme atıyorlar” dedi.

Elektriğe 3 ayda bir gelen zammın faturaya aylık yansıtılması tüketicinin belini büktü. En son konutlarda yüzde 8, sanayi ve ticarethanelerde yüzde 18 gelen elektrik zammı ile konutta yüzde 9, sanayide yüzde 18,5 doğalgaz zammına yönelik tepkiler büyüyor. Beyoğlu esnafı, gelirlerinin giderlerini karşılamadığını belirterek, gelen zamlara isyan etti.

Zamlara tepki gösteren manav Ahmet Ertaş (36), yaşadığı ekonomik zorluklardan dolayı nefes alamadığını belirtti. Ertaş, “Zam üstüne zam geliyor. Zamla mücadele etmek için her gelen zamda bir elemanı çıkartmak zorunda kalıyoruz. Burada geçen yıla kadar 10 kişi çalışıyordu. Şimdi 3 kişi kaldık. Çıkartmak zorunda kaldığımız işçiler aç kalıyor. Zamsız bir günümüz yok. Sadece biz de mi sıkıntı var yoksa herkes öyle mi diyerek piyasayı dolaşıyorum. Bir dokunuyorum bin ah işitiyorum. Herkesin durumu aynı” diye konuştu.

Gelen zamlara karşı acilen önlem alınması gerektiğini dile getiren Ertaş, “Devlet özelleştirdiği şeylere ‘ben verdim istediğini yap’ dememeli. Zam yapılırken kuralları olmalı. Her ay zam yapılırsa burada esnaf kalmaz” dedi.

'OY VERDİĞİMİZE BİN PİŞMAN OLDUK'

“Sözün bittiği noktadayız” diyerek gelen zamlara tepkilere tepki gösteren kuaför Sezai Bardakçı (41), “Dolar almış başını gidiyor. Çember giderek daralıyor. Yaz aylarında 90 TL elektrik geliyordu. 3 ay içinde 180 TL gelmeye başladı. Her ay elektriğe zam geliyor. Pazara 100 TL ile giderdim şimdi 100 TL’ye hiçbir şey alamıyoruz. Dolar fırlıyor. Her şey onla birlikte fırlıyor. Dolarla alakası olmayan mallar niye fırlıyor ki? Oy verdiğimize bin pişman olduk. Türkiye giderek kötüye gidiyor” diye belirtti.

'İKİ AYDIR ELEKTRİK FATURASINI ÖDEYEMİYORUM'

Faturalarını ve kirasını ödeyemediği için batmak üzere olduğunu belirten lokantacı Erdoğan Turgut (31) de, “Geçen ay 379 TL elektrik faturası geldi. İki aydır elektriğimi ödeyemiyorum. Üçüncü faturam gelecek birkaç güne kadar. Yeniden zam gelmiş bir de. Yarı bodruma üç bin 500 TL kira veriyorum. Kiralarda esneklik sağlamıyorlar. İşyeri sahibi Mayıs’ta 750 TL birden zam yaptı. Ben çay ve menemen satarak bu faturaları ve kiraları nasıl ödeyebilirim? Önceden Taksim’e turist gelirdi. Şimdi müşteri yok. İnsanların altlarından masalar sandalyeler çekildi. Bilerek ve isteyerek Avrupalı turisti bitirdiler. Olan bize oluyor. Büyük patronlar hırsızlar. Onlar nasıl kazanacağını biliyor. Zamlardan onlar değil biz etkileniyoruz” ifadelerini kullandı.

ÇAYCI TAŞDEMİR: SADECE DÜKKANI AÇIP KAPATIYORUZ

Masraflarının son üç ayda ikiye katlandığını anlatan çaycı İhsan Taşdemir (39) de, şunları dile getirdi:

“Kışın 600-700 TL ödüyorduk. Bu kış 1000 TL’yi bulacak bu yeni gelen zamlarla. Bu bizim için büyük bir sıkıntı. Sadece elektrikle bitmiyor. Suyu çok fazla kullanıyoruz. İki tüp, iki su istiyoruz. Nakliye araç için ekstra 5-10 TL alıyor. Giderler artıyor ama gelirimiz aynı. Sadece dükkanı açıp kapatıyoruz. Kazandığımız evin ve işyerinin kirasını ancak karşılıyor. Cebimize ekstra bir TL girmiyor. 456 TL elektrik geldi. 5 bin TL kira veriyorum. Bu zamlar böyle devam ederse kışın tamamen borçlanacağız.”

Taşdemir, “İktidar 16 yıldır bu ülkeyi yönetiyor. Sürekli şikayet eden, mağdur olan yine onlar. Zam yok diyor. Ekonomik krizin nedenini dış güçlere bağlıyor. Sonra gidip ekonomiyi Amerika şirketlerine bırakıyor” dedi.

'ELİMİZDEN TUTACAKLARI YERDE TEKMEYİ BASIYORLAR'

Bakkal işletmecisi Elif Eybil (38) da, dükkanının 24 saat boyunca açık olduğunu ifade ederek, şunları söyledi:

“Kazandığımız parayı elektriğe, muhasebeciye, ev sahibine dağıtıyoruz. Bize hiçbir şey kalmıyor. Telefon fatura borç mesajlarıyla dolu. Kazandığımız bize yetmiyor. Tek istediğimiz kimseye muhtaç olmadan yaşamak. Genel olarak her şeyde zam var. Burada 4 tane dolap var. Klima var. Sabaha kadar hepsi çalışıyor bunların. Hepsi saati döndürüyor. Sadece elektrik değil her şeye zam geliyor. Müşterimle sürekli kavga halindeyim. Toptancı sürekli zam yapıyor. Ben de zam yapmak zorunda kalıyorum. Müşteri bana ‘Çikolatayı bir hafta önce bir TL’ye satıyordun şimdi bir buçuğa satamazsın’ diyor. Benim toptancıdan alışım bir hafta önce 75 kuruşken bir sonraki hafta 1.25 TL oluyor. Ben üzerine 25 kuruş koymazsam burada durmamın bir anlamı yok. Ben sadece taşımacılık yapmış oluyorum. Bana hiçbir getirisi olmuyor.”

İktidarın esnafa ve vatandaşa yüklendiğini belirten Eybil, “Biraz da bizim sırtımızdan inip yol alsınlar. Bize yüklenmeden bir şey yapsınlar” dedi. (İstanbul/MA)