Diyarbakır esnafı: Sattığımız ürünün yerine yenisini koyamıyoruz

Fırat TOPAL
Çağla YOLAŞAN
Diyarbakır

Türk Lirası, Dolar’ın sürekli yükselmesiyle değer kaybına uğruyor. Yaşanan durumun kendilerine yansımalarına dair konuşan Diyarbakırlı esnaf, maliyetlerin yükseldiğini belirterek, sattıkları ürünün yerine yenisini koyamadıklarını söyledi. Yurttaşlar ise, her şeyin ucuzunu almalarına rağmen alım güçlerinin sıfıra düştüğünü dile getirdi.

Diyarbakır’ın Merkez Bağlar İlçesinde Sakarya Caddesinde bulunan Sağlık Ocağı Çarşısında esnaflık yapanlar ve alışveriş yapmaya çalışan yurttaşlar Dolar’ın yükselmesini ve TL’nin değer kaybetmesini kendilerine nasıl yansıdığını Evrensel’e değerlendirdi.

MALİYETLER YÜKSELDİ

16 yıldır çarşıda esnaflık yapan Kadri Bayram, Dolar’ın yükselmesiyle yaşanan durumun aldıkları ürünlere yansıdığını belirterek, ileri ki süreçte esnafı daha kötü günlerin beklediğini ifade ediyor. Bayram, “17,5 TL’ye aldığımız ayakkabıyı şimdi 22,5 TL’ye alıyoruz. O zaman da 30 TL’ye satıyorduk şimdi de aynı fiyata satıyoruz. Ya az kazanca satacağız ya da vatandaş alamayacak” diyor.

‘BRUNSON BAHANE EDİLİYOR’

Doların önü alınamayacağınca ABD ile yapılan Brunson pazarlığının bahane edildiğini söyleyen Bayram, “Suriye’de savaş var ama parası TL’den daha değerli. Brunson bırakılsa bile boştur. Dolar 7’yi bulacak. Çünkü çözüm süreci dönemi her şey çok iyiydi. Sonrasında savaş politikaları bizi bitirdi. Her şeyi dışarıdan alıyoruz. Erdoğan’ı seviyordum ama bu politikalar memleketi bitirdi. Ekonomiden bir beklentimiz yok” diyor.

‘7 TL’YE ALDIĞIMIZ ÜRÜNE 4 TL ZAM GELDİ’

Ramazan adındaki esnaf ise doların yükselişinin Türkiye’yi ilgilendirmediği söylemlerine tepki gösteriyor. Ramazan konuşmasına şöyle devam etti: “Çıkıp diyorlar ki dolarla ne alakamız var?  Her şey dolara bağlı, 7 TL’ye aldığımız ürüne 4 TL zam geldi. Bu nereden geldi? Fiyata yansıtamıyoruz, buradaki vatandaşın durumu zaten ortada, alım gücü yok. Böyle giderse ülke batacak.”

‘İNSANLAR CEBİNDEKİ PARAYI HARCAMAKTAN KORKUYOR’

33 yıllık esnaf Selahattin Işıktaş, Dolar’ın yükselmesiyle vatandaşın alım gücünün daha da düştüğüne dikkat çekerek, “İnsanlar Dolar’dan dolayı cebindeki parayı harcamaktan korkuyor. İstanbul’a ürün  almaya gittim. Dolar’ın yüksekliğinden kaynaklı firmalar direkt kışlık ürüne geçmiş ve pahalı olduğu için almadan dönmek zorunda kaldım. Bu yüzden sattığımız ürünün yerine yenisini koyamıyoruz” diyor.   

‘GEÇİM SIKINTIMIZ ARTTI’

Çarşıda alışveriş yapan Derya Güzel adlı yurttaş ise normalde de geçim sıkıntısı yaşadıklarını, doların yükselişi ile birlikte durumlarının kendileri için daha zorlaşacağını söyledi. Güzel,  “Çocuklara bir şey alamıyoruz. Bu durumun iyi olacağını düşünmüyorum. Tek maaş, asgari ücretle alım gücümüz sıfıra düştü. Dolar hala yükseliyor ama kimse de bu duruma ses çıkarmıyor” diyor.

‘HERŞEYİN UCUZUNU ALIYORUZ AMA...’

Alışveriş yaparken konuştuğumuz Havva adındaki yurttaş ise, her şeyin pahalandığını ve alışveriş yapmanın kendilerini zorladığını söyledi. Havva, “Eşim inşaatta çalışıyor. 5 aydır boştaydı, son bir aydır çalışabiliyor. 2 ay önce aldığımız eşyaya 5-10  TL zam gelmiş. Her şeyin ucuzunu almaya çalışıyorum ama olan yine fakire oluyor” diyor. 

ALTIN FİYATLARI EVLENME PLANI YAPANLARI DA VURDU

Diyarbakır Kuyumcular ve Sarraflar Odası (DİKO) Başkanı Mustafa Akkul, altın fiyatlarındaki yükseliş nedeniyle düğün yapamaz hale gelen insanların altın satın alma yerine kiralama yolunu gittiğini belirtti.

Dolar ve avro kurlarındaki artış ile birlikte altın fiyatlarındaki yükseliş de sürüyor. Yaşanan yükleşe dair MA’ya konuşan aynı zamanda Güneydoğu ve Doğu Anadolu Kuyumcular ve Mücevherler Federasyonu (GÜNDOKFED) Başkanı olan Diyarbakır Kuyumcular ve Sarraflar Odası (DİKO) Başkanı Mustafa Akkul, altın fiyatlarının yükselmesinden kaynaklı yurttaşlar gibi kuyumcuların da zor günler geçirdiğini söyledi.

Dolar ile birlikte altın fiyatlarının yükseldiğini belirten Akkul, piyasanın durumunu “Altın almak isteyen alış yapmıyor, bozmak isteyense belki biraz daha yükselir diye altını bozmuyor” sözleriyle dile getirdi.

Akkul, altın fiyatlarının yükselmesi nedeniyle yurttaşların düğün yapamaz hale gelip, erteleme yoluna gittiğini de ifade etti. Çare olarak ise insanların altın alma yerine kiralama yoluna gittiğini belirten Akkul, ancak bunun da kuyumculuk sektöründe karşılık bulmaması nedeniyle esnafın zor durumda olduğunu kaydetti.