Fındık üreticisi tüccara teslim edildi

Volkan PEKAL
Artvin

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba’nın, TMO’nun, üreticilerin elindeki tüm fındıkları alacağını açıklaması bile üreticinin tepkisini dindirmedi. Fındık fiyatlarının 8.5 liraya düşmesinin sorumlusunun hükümet olduğunu söyleyen üreticiler, üreticinin tüccara teslim edildiğine dikkat çektiler. Artvin’in Borçka ilçesinde görüştüğümüz üreticiler, TMO’nun 10.5 liraya fındık almasının yetersiz olduğunu ifade ettiler.

‘FİYAT AÇIKLAMAKLA OLMUYOR’

“Fiyatı 10 lira diye açıklamakla olmuyor” diyen fındık üreticisi Haydar Subaşı, TMO’nun kendilerini tüccarların eline düşürdüğünü dile getirdi. Tüccarın ‘nem var, rekolte fazla’ gibi gerekçelerle fındığıa düşük fiyat verdiğini anlatan Subaşı, “Borçka’da fiyatlar 7 liraya düşecek söylentilerinin dolaştırıldığını, okullar açıldığı için eline para olmayan üreticinin malını elinden ucuza çıkarmak zorunda kaldığını anlattı. Maliyeti azaltmak için bahçede kendilerinin de çalıştığını dile getiren Subaşı, 7-8 lira fiyatın çok düşük olduğunu, TMO’nun fındık alımı yapması gerektiğini dile getirdi.

• Haydar Subaşı

‘TÜCCAR KAZANACAĞINA FARLER YESİN’

Hükümetin açıkladığı 10.5 liranın da yeterli olmadığını dile getiren Nurettin Kocaman, dal kesimi, bunların bahçe dışına taşınması, temizliği gibi işleri kendilerinin yaptığını belirterek kilosunun en az 15 lira olması gerektiğini söyledi. Her ne kadar fiyat 10 liradan açıklanmışa da üreticinin ürününü 7.5-8 liradan yukarı veremediğini anlatan Kocaman, okullar açıldığı için üreticinin fındığının bir kısmını tüccara vermek zorunda kaldığını dile getirdi. Gurbetten gelen üreticilerin fındığı saklayacak yeri olmadığı için tüccara emanet vermek zorunda olduğunu söyleyen Kocaman, “Tüccara vermek zorunda kalıyorlar. Kendi ellerinde kalsa fiyat artar ancak tüccarın elinde olunca fiyat düşüyor. Tüccardan geri isteyince depolama, nakliye parası istiyor” dedi.  Üreticinin tüccara emanet vermemesi gerektiğini belirten Kocaman, “Bu tüccarın işine yarıyor. Birlik, beraberlik olmalı. Bir kooperatifimiz olursa daha iyi olur. Sıcakta insanların canı çıkıyor. Tüccar kazanıyor. Tüccar kazanana kadar fare yesin” dedi.

• Nurettin Kocaman

‘ESNAFI DA ETKİLEDİ’

Aynı zamanda esnaf olduğunu söyleyen Kocaman, hayvancılığın bittiği ilçede vatandaşın geçim kaynağının çay ve fındık olduğunu, düşük fiyatların esnafa da yansıdığını anlattı. Koaman, Borçka’da yıllardır esnaflık yapıyorum. Görüyorsunuz çarşıda hareket yok. Herkes boş oturuyor. Fındıktan zarar ettik. Esnaflıktan da zarar ediyoruz” dedi.

‘BARAJLAR FINDIĞI OLUMSUZ ETKİLEDİ’

Bölgede yapılan barajların yarattığı nemin fındıkları olumsuz etkilediğini dile getiren Kocaman, fındığın dalında külleme denilen hastalıktan etkilendiğini ve verimin azaldığını söyledi. Artık meyvelerin de olmadığını söyleyen Kocaman, ‘Meyveyi de parayla almaya başladık” diye konuştu.

‘FINDIĞIMIZ SAHİPSİZ KALDI’

• Mürsel Balcı

Eskiden fındığı FİSKOBİRLİK’e verdiklerini anlatan Mürsel Balcı,  FİSKOBİRLİK çekilince fiyatların düştüğünü söyledi. “Fındığımız sahipsiz kaldı, devletin fiyatlara el atması gerekir” diyen Balcı, “En az 12, 13 lira olmalı. O da yetmez ama masrafları kurtarır en azından. En ideali 15 olması lazım” dedi.  Fındığın bakımının zor olduğunu, çok emek harcadıklarını dile getiren Balcı, fındıktan vazgeçip çaya döneceğini söyledi.
2005’te FİSKOBİRLİK devreden çıktıktan sonra dönemin Başbakanı Erdoğan’ın açıklamalarının ardından fındık fiyatlarının 7.5 liradan 2.5 liraya düştüğünü ifade eden Kahraman Şimşek, fındık ihracatı yapan Erdoğan’ın eski danışmanı Cüneyt Zapsu’nun o dönem fındığın fiyatının düşürülmesinde rolü olduğunu ifade etti. 2014’te 21 liraya satılan fındığın nasıl 2017’de 8 liraya düştüğünü soran Şimşek, “Rekolte fazla diyorlar. Doğru değil” dedi. Eskiden piyasada FİSKOBİRLİK’ten başka kimse olmadığını ifade eden Şimşek,  “Tüccarlar FİSKOBİRLİK’in fiyatına uyarlardı. Şimdi üretici tüccarın eline bırakılmış durumda” dedi.

Fındıkta tepki dinmiyor, üretici mitinge hazırlanıyor

İskenderoğlu: Sorunlar günlük politikalarla geçiştiriliyor