Erdoğan'ın yeğeninden kâr rekoru: Net kârı yüzde 609 bin arttı, 5 milyar lirayı aştı
Maskeler sıyrıldıkça, sınıfsal ve siyasal tablo netleşiyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘Türkiye pazarını’ kârlı bir liman olarak nitelediği, kemer sıkma programının yarattığı yıkımın sonuçlarının ağırlaştığı bu yılın ilk üç ayında ne oldu? Kimden eksildi, kim zenginleşti? Ucuz kredi ile zenginleşen; devlet, aile ve sermaye ilişkileriyle beslenenler bugünlerde herkesi geride bıraktı.
Emeğin büyük cendereye alındığı bu yılın ilk üç ayında Erdoğan’ın yeğeni Üsame Erdoğan’ın holdingi 1000 Yatırımlar Holding net kârını yüzde 609 bin 757 artırdı. İşte büyük kontrast, 3 yıllık holding üç aylık net kârını 827 bin 727 TL’den 5 milyar TL’ye çıkarırken 7 milyon asgari ücretli resmi enflasyon karşısında reel olarak aynı dönemde 35 milyar TL kaybetti. Üç ay boyunca 75 bin asgari ücretlinin elde ettiği gelir ile söz konusu şirketin elde ettiği kâr denk.
Erdoğan ve Şimşek kontrolünde süren ‘dezenflasyon’ programı çiftçiye yüzde 27, çay üreticisine yüzde 33, buğday üreticisine yüzde 25, işçiye yüzde 30, asgari ücretliye yüzde 30, memura yüzde 11.5 verdi… Sadece bu yılın ilk üç ayında 500 binden fazla işçi işsiz kaldı. Halk iyiden iyiye yoksullaştı. Gelirleri bizzat devlet tarafından kontrol edilen milyonlar resmi enflasyonun altında ücret zammı ya da ürünleri için fiyat aldı ya da daha kötüsü gelirsiz kaldı. Emeğin cenderesi bu.
Emek cendere altına alınmışsa, uçurum büyür. Kimileri zenginleşti. Dış sermayeye yapılan ödemelerin rekor kırdığı dönemde Türkiye’de yazılan bir ‘başarı’ hikayesi var. Aile, Saray, siyaset ve sermaye kodları bizi astronomik bir kâr artışına götürüyor.
2025’in ilk 3 ayında kârını en çok artıran şirket Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeğeni Üsame Erdoğan’ın yönetim kurulu başkanı ve 3 büyük hissedarından biri olduğu 1000 Yatırımlar Holding oldu. Erdoğan’ın holdingi bankalarla yarıştı. Üç yıllık holding 2024 yılının ilk üç ayında 827 bin TL olan net kârını bu yılın ilk 3 ayında yüzde 609 bin 757 artırdı. 5 milyar 47 milyon TL net kâr elde etti. Türkiye’nin en büyük kamu bankalarından olan HalkBank’ın aynı dönemde 7 milyar TL net kâr elde ettiği, Pegasus, Sabancı ve Koç’un zarar ettiği aylarda işte ‘üstün’ başarı: Net kâr 6 bin 45 kata çıktı.
'Naslı yıllar'da baş döndüren hızda holdingleşme
Hatırlayalım. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2021 yılı sonunda, “Nas var nas! Neymiş efendim faizleri düşürüyormuşuz. Benden başka bir şey beklemeyin. Bir Müslüman olarak nas neyi gerektiriyorsa onu yapmaya devam edeceğim” diyordu. Yeğen Erdoğan işte tam da bu ‘düşük faiz’ sürecinde şirketleşti.
2019’da kurulan BinBin’i, 2022’de kurulan Algoritma Donanım&Yazılım, 2022’de kurulan Meta Mobilite, 2022 sonunda kurulan Altay Enerji, 2023’te kurulan 1000 Pay, 2023 yılında satın alınan 4B Mühendislik İnşaat Enerji ve 2024’te tüm payları alınan BinBin Taksi izledi. Kısacası 5.5 yılda kurulan ya da satın almalarla ele geçirilen 8 şirket ve 2022’de kurulan çatı holding. Baş döndüren hızda gerçekleşen holdingleşme süreci ve nihayet kemerlerin ‘en sıkı’ olduğu üç ayda ele geçen 5 milyar TL net kâr.
Togg ile imzaladığı sözleşme ile elektrikli otomobil kullanıcılarına ‘elektrik satma’ ayrıcalığını, Van ve Urfa’da kurulacak GES’i, Emlak Konut’tan 60 ay vadeli alınan gayrimenkulü, teknoloji devi Huawei ile ‘stratejik anlaşmalar’ı, ‘nas’a rağmen faizi içeren hızlı bir zenginleşme öyküsü…
220 bin lira huzur hakkı, 120 milyon liralık faiz havuzu
600 milyon TL öz kaynağı (borç dışı şirket varlıkları) olan şirketin piyasa değerlemesini 10 milyar TL’ye çekenler onlar. Erdoğan-Şimşek ücretleri tam hedefe koyalı tam bir yıl olmuşken (Haziran 2024) kendilerine aylık net asgari ücretin 10 katı ‘huzur hakkı’ bağlayanlar onlar. Sadece holdingin yönetim kurulu üyelerine (yani birkaç kişiye) üç aylık ücret ve hak ödemeleri toplamı 9.9 milyon TL. Hatırlayalım, aynı yıl asgari ücrete yapılan zam resmi enflasyonun dahi 15 yüzde puan altında bırakıldı.
Dün ‘Nas’ diyenler ile bugün 120 milyon TL’yi yüzde 44’lük faiz havuzuna yatıranlar aynı kişiler. Holding 12 ay sonra, brüt 53 milyon TL faiz geliri elde edecek. Paradan para kazananların kılını kıpırdatmadan kazandığıyla örneğin Türkiye’de 200 asgari ücretlinin 12 ay boyunca durmaksızın çalışarak elde ettiği toplam gelir aynı. ‘Düşük faiz’ ve ‘aile ve sermaye ilişkileriyle’ zenginleşen, milyonlara erişenler şimdi de yüksek faizle kılını kıpırdatmadan milyonlara kolayca el koyuyor.
Yüzde 30 ve yüzde 609 bin…
Türkiye’de uygulanan ekonomi politikalarının sınıfsal etkileri giderek daha net biçimde görünür hale geliyor. Düşük faiz döneminde temelleri atılan sermaye yapılanması, yüksek faizli günlerde de ayrıcalıklı konumunu koruyarak hızla zenginleşiyor. Astronomik düzeyde artan kârlılık; siyasi, ailevi ve ekonomik ilişkiler ağının sermaye birikimini nasıl hızlandırdığını gözler önüne seriyor. Buna karşılık milyonlarca emekçi resmi enflasyonun altında ezilirken, işsizlik artıyor, yoksulluk derinleşiyor. Tablo bu iken soru şu: “Başarı hikayeleri” kimlerin pahasına gerçekleşiyor ve çark kimin için işliyor? Cevap, kemer sıktıran yüzde 30 ve karşısında artan yüzde 609 bin 757 kârda saklı.
Evrensel'i Takip Et