Şehrin üzerindeki eller
San Paolo Stadı'nın inşaatı 1954-1955 | Fotoğraf:Wikimedia Commons
Napoli, 1959’dan bu yana hizmet veren San Paolo Stadı’nın adını Diego Armando Maradona Stadı olarak değiştirdi. Kulübün Sahibi ve Başkanı Aurelio de Laurentiis’in Maradona’nın ölümünün ardından gündeme getirdiği değişiklik Napoli Belediyesinin de desteğiyle kent konseyinde kabul edildi. Böylece Napoli, stadına yabancı bir oyuncunun adını veren nadir kulüplerden oldu. Maradona’nın Napoli’yle olan benzersiz bağını düşününce şaşırtıcı olmayan bu değişikliğin ironik bir tarafı var ki kesişim kümesinde stadın ve şehrin tarihi, Maradona’nın şöhreti ve Napolili Yönetmen Francesco Rosi’nin unutulmaz filmi Le Mani Sulla Citta (Şehrin Üzerindeki Eller) yer alıyor.
***
“İşte, çağımızın altını (inşaat). Kim onu yenebilir? Endüstri mi? ‘Güney’in endüstriyel rönesansı.’ Tabii fabrikalara, böylece grevlere, sendikalara, sağlık yardımlarına yatırım yapın. Kalp krizi geçirirsiniz! Size sıfır sorun ve endişe vadediyorum. Risksiz kâr. Sadece şehri, yatırımları buraya getirmeye ikna etmemiz yeterli.”
Rosi’nin 1963 yapımı filminin başrolü Edoardo Nottola, bir grup politikacıya kent planını neden değiştirmeleri gerektiğini anlatırken bu cümleleri kullanır. Burjuvazinin, emrindeki politikacılar ve idare mekanizması aracılığıyla kenti nasıl sömürdüğünü Napoli üzerinden anlatan filmin sonunda biz şehrin yeni panoramasını seyrederken ekrana “Karakterler ve olaylar kurmacanın, toplumsal ve çevresel atmosfer ise gerçeklerin ürünüdür” uyarısı gelir. Doğru, Napoli’de Rosi’nin filminde Rod Steiger’in canlandırdığı Edoardo Nottola diye biri yoktur ama Achille Lauro vardır ki Nottola tam da odur.
Armatör Lauro, faşist dönemde silah ticareti yaparak servetine servet katmış, uzun yıllar Napoli kulübünün başkanlığıyla belediye başkanlığını bir arada yürütmüş sağcı bir milyarderdi. Siyasi gücünü artırmak için futbola ihtiyacı olduğunu düşünerek 1936’da kontrolüne aldığı SSC Napoli’yi çiftliği gibi yöneten, büyük paralar harcayan Lauro, 2. Dünya Savaşı sonrası kentin geçirdiği dönüşümün başrolündeydi. San Paolo Stadyumunu şehrin yeni merkezi Fuorigrotta’nın eşiğine inşa ettirdi. (Rosi’nin filmindeki maketin merkezinde stadı görürüz.)
Kulübe ve şehre gönderme yaparak siyasi propagandasını “Büyük Napoli için Büyük Napoli” sloganı üzerine kuran Lauro, kent halkını uzun yıllar yedeklemeyi başardı ve bu özelliğiyle Hristiyan Demokratların gözdesi oldu. Kulüpteki hakimiyetiyle birlikte belediye başkanlığını da bırakmak zorunda kalmasının Napoli’nin 1961 ve 1963’te küme düştüğü karanlık dönemlere denk gelmesi tesadüf değildi. Taraftarlar, küme düşmenin yarattığı öfkeyle Lauro’nun inşa ettirdiği yeni stadyuma epey zarar verdi. Lauro sonraki yıllarda kulüp sahipliğini sürdürse de “onursal başkan” unvanıyla geri plana çekilmek zorunda kaldı.
Rosi’nin filminde anlattığı “şehrin üzerindeki eller”in hem şehre hem de kulübe büyük zararı oldu. Lauro döneminde dökülen paralara rağmen kazanılamayan başarılar, on yıllar sonra futbol tarihinin en özel yeteneklerinden birinin yolunun Napoli’ye düşmesiyle geldi.
Maradona, “Tanrı’nın eli”ni Meksika 86’daki İngiltere maçından önce ‘84/85 sezonundaki bir Udinese maçında kullanmıştı. Bir başka deyişle dürüstlüğü tartışılır ama bugüne dek “Şehrin üzerinde salınan” ve Napolilileri güldüren tek el onunkilerdi. Adı, San Paolo’nun da dahil olduğu kentsel projeyle şehre vurulan darbenin mirasını değiştiremez ama bir teselli olur belki, her zaman olduğu gibi.
YAZARIN DİĞER YAZILARI
- Papara baskını ve marka değeri 19 Mart 2024 04:10
- Bozacılar ve şıracılar 12 Mart 2024 04:46
- Beşiktaş'a cüret gerek 05 Mart 2024 04:42
- "Dünümüzü getirin, yarınımızı verelim" 27 Şubat 2024 04:15
- Geriden oyun kurmayı, yarım alanlara sızmayı atla, göğe bakalım 20 Şubat 2024 04:50
- "En eski spor arkadaşları"nın 2024 model çekişmesi 13 Şubat 2024 04:21
- Gerçeğin yumruğu: İşte Türk futbolu bu! 13 Aralık 2023 04:56
- Çalınmış ülke, bölünmüş spor: Filistin 23 Ekim 2023 04:36
- City Football Group-Başakşehir flörtü 09 Ekim 2023 04:00
- Süper Lig, süper sömürü 02 Ekim 2023 04:30
- 'Voleybol Ülkesi' miyiz? 25 Eylül 2023 04:25
- Amigo muhabirliğin yeni çukuru 18 Eylül 2023 04:00
YAZARLAR
A. Cihan Soylu
‘Boş tencere’ iktidarın neresinde?
Şebnem Korur Fincancı
Tehlike nedir?
Sultan Özer
Yeni anayasa tartışmaları, AKP’ye can suyu olur mu?
Hediye Levent
Erdoğan'ın Irak ziyaretinin 3 sebebi ve değişim rüzgarı!
Arif Nacaroğlu
Özgürlükçü Anayasa
Erkan Aydoğanoğlu
1 Mayıs ve sonrası
Mehmet Özyazanlar
Galatasaray kaparak, Fenerbahçe kaptırmayarak…
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
