Salgın, yıllık iznin heba edilmesine gerekçe olamaz
Fotoğraf: DHA
SORU: Merhaba, İstanbul’da bulunan bir otelde çalışıyorum. Bu süreçte malumunuz işyerleri kapanıyor. Biz de bu olaylardan payımıza düşeni yaşıyoruz maalesef. İşyerimiz 1 Nisan itibariyle 2 aylığına (daha uzun bir süre de olabilir) kapandı. 1 Nisan’a kadar yıllık izinlerimizi kullanıyoruz. Fakat kapanışla ilgili yapılan bir tebligat yok. Hiç bir belge imzalatmadılar. Sadece kısa çalışma ödeneğinden yararlanacağımızı, maaşlarımızın yüzde 60’ını alacağımızı ve sağlık sigortasından yararlanacağımızı sözlü olarak bildirdiler. Bizim bunu kabul etme zorunluluğumuz var mı? Yoksa sözleşmemi tek taraflı feshedebilir miyim? Feshedersem tazminatımı alabilir miyim?
CEVAP: İyi günler. Yıllık izin, işçiler açısından bir dinlenme süreci olarak hem İş Kanunu hem de anayasal bir hak olarak düzenlenmiştir. Anayasa’nın 50. maddesinde, “Dinlenmek çalışanların hakkıdır” ve İş Kanunu’nun 53. maddesinin 2. fıkrasında, “Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez” denilerek bu hakkın kullandırılmasının gereği düzenlenmiştir. Ancak, anayasal bir dinlenme hakkı olan ücretli yıllık izinlerin, bir mücbir sebep olan salgın hastalık koşullarında işçilere kullandırılması Anayasa’ya ve kanuna aykırıdır hem de yıllık iznin çalışanlar için bir dinlenme süresi olması göz ardı edilmektedir. Dolayısıyla, işyerinde işin durdurulmasını gerektiren bir salgın hastalık gibi sebebin ortaya çıkması, yıllık iznin kullandırılmasının gerekçesi olamaz. Zira, zorunlu nedenlerle işin durması veya benzer nedenlerle işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesi hallerinde, işveren İş Kanunu’nun 64. maddesinde yer alan düzenlemeye göre, iki ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilecektir. Bu iki aylık telafi çalışması süresi ise, 5 gün önce koronavirüs kapsamında alınan önlemler ile ilgili olarak cumhurbaşkanı kararnamesi ile 4 aya çıkarıldı. Üstelik, bu çalışmalar fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma sayılmaz.
Dolayısıyla, anayasal bir dinlenme hakkı olan yıllık iznin bu süreçte kullandırılması hukuka uygun değildir.
İş Kanunu’nun işçi ve işveren açısından derhal fesih hakkını düzenleyen 24. ve 25. maddelerinin 3. bendinde, “zorlayıcı sebep” açısından iş sözleşmesinin feshedilebileceği durumu düzenlemektedir. İşçi açısından iş sözleşmesinin haklı nedenle derhal feshini düzenleyen 24. maddenin 3. bendi, “İşçinin çalıştığı işyerinde bir haftadan fazla süre ile işin durmasını gerektirecek zorlayıcı sebepler ortaya çıkarsa” düzenlemesini içerir. Salgın hastalık da zorlayıcı neden olarak kabul edilmektedir. İşçi, iş sözleşmesini bu gerekçe ile feshetmesi durumunda kıdem tazminatını alabilir. Ancak, işçi iş sözleşmesini kendisi feshetmiş olduğu için ihbar tazminatını alamayacaktır.
- İşletme değişikliği için işçinin yazılı onayı gerekir 25 Mart 2024 05:25
- Ücretsiz izin dilekçesinin işçinin özlük dosyasında saklanması gerekir 18 Mart 2024 05:30
- Fazla çalışmaya katılmak istemeyen işçi, 30 gün öncesinden işverene yazılı olarak bildirim yaparak fazla çalışmaya katılmayabilir 11 Mart 2024 05:30
- Çocuğu olan işçi kısmi süreli çalışma talebinde bulunabilir 26 Şubat 2024 05:36
- Aşırı çalıştırma işçi açısından haklı nedenle fesih sebebi olur 19 Şubat 2024 05:20
- Ücretsiz izin karşılıklı anlaşma ile yapılabilir 05 Şubat 2024 05:25
- Hastalığın iş yerinden kaynaklandığı tespit edilmeli 22 Ocak 2024 05:00
- Yarım kalan işsizlik ödeneğinin devamı sağlanabilir 15 Ocak 2024 05:05
- Zorunluluk olmadıkça işçilerin postaları değiştirilemez 08 Ocak 2024 04:50
- Kıdem tazminatı işçinin onayı ile çekle ödenebilir 01 Ocak 2024 04:40
- Kısmi süreli çalışmada çocuğun okul çağı baz alınır 25 Aralık 2023 04:47
- Toplu işçi çıkarmada patron, hak kazanan işçinin tazminatını ödemek zorundadır 18 Aralık 2023 05:30