14 Eylül 2019 20:07

Kutupları ısıtan ozan: Ogdo Aksenova

Kutupları ısıtan ozan: Ogdo Aksenova

Fotoğraf: David Miller/Flickr (CC BY-NC 2.0)

PAZAR
Paylaş

1937 doğumlu Ogdo Aksenova, Dolgan alfabesini oluşturan ilk kadın ozandır. Bazı şiirlerini türkü olarak da söylüyordu sahnelerde.

Halkının folklorunu derleyip kitaplaştırdı.

“Şölen” adlı şiir kitabı çok ünlüdür.

Aşağıda ondan çevirdiğim bir şiirini sunuyorum.

İyi haftalar dileğiyle...

BEN BUYUM İŞTE

Kimsin sen ve neden böylesin?
Hadi söyle açıkça.
-Gerçeklerle yaşarım da ondan.
Üstelik geyik sürülerinden çok,
hep o güzelim dostluk ısıtır yüreğimi.
Kar küreme zamanı geldiğinde de,
giderken günlük işime,
bir şiir korum,
yüreğimin en sıcak köşesine.
Ve memedeki bebeğimmiş gibi,
onu hep sever okşarım koynumda.

.

Üstelik yakar içimi Dolgan türküleri.
O zaman anlarım işte,
Katanga nehrinin ezgilerini.
Zaten “Dolgan” sözcüğü,
başlar “D” harfiyle.
Ve çok severim hani
Tundranın ürettiği,
bütün o sesleri.
Ve hemen yakalarım onları yüreğimle,
nasıl yakalarsa bir avcı,
hani bir kementle,
o güzelim geyiği.
Ve nasıl severse bir  müzisyen,
kendi bestesini.
Kısacası gönülden mi gönülden,
seviyorum hepsini.
Mutluluk demek zaten “diol” sözcüğü,
ülkemiz Dolgan’da.
“Dogor” un anlamı da dostluk,
dilimiz Dolganca’da.
Adım da Dusiya, artık ne gerek çok söze,
hepsi aynı kökten olunca?
Üstelik dolmuş ciğerlerime,
havasını soluduğum bu güzel tundra 
o sonsuz gökleriyle...

(Türkçeleştiren: Yaşar Atan)


İki şiir de bizden, diyoruz. Şiirli günler dileğiyle...

KUŞLAR MAVİLERE BULANDI

Kendiliğinden geldi bu sabah
Gökyüzünün çileli kuşları
Camlarda hep kanat çırptılar
Anladım bir dertleri vardı

Birkaçını tanıdım hemen
Arada gelip bahçeme konarlardı
Hoşbeş ederdik şundan bundan
Sonra serpile serpile uçuşurlardı

Bu sabah güneşin atları
Onları penceremde görünce ta uzaktan
Nasıl da koştular dörtnala
Penceremde buluştu artık güneş
Mavilere bulanmış kuşlarla

Hem güneş hem kuşlar penceremde
Pek duymadım ne dedilerse birbirlerine
Ama dünya öylesine güzeldi

Velhasıl güneş kuşlar ve gökyüzü
Bir güzel harman oldular
Ve nasılsa birden güldü
Uykudaki çocuklar.

(Yaşar ATAN)

YILDIZLARI DUY

Gör güzelliğini dostum
Pencerende doğan her sabahın
Kara bulutlar kaplamışsa bile
Yeri göğü arsızca
Kokusunu duy o güzelim yıldızların

Bakarsın yolun üstünde
Bir nergis eğer başını
Gülümse bütün içtenliğinle
Ve koy onun o güzel selamını da
Yüreğinin en gizli köşesine

Böyle böyle birikince
Bunca güzellikler hani
Yüreğinde beyninde
Onlar da çiçeklenip çoğalırlar
Dağıtırsın artık onları
Denizlere ovalara
Artık nasıl da güzelleşir birden
Bu mahzun dünya
Hani bazen seni çok üzen.

(Yaşar ATAN)

(*)Mitolojiyle ilgilenen okurlarımıza, aşağıdaki kitapları öneriyoruz:
- AKDENİZLİ TANRILAR (Yaşar ATAN - 2. Baskı)
- AKDENİZ MİTOLOGYASINDN EFSANELER (Yaşar ATAN)
- İNSAN VE TRAGEDYA (André BONNARD - Çev. Yaşar ATAN - 2. Baskı)

YAZARIN DİĞER YAZILARI
Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa