10 Kasım 2022 17:20

Kristal Gece'de yaşamını yitirenler anıldı: "Yaşananlar asla unutulmayacak"

Nazilerin Yahudilere yönelik 1938'de 9 Kasım'ı 10 Kasım'a bağlayan gece başlattığı saldırılarda ve soykırımda yaşamını yitirenler, Stuttgart'ta düzenlenen etkinlikle anıldı.

Fotoğraf: Ali Çarman/Evrensel

ANASAYFA

DÜNYA

Paylaş

Ali ÇARMAN
Stuttgart

Kristal Gece'de yaşamını yitirenler, Almanya'nın Stuttgart şehrinde düzenlenen etkinlikle anıldı.

Naziler, 9 Kasım 1938’i 10 Kasım’a bağlayan gece, Çekoslavakya ve Almanya’da Yahudilere karşı örgütlü bir saldırı ile soykırım sürecini başlattı. 13 Kasım’a kadar devam eden saldırılarda Yahudilere ait çok sayda mekan, 1400 sinagog, binlerce iş yeri, dükkan, ev ve Yahudi mezarı talan edildi. Saldırılarda 100 fazla Yahudi katledilirken 30 bini toplama/imha kamplarına gönderildi.

Saldırı, kırılan camların görüntüsü nedeniyle "Kristalnacht - Kırık Camlar Gecesi", "Kristal Gece" ve "Novemberpogrom - Kasım Soykırımı" isimleriyle tarihe kazındı.

Stuttgart'ta 13 yıldır her 9 Kasım akşamı "Kristal Gece"de yaşamını yitirenler için anma etkinliği düzenleniyor. Nazi Rejimi Zulmüne Uğrayanlar Derneği (VVN-BdA), Antifaşist Eylem Birliği (AABS), Barış İnsiyatifleri, Demokratik İşçi Dernekleri Federasyonu (DİDF) Stuttgart Şubesi ve birçok demokratik kurumun birlikte örgütlediği etkinliğe bu yıl da katılım yoğundu.

Bad Cannstatt merkezinde gerçekleşen anmada, 30 yıldır müzikal çalışmalarını gönüllü olarak sürdüren Freier Chor (Özgür Koro) sahne aldı. Antifaşist direniş şarkıları, Zülfü Livaneli’nin "Kardeşin Duymaz" parçasıyla sonlandı.

"HATIRLAMAMIZ GEREKİYOR"

Ardından, babası 25 Eylül 1944'te Naziler tarafında giyotinle idam edilen Heinz Hummler sahneye çıktı. 1932 Stuttgart doğumlu olan Hummler, şunları dile getirdi:

"Tarihten sonuçlar çıkarabilmemiz için hatırlamamız gerekiyor. Eski ve yeni nazilere, ırkçılara ve savaşa karşı, özgürlük ve barış için hep birlikte mücadele etmeliyiz. Konuşmamı Buchenwald Toplama Kampı tutsaklarının çağrısıyla tamamlıyorum. Dünyanın önünde yemin ediyoruz: Faşizmin kökleriyle birlikte yok edilmesi bizim sloganımızdır. Mücadeleyi ancak en son suçlu halk yargıçlarının karşısına çıktığında durdururuz! Nazizmin kökleriyle yok edilmesi parolamız, yeni bir barış ve özgürlük dünyasının inşası hedefimizdir!"

YAKILAN SİNAGOGA YÜRÜYÜŞ DÜZENLENDİ

Yağmurlu bir havada 300'den fazla kişinin katıldığı anma, kamu emekçileri sendikası Ver.di gençliği ve antifaşist gençlik adına yapılan konuşmalarla devam etti. Devletin günümüzde sağcı teröre, ırkçılara adeta hoşgörüyle yaklaştığına dikkat çekilerek bu tutum protesto edildi ve "Bu yüzden Almanya’da ırkçı saldırılar durmak bilmiyor" denildi.

Miting alanı programı sonrası, 9 Kasım 1938 akşamı yakılan ve bugün anıt olan sinagoga doğru yürüyüşe geçildi.