Gübre fiyatları ekim yaptırtmıyor

Fırat TOPAL
Mahsum KARA
Diyarbakır

Gübre fiyatlarının geçen yıla oranla iki katına çıkması çiftçiyi kara kara düşündürüyor.

Diyarbakır’da Evrensel’e konuşan üreticiler, girdi maliyetlerinin yüksek olduğunu söyledi. Buğday sezonu gelmesine rağmen gübre fiyatlarından dolayı ekim yapamadıklarını belirten çiftçiler, çözüm bulunmazsa buğdayı arar hale geleceklerini dile getirdi.

ÇİFTÇİ DESTEKLENMİYOR

Yaklaşık 15 yıldır çiftçilik yapan Şeyhmus Tunç, çiftçilerin yaşadıkları sorunlardan kaynaklı ekim yapamaz durumuna geldiklerine dikkat çekerek, üretici olarak kötü günler geçirdiklerini ifade etti. Tunç, “Çiftçinin alım gücü, gübre fiyatları tavan yapmış. Çiftçi nasıl gübre alsın. Çiftçiler çok mağdur durumdalar ama kimse bu duruma ses etmiyor, kimsenin umurunda değil. Buğdayın masrafı daha çok oluyor, hasat yaptığında masrafı dahi karşılamıyor. Kimse çiftçinin sesini duymuyor. Gel gör ki bir şey yok. Buna bir el atılması lazım. Gübre fiyatları 5-10 kat olmuş çiftçi nasıl çıksın bunun altından. Her sene borçluyuz, eskiden kazanıyorduk şimdi eksiye giriyoruz. Bir yere kadar dayanabilirsin, sonunda çiftçiliği bırakacaksın. İlacı, mazotu, gübresi hepsi tavan yapmış, biz neye göre masraf yapıp ekeceğiz ki? Çiftçi desteklenmiyor. Eğer desteklenseydi, çiftçi bu kadar rezalet içinde olmazdı, bu kadar perişan olmazdı” dedi.

BİR ÇÖZÜM BULUNSUN

Yaklaşık 25 yıldır çiftçi olan Mustafa Tayfur (40) ise, çiftçilerin sürekli sorunlarla boğuştuğunu belirterek, “Çiftçinin önüne sürekli barikatlar kuruyorlar, bir yıl mazot, bir yıl tohum, bir yıl ilaçtır, bu yıl da en büyük barikat gübredir. Geçen yıl 3 bin TL’ye aldığımız gübreden, bu yıl 6 bin TL diye bahsediyorlar. Üre gübresinin sezonu gelmemiş, 6 bin TL’den bahsediyorlar. Bu hükümetin çiftçilerle ne alıp veremediği var? Büyük iş insanlarına kredi çıkarıyor, kredilerini erteliyorlar. Ama çiftçiye hiçbir imkan sunmuyorlar. Bu sorun bu gidişle çözülemez. Hiçbir milletvekili, tarım bakanından ses çıkmıyor. Hiç kimse çiftçinin derdini anlatmıyor, Mecliste ya da bakanlıkta. Kuraklıktan buğday sezonu kötü geçti, mısırdan verim alamadık. Şimdi yine buğday sezonu geldi, gübre fiyatlarından ekemiyoruz. Buradan devlete sesleniyoruz buna bir çözüm bulsun” dedi.

ZİRAAT ODASI: DEVLET ÇİFTÇİYE SAHİP ÇIKAMADI

Yenişehir Ziraat Odası Başkanı Süleyman İskenderoğlu, çiftçilerin geçtiğimiz sezon kuraklıktan kaynaklı ciddi sıkıntılarla boğuştuğunu belirterek, devlet kanadından çiftçilerin yaşadıkları mağduriyetin giderilmediğini söyledi. İskenderoğlu, “Çiftçiler büyük bir özveriyle çalıştı fakat kuraklık çiftçilerimizin bu yılki emeğinin tamamını aldı, sildi, götürdü. Sağ olsun kuraklıkta da devletimiz çiftçilerimize sahip çıkmadı, biz yalnız kaldık. Bizler yıllardır devlete bakıyoruz, devlet 1 yıl bizi idare edemedi. Çiftçi sıkıntıda, çiftçi perişan bir durumda. Kuraklık adı altında çiftçiye dönüm başı 100 lira gibi bir para ödenecekti. Onu da ödemediler. Hasar oranına göre çiftçinin yüzde 60 hasar oranı varsa dönüm başına 60 TL verilecek. Bunu kabul etmek mümkün değil” dedi.

ÇİFTÇİ EKEMEZ DURUMA GELDİ

Gübre fiyatlarındaki artışa dikkat çeken İskenderoğlu, “Ekim ayında çiftçimiz buğday ve arpa ekimine başlıyor. Çiftçilerimiz şu anda gübreden dolayı kara kara düşünüyor, hepimiz perişan bir durumdayız. Çiftçi üreticisi geçen yıl DAP 18-46 gübresini yaklaşık 3 bin 120 TL’ye alırken şu anda gübrenin fiyatı 6 bin 700 lira fiyatında. Ben resmi rakamlarla tarım kredinin çiftçiye satış fiyatlarını söylüyorum. Yıllık gübre artışı yaklaşık yüzde 125 durumda. 20-20 kompoze gübre 2 bin 100 liraya alıyorken şu anda 4 bin 450 lira olmuş. Hiçbir şekilde çiftçiye önermediğimiz 26 can gübre geçen yıl bu zamanlarda 1200 lirayken şu anda 2 bin 800 TL. Bu fiyatları kabul etmek mümkün değil ve çiftçi, üretici ekemez duruma geldi” dedi. İskenderoğlu, “Ürün planlanmasından dolayı mercimek ve nohutta gübre kullanılmadığı için şimdi seneye çiftçinin yüzde 50’sine yakını nohut ve mercimeğe yönlenecek ve Bu sefer ülkede buğday açığı ortaya çıkacak. Arpayla buğdayı arar olacağız. Cumhurbaşkanımız her seferinde fahiş fiyatlardan bahsediyor tepkisini gösteriyor. Bundan dolayı market fiyatlarını kontrol ediyor neden gübre fabrikalarını kontrol etmiyor o zaman. Cumhurbaşkanımız her seferinde enflasyonun yüksek olmasından bahsediyor. Evet haklı enflasyon çok yüksek ama enflasyonu düşürmenin yolları var. Öncelikle gübre fabrikalarının giriş çıkışlarını ve stoklarını kontrol etsin. Sonra girdi çıktı maliyetlerini çıkartıp bankalardaki hesapları kontrol etsinler” dedi.

TÜİK’İN ZAM VERİLERİ, GERÇEKLE UYUŞMUYOR

Sürekli değişen tarım politikalarının çiftçiyi daha fazla mağdur ettiğini belirten İskenderoğlu, çiftçinin desteklenmesi gerektiğini söyledi. Gübre zammına ilişkin TÜİK verilerinin gerçeği yansıtmadığını da ekleyen İskenderoğlu, “Çiftçinin sorunu sadece gübrede değil elektrik maliyetleri aldı, başını gidiyor. Mısır ve pamukta dönüm başına yaklaşık olarak 600 ile 700 TL arası bir maliyet çıkıyor. Şu anda çiftçi üreticimiz kendi tarlasında kiracı konumuna gelmiş durumda. Devletin acil olarak çiftçiyi rahatlatması lazım, Bunun için iki yol var; birincisi ton başı çiftçiye yüzde 50 yardım sübvanse verilmeli, ikincisi de gübre fiyatlarını düşürmesi lazım. Ülkede o kadar bir başıboşluk var ki sabah uyanıp kalkıyoruz her seferinde bir bakıyoruz gübreye zam gelmiş” dedi. İskenderoğlu, “Çiftçinin aldığı gübre fiyatlarıyla TÜİK’in verileri ile nedense yaklaşık olarak aramızda yüzde 30-35 gibi bir fark var ve bu da onların verilerini düzgün olmadığının tespitidir. Çiftçi üreticinin almış aldığı olduğu gübre fiyatları ortada. Çiftçi üç beş kuruş kazanacaktı fakat devlet ve bakanlık ne yapıyorlar, bilmiyorlar. Daha biçerler tarladayken mercimek, arpa, buğday gibi ürünlerin gümrük vergilerini sıfırladı. Bu durum üreticiyi bitirdi. Bu yanlıştan derhal dönülmesi lazım devlet bir an önce yüzünü tarıma döndürmeli. Eğer üretici üretmekten vazgeçerse telafisi mümkün olmayan zararlar meydana gelecek ve böyle giderse çiftçi çiftçilikten vazgeçecek” dedi.

Çay üreticileri artan gübre fiyatlarına tepkili

İzmir'de iş cinayeti | Sıvı gübre dolu havuza düşen işçi yaşamını yitirdi

Sıvı gübre dolu havuzda yaşanan iş cinayetinde gözaltına alınan 3 kişi serbest bırakıldı