17 Eylül 2021 01:00

Devlet yurtları az, öğrenciler cemaat yurtlarına teslim

İstanbul’da özel ve cemaat yurtlarını aradık, fiyat sorduk, koşullarını öğrendik. KYK yurdu açmayan devlet cemaat yurtlarına desteğini esirgemiyor, yoksullar ise cemaat yurtlarına teslim ediliyor.

Arşiv | Fotoğraf: Pixabay

Paylaş

Eylem NAZLIER
İstanbul

Kredi Yurtlar Kurumu (KYK) yurt sonuçları bugün açıklandı. Devlet, son 10 yılda 100 bin üniversite öğrencisinin eklendiği İstanbul’a yalnızca 2 yurt açınca açıkta kalan binlerce öğrenci özel yurtlar ile cemaat yurtlarına mahkum kaldı. Öğrencilerin yaşadıklarını sıkıntıları anlamak için İstanbul’un çeşitli ilçelerinde bulunan özel ve cemaat yurtlarını tek tek aradık. İstanbul’da bir özel yurtta 5 kişilik bir odada kalmasının bedeli bile 1400 lira, üstelik kahvaltı ve yemek de dahil değil.

Devlet yurtlarına verilmeyen destek, cemaat yurtlarına akıyor. Konuştuğumuz Ensar yurdu yetkilisi yıllık 14 bin lira olan fiyatların destekle 8 bin liraya kadar düştüğünü, TÜRGEV yetkilisi ise yurtlarını tercih eden öğrencilere geçen yıl 650 TL ödediğini anlatıyor. Ensar yurdu yetkilisi bu desteğin gerekçesini şöyle anlatıyor: “Öğrencilerin manevi yani dini konularda gelişmesi için devlet desteğini bizlere veriyor.”

5 KİŞİLİK ODA BİLE 1400 TL

İstanbul’un çeşitli semtlerindeki özel yurtları -bir kısmı cemaatlere ait vakıfların yurtları- arıyorum. Öğrenciyim diyerek aradığım ilk yurt Fatih’te bulunuyor.

Önce fiyatları soruyorum: 2 kişilik oda 2 bin 250 TL, 3 kişilik oda için 1500 TL. Fiyatlara kahvaltı ve yemek dahil değil.

Şişli’de bir yurt sıradaki. 4 kişilik bir odada tek yatak kalmış, senelik 20 bin lira istiyor, yemek de yok. Şimdi aradığım yurt Kadıköy’de, konuştuğum yurt yetkilisi de 4 kişilik bir odada tek yatağın kaldığını söylüyor: Aylık 2 bin 300 TL, kahvaltı ve yemek yok. Kadıköy’den sonra Şirinevler’de bulunan bir yurdu arıyorum, yetkiliden aldığım cevap şu oluyor: Tek kişilik odamın 10 aylık ücreti 23 bin TL, 2 kişilik 20 bin, 3 kişilik 18 bin, 4 kişilik 16 bin, 5 kişilik 14 bin TL. 10 taksit yapabilirsiniz. Yemek mi, o yok.

ENSAR’A GİDERSEN DEVLET DESTEĞİ VAR

Ardından çeşitli cemaatlere ait yurtları arıyorum. Önce Karaman’da 45 çocuğa yönelik istismarın yaşanmasıyla gündeme gelen Ensar Vakfına ait Beylikdüzü’de bulunan kız öğrenci yurdunu arıyorum. Yetkili, 4 kişilik odaların yıllık ücretinin 14 bin 500 TL olduğunu söylüyor ama ekliyor da: “Devletimiz vakfımızı tercih eden öğrencilerimize beslenme ve barınma yardımı veriyor. Bu da her vakıfa verilmiş bir hak değil. Ensar Vakfı, İlim Yayma Cemiyeti ve TÜRGEV bunlardan faydalanıyor. Devlet, desteği sizin adınıza, sizin hesabınıza yapıyor. 6-7 bin TL civarı devlet ödeyecek. Sizin yıllık ödeyeceğiniz yurt ücreti en fazla 8 bine geliyor. Bu fiyatın içinde sabah kahvaltısı, akşam yemeği de mevcut.”

Telefonla konuştuğum yetkili haftalık sohbetler, şiir yarışmaları, geziler düzenlediklerini, bunlara katılımın da zorunlu olmadığını söylüyor. Öğrencilerin sohbetlere katılmasını istediklerini belirten yetkili, “Öğrencilerin manevi yani dini konularda gelişmesi için devlet desteğini bizlere veriyor.” diyor.

"GÖRÜNTÜLÜ KONUŞUYORUZ, ÖĞRENCİYİ SEÇİYORUZ"

Akşam en geç dokuz buçukta yoklama alındığını yurtta olmayanların ailesine haber verildiğini aktaran yetkili, “Şu an üç, dört odamız boş kaldı. WhatsApp üzerinden çevrim içi görüntülü görüşüyoruz. 80 kişilik bir kapasitemiz var bunları da seçerek alıyoruz. Referanslı olanlar, vakıf yurdunu bilen öğrencileri genelde tercih ediyoruz” ifadelerini kullanıyor.

DİNİ SOHBETLERE KATILIM ZORUNLU

Sırada Anadolu Gençlik Derneğinin Esenler’de bulunan kız öğrenci yurdu var.

Telefondaki yetkili koşulları sıralıyor: “2 ve 3’er kişilik odalar mevcut. Sabah kahvaltısı ve akşam yemeği, faturalar fiyata dahil senelik toplam 12 bin 500 TL. Akşam girişler en geç saat dokuzda.” Yurtta kalma şartları arasında yapılan eğitimlere katılma zorunluğu var, yoklama alınıyormuş. İçeriğine dair ise “İslami konular üzerine teşkilatımızdan hocalarımızın katıldığı eğitimler” açıklamasını yapıyor.

DEVLET TÜRGEV’E DE DESTEĞİNİ ESİRGEMİYOR!

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın kızı Esra Albayrak ile Cumhurbaşkanı İletişim Başkanı Fahrettin Altun’un eşi Fatmanur Altun gibi isimlerin yönetim kurulunda olduğu TÜRGEV’e ait yurtlarda 2, 4 ve 6 kişilik odaların mevcut olduğunu öğreniyorum. Sabah kahvaltısı ve akşam yemeği dahil aidat fiyatı 2 bin 100 TL. Bir de Gençlik ve Spor Bakanlığı TÜRGEV’i tercih eden öğrencilere barınma desteği sağlıyor. Yetkili, geçen yıl 650 TL olduğunu söylüyor.

ÜNİVERSİTELİ OLDUKLARINA SEVİNEMEDEN...

Bu cenderede üniversite kazandıklarına sevinemeden telaşla kalacak yer arayan öğrenciler var bir de. Esin onlardan biri.

Esin, İstanbul Üniversitesi İngilizce Dili ve Edebiyatı bölümünü kazandı bu yıl. Devlet yurduna da başvurdu, biz konuştuğumuzda daha sonuçlar açıklanmamıştı. Açıklanınca aradım hâlâ öğrenememişti sonucu. “Sınavı kazanınca rahatlarım sanıyordum” diyor Esin ve ekliyor: “Yurt çıkmazsa ne yaparım bilmiyorum, özel yurtlar pahalı, ev kiraları çok fazla. Üç kardeşiz. Ablam üniversite, kız kardeşim ortaokulda okuyor. Annem, babam emekli ama hangi birimize yetişsinler.” Cemaat yurtlarına gitmek istemiyor, ama diye ekliyor: “Ben alınsam bile bir sürü insan açıkta kalacak. Barınma çok temel bir hak ama biz o hakkımızdan bile mahrum oluyoruz. KYK yurtlarının sayısını arttırmak çok zor değil.”

Eren, Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesine gidecek, yüzde 50 burslu. Balıkesir’den İstanbul’a üniversite için gelen Eren, devlet yurtlarına yerleşme olanağının olmadığını söylüyor. Daha okula başlamadan iş arayışına girmiş, “İstanbul’un birçok noktasında yurt fiyatlarına baktım. Çoğunda yemek yok. 4 bin 500 TL’ye de yurt gördüm, uçmuşlar artık. Beşiktaş’ta 4 kişilik bir oda için ise 2 bin 500 TL istediler. En kötü 2 bin liraya ev bulabilirsem, ev düşünüyorum. Part-time da olsa bir işe girip kendi yememi içmemi karşılamam lazım” diye anlatıyor.

"VAKIF YURDUNA BAŞVURACAĞIM, BAŞKA SEÇENEĞİM YOK"

Melisa Diyarbakır’dan İstanbul’a gelmiş üniversite için. “Özel yurtlar çok pahalı. Vakıf yurtlarına istemeden de olsa başvuru yapacağım. Başka seçeneğim yok” diyor çaresizlikle ve soruyor: “Keşke birileri bu özel yurtları denetlese. Şehir dışından gelen öğrenciler bu yurtlara muhtaç. İlk zamanda evlere de çıkamıyorlar. Bence insanlarda bunlardan faydalanarak fiyatları çok çok yükseltiyorlar. 5 kişilik bir odanın fiyatı 2 bin küsur olabiliyor mi? KYK yurtları neden bu kadar az?”

O da iş bakacak mecburen, “Ailemi de çok zorlamak istemiyorum” diyor bitirirken.

"ÖĞRENCİLER CEMAAT VE TARİKAT YURTLARINA TERK EDİLDİ"

Eğitim Sen İstanbul 6 No’lu Üniversiteler Şube Başkanı Beyzade Sayın, üniversitelerin 2021-2022 eğitim-öğretim yılına pandemi koşullarında, yeterli önlemler alınmadan açıldığına dikkat çekiyor. Beslenme, barınma, ulaşım gibi sorunların artarak devam ettiğini söyleyen Sayın, özellikle bu yıl üniversiteye yerleşen öğrencilerin barınma sorunu çok can yakıcı olduğuna dikkat çekiyor.

“Her ile bir üniversite açan siyasal iktidar nedense her ile yaşanabilir nitelikli ve yeterli sayıda yurt yapamıyor” diyen Sayın şöyle devam ediyor: “Siyasal iktidar yeterli ve nitelikli yurt yapmak yerine kaynaklarını ideolojik ve politik önceliği doğrultusunda Diyanet İşleri Başkanlığına aktarıyor. Bunun sonucu olarak da yoksul ve emekçi ailelerin çocukları özellikle özel yurt ve ev kiralarının yüksek olduğu büyük şehirlerde yaşanabilir nitelikli barınma imkanı bulamadıkları için bir zorunluluk olarak cemaat ve tarikat yurtlarına terk edilmiş oluyorlar. Bizler, eğitimin bir ayrıcalık değil, her kademede eşit, bilimsel ve kamusal bir hak olduğunu savunuyoruz. Bu nedenle yetkilileri bir kez daha uyarıyoruz: Öğrencilerimizin insanca yaşayabilecekleri beslenme ve barınma hakkı bir anayasal hak ve sorumluluktur, sorumluluklarınızı yerine getirin.”