Koronavirüs tehlikesine rağmen işletmeler durumu ciddiye almıyor
İzmir’de petrokimya ve demir çelik devlerinin olduğu Bakırçay bölgesindeki fabrikalardaki çalışma şartları uyarıların hayata geçirilmesinden çok uzak.
Fotoğraf: CMS işçileri
Turan KARA
İzmir
Koronavirüse karşı hükümetin en tepesinden altına kadar en yetkili ağızlardan art arda uyarılar yapıldı. Kapalı yerde toplu bulunmamak, hijyen kurallarına uymak, sağlıklı beslenmek, dinlenmek, şüphe halinde evden dışarı çıkmamak... İzmir’de petrokimya ve demir çelik devlerinin olduğu Bakırçay bölgesindeki fabrikalardaki çalışma şartları ise uyarıların hayata geçirilmesinden çok uzak. İşyerlerinde astım ve alt solunum yolları hastalıkları geçirmiş işçilerin belirlenmesi ve ayrıca koruyucu önlemler alınması konusunda adım atılan hiçbir şirket yok. Oysa petrokimya ve demir çelik işçileri açısından akciğerler ve astım gibi solunum yolları problemleri sık karşılaşılan durumlar.
Çelikhaneler, yaz aylarında bile aşırı sıcakta çalışmaktan kaynaklı işçilerde gribin hiç eksik olmadığı işletmeler. HABAŞ, İDÇ gibi fabrikalarda şimdiye kadar işçilere hiçbir bilgilendirme, uyarı ve temel önlemleri sağlama imkanı da sunulmadı. Şirket önemsemediği gibi işyeri hekim veya İSG uzmanlarının da bir bilgilendirme ve temel önlem kitlerini fabrikada uygulamadığını söyleyen işçiler sendikaları Türk Metal’in de bu durumu ciddiye almadığını belirtti.
KİMSE CİDDİYE ALMIYOR
İşçiler şimdiye kadar rutin olan banyo ve tuvaletlerin klorakla temizlenmesi, soyunma odalarının vardiya sonlarında süpürülmesi dışında bir şey yapılmadığını dile getirdi. “Çalışma şartlarımız yeterli hijyeni sağlamıyor. Toz, toprak, aşırı sıcak ortamda terleme, üşütme bunlar sıradan şeyler. Ne şirket, ne amirler, ne de sendika hiç gündeme getirmeyince kimse de ciddiye almıyor ve bize bir şey olmaz deyip geçiyoruz. Ancak belki üç beş kişi kolonyalı mendil falan taşıyarak önlem alıyordur belki o da yoktur” diyen bir işçi kendisinin de önlem almadığını kaydetti.
HABAŞ işçileri yemekhane temizliği ve yemeklerin sağlıksız ve tekdüzeliği her zaman şikayet ettikleri bir konu ancak bu problemin çözümünde de ilerleme söz konusu değil. Şirketin koronavirüs konusunu gündeme getirmediğini belirten bir işçi “HABAŞ’ta şimdi denetim var. Çalışma bakanlığı ve çevre bakanlığı inceleme yapıyorlar. Herhalde onlar da bu konuya hiç eğilmediler ki HABAŞ onlar varken bile göstermelik de olsa bir şey yapma gereği duymadı. Sadece altı aylık çalıştırdığı işçilere ayrı kıyafet diktirip üretim dışında çalıştırdığını göstermekle meşgul. Şimdiki derdi o şirketin” dedi.
İŞÇİLERDEN SENDİKACILARA ÇAĞRI
İşçiler sendikaların bu sorunu işçi sağlığı ve iş güvenliği problemi olarak görmekten çok uzak kaldığını ortaya koyan ifadeler veriyorlar. Bir işçi “sözleşmeden bu yana hiç uğramadı ki işyerinde önlem alınacak mı diye soralım. Onların da dert ettiğini sanmam. Şirket zaten dert etmiyor. Daha önce nasılsa, öyle çalışmaya devam. Geçen bizim bölümde ben dedim tokalaşma sarılma öpüşme yok arkadaş merhaba merhaba diyelim diye. Bir arkadaş büyütme dedi bana. Ben de dedim ki ‘Ya bende varsa ben de bilmiyorsam sana bulaşarak evine çoğuna bulaşırsa?’ böyle düşünmek lazım” diyerek talebini dile getirdi.
TÜPRAŞ’TA SENDİKA DEVREYE GİRDİ JEL KONULDU
Bakırçay bölgesinde koronavirüs salgınına karşı ilk uyarıların yapıldığı işletme SOCAR Holding oldu. Holding bünyesindeki Star Rafineri, PETKİM ve limanda yaklaşık 3 hafta önce maille yapılan bilgilendirmeyle yurtdışı seyahat gerektiren iş toplantıların ertelendiği, yurtdışından gelenlerin 14 gün evden çalışmasının zorunlu tutulduğu, izinde olup da yurt dışı seyahatte bulunanların çalışmaya başlamasının işyeri hekimince takip edilmesi gerektiği bildirildi. Ayrıca işletmelere antibakteriyel dezenfektan jelleri koyarak işçilerin ve diğer personelin temizliğine dikkat etmesi konusunda uyarılarda bulundu. SOCAR Holding son olarak servis şirketinin de araçları dezenfekte ettiğini ve jel uygulamasını başlattığını belirterek herkese servislere binmeden önce mutlaka ellerini temizlemesi gerektiğini, servislerdeki yastıkların kaldırılacağını bildirdi. Ancak ücretli izin başta olmak üzere işçiler için alınacak tedbirlere dair bir açıklama yapılmadı.
Koç Holding’e ait TÜPRAŞ’ta ise bugüne kadar herhangi bir önlem almadığı gibi uyarı ya da bilgilendirme de yapılmadığını ifade eden işçiler, sendikaları Petrol-İş’in talebiyle işyerlerine jel uygulamasına başlanacağını, pazar günü de servislerin, temizlik ve dinlenme alanlarının dezenfekte edileceğini söyledi. Çalışma koşullarının hastalığın bulaşmasını engelleyecek şekilde düzenlenmesi konusunda bir açıklamanın olmadığını belirten işçiler, sosyal medyadan doğruluğu şüpheli genel geçer bilgilerle yetindiklerini ifade ettiler.
CMS İŞÇİSİ: KORONA OLMASA VEBA BEKLİYORUZ
CMS Jant Fabrikası işçisi alınan bir önlem olup olmadığını sorduğumuzda metal tozu ile kararmış elini göstererek “Eldiven kullandığımız hal bu. 1 ayda 6 eldiven. Bir eldiveni 4 gün kullanıyoruz. Korona olmasa veba bekliyoruz. İSG ile de görüştük, amirlere söyledik, şikayet yazdık, sendika ile konuştuk ama bir şey değişmiyor” dedi.
İşçi şöyle devam etti: “Fabrika da temel olarak koronaya karşı alınan bir önlem yok. Yemekhanedeki televizyonlarda koronadan korunma yöntemleri anlatılırken, yemekhaneye, tuvalet ve duşlara asılan afişlerde de korunma yöntemleri anlatılıyor. Tuvalet ve soyunma odalarına ise antiseptik sıvı konuldu, ama alet bozulmadan ya da sıvı bitmeden bulmak nerdeyse imkansız. Afişlerde her hapşırma ve öksürmeden sonra ellerinizi yıkayın uyarısı bulunuyor. İşyerinin ortamı tozlu ve sıcak bu yüzden sık sık hapşırıyoruz ama tezgahın başından ayrılıp el temizliği yapmayı bırakın, kullandığımız toz maskesini ağzımızdan çıkartacak vaktimiz dahi olmuyor.”
